روایت محمد دهقان از پشت پردۀ انتخابات اخیر در مجلس

نماینده: نمایندگان مجلس برای هیئت‌رئیسۀ سال دوم مجلس دهم ترکیبی از ۹ عضو فراکسیون ولایت و ۳ عضو فراکسیون امید را جایگزین ترکیب ۷ ولایت به ۵ امید کردند؛ این تغییر در حالی رخ داد که سقف دستاورد فراکسیون امید، تنها حفظ ۳ تن از اعضایشان در هیئت‌رئیسه بود. کاهش سهم اصلاح‌طلبان در حالی بود که آن‌ها پس از انتخابات ۲۹ اردیبهشت، معتقد بودند با توجه به انتخاب دوبارۀ حسن روحانی، نمایندگان هم باید به تعداد بیشتری از اصلاح‌طلبان برای راهیابی به هیئت‌رئیسه رأی بدهند. حمیدرضا فولادگر عضو فراکسیون نمایندگان ولایی در واکنش به این تصور اصلاح‌طلبان گفت: «دوستان اصلاح‌طلب فکر می‌کردند با توجه به نتیجۀ انتخابات، ممکن است مجلس طوری رأی بدهد که اصولگرایان از هیئت‌رئیسه خارج شوند اما عملاً این اتفاق نیفتاد؛ مجلس برآمده از آرای مردم است و در ریاست‌جمهوری هم آرای مردم طوری بود که بیش از ۴۰ درصد مردم تمایلی به آقای روحانی نداشتند. مجلس هم همین‌گونه است و اگر بخواهد با مشارکت همۀ سلایق اداره شود به همین شیوه است که ملاحظه می‌کنیم که فراکسیون‌های مختلف در آن نقش دارند.» امیدی‌ها که توقع تغییر محسوس به نفع خودشان داشتند، با وجود اینکه در گام نخست با پیشنهاد تثبیت وضع فعلی کرسی‌ها بشدت مخالف کرده و سهمی حداقلی را برای رقبای خود قائل بودند، اما پس از مشاهدۀ ائتلاف نمایندگان ولایی و مستقلین، ـ علیرغم اینکه تهدید کرده بودند در این حالت برای هر ۱۲ کرسی گزینه معرفی خواهند کرد ـ اما از موضع خود عقب نشسته و در صورت پذیرش فراکسیون‌ها به حفظ ۲ نایب‌رئیس، به حفظ وضع موجود رضایت دادند. البته زیاده‌خواهی فراکسیون تحت ریاست «محمدرضا عارف» برای عدم عبور فراکسیون‌ها از ۲ نایب‌رئیس فعلی، منجر به پذیرش همین پیشنهاد از جانب فراکسیون‌ها هم نشد و نهایتاً اصلاح‌طلبان یک گام دیگر عقب‌نشینی کردند تا با وساطت لاریجانی، «نمایندگان ولایی» و «مستقلین» بپذیرند تفاهمی برای نواب رئیس نباشد، اما برای ۹ کرسی دبیران و ناظران مجلس لیست مشترک ۳ فراکسیون ارائه شود. در کنار عقب‌نشینی‌های مکرر اصلاح‌طلبان در مسیر حدوداً ۱۰ روزۀ دستیابی به تفاهم نهایی، مستقلین نیز مسیر فراز و نشیب‌داری را برای ایجاد تفاهم با نمایندگان ولایی طی کردند. «محمد دهقان» عضو فراکسیون نمایندگان ولایی بخشی از روند طی شده را این‌گونه روایت کرد: «یک اقدام غیراخلاقی که صورت گرفت و آقای لاریجانی مقصر بود اینکه وقتی ایشان از فراکسیون امید ناامید شد که به او رأی نمی‌دهند، به دوستان ما پیشنهاد داد که ارائۀ لیست برای انتخابات هیئت‌رئیسه را به‌صورت ۶-۶ انجام دهند؛ و وقتی که با دوستان ما توافق کرد کارت این توافق را به فراکسیون امید برد و در اقدامی غیراخلاقی نقض عهد کردند.» بر این اساس به نظر می‌رسد پیشنهاد ارائۀ لیست ۶-۶ توسط این ۲ فراکسیون از جانب مستقلین، در واقع حربۀ «علی لاریجانی» برای خالی کردن باد اصلاح‌طلبان بود تا آن‌ها را وادار به عقب‌نشینی کند؛ و این هدفش را با وسیلۀ نامشروعی همچون عهد و نقض عهد با نمایندگان ولایی اجرایی کرد. به‌هرحال فرآیند انتخابات برای هیئت‌رئیسۀ سال دوم مجلس آغاز شد تا لاریجانی بدون رقیب و با ۲۰۴ رأی در کنار ۶۴ رأی باطله، تکیه‌اش بر کرسی ریاست وارد سال دهم شود؛ اما فضای رقابت در سایر کرسی‌ها به گونۀ دیگری رقم خورد. با وجود اینکه قرار بود در صحن علنی هر یک از فراکسیون‌های ولایت (نمایندگان ولایی و مستقلین) و امید ۲ کاندیدا معرفی کنند و اعضای فراکسیون‌ها هم به این کاندیداها پایبند باشند، اما مستقلین در این مقطع نقض عهد کرده و به منتخبین جناح رقیب رأی دادند تا تعداد رأی «حاجی‌بابایی» به ۱۰۷ (حدود اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی) برسد. دهقان در این زمینه اعتقاد دارد: «ما پیش‌بینی کرده بودیم که نواب فعلی رئیس رأی بیاورند، اما تلاشمان این بود که با جریان نزدیک به آقای لاریجانی که اسم خود را «مستقلین» گذاشته‌اند تفاهم کنیم و آقای حاجی‌بابایی را معرفی کنیم؛ اما مشخص شد با وجود قولی که داده بودند ۹۰ درصد آن‌ها به وعده‌شان عمل نکردند و به نامزدهای فراکسیون امید رأی دادند؛ یعنی از ۱۶۳ رأی آقای مطهری، حدود ۱۰۰ رأی برای فراکسیون امید و ۶۰ رأی هم برای مستقلین بود. این در حالی است که رؤسای این فراکسیون با ما توافق کرده بودند که به آقای حاجی‌بابایی رأی بدهند اما در پشت پرده با امید تفاهم کردند و به نامزد آن‌ها رأی دادند، این یک کار غیرحرفه‌ای و دون شأن فراکسیونی است که عنوان مستقل را روی خود گذاشته است. این‌ها به‌طور کامل عدم پایبندی خود را نشان دادند.» گفتنی است «جعفرزاده‌ایمن‌آبادی» که کمتر کسی در مجلس روحیات وی را نمی‌شناسد، با وجود نایب‌رئیسی فراکسیون مستقلین هنگام رأی‌گیری به حمایت آشکار از کاندیداهای فراکسیون امید پرداخته و روزهای قبل نیز صراحتاً به رسانه‌های اصلاح‌طلب گفته بود تلاش می‌کند تا توافق ۶-۶ پایدار نماند. همچنین حمیدرضا فولادگر خبر داد: «متأسفانه در برگه‌هایی که توزیع شد ۲ منتخب فراکسیون نمایندگان ولایی و مستقلین، به‌عنوان فراکسیون ولایت معرفی نشدند. درحالی‌که قرار بود فقط اسم فراکسیون ولایت باشد و داخل پرانتز اسم ۲ سوفراکسیون را بنویسند اما تک‌تک به‌عنوان کاندیداهای فراکسیون مستقلان و نمایندگان ولایی نوشته شد که همین تجزیه باعث شد به ذهن متبادر شود مثلاً آقای حاجی‌بابایی فقط به‌عنوان نمایندگان ولایی کاندیدا شده است. لذا در عمل اکثر اعضای مستقلین به آقای پزشکیان و مطهری رأی دادند و به‌هرحال رفتار فراکسیونی باید رعایت می‌شد.» در مقطع انتخاب دبیران و ناظران نیز آقایان «احمد امیرآبادی»، «اسدالله عباسی» و «مجید ناصری‌نژاد» از اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی ازیک‌طرف و «محمد آشوری‌تازیانی»، «محمد محمودی‌شاه‌نشین» و «محمد فیضی» اعضای فراکسیون مستقلین از سوی دیگر تصمیم فراکسیون‌هایشان را زیر پا گذاشته و با وجود عدم حضور در لیست توافق صورت‌گرفته، کاندیدا شدند. در این میان رئیس فراکسیون امید در اقدامی عجولانه با دیدن نام‌نویسی این افراد، خارج از تعهد انجام شده به «علی‌اصغر یوسف‌نژاد» توصیه کرد کاندیدا شود؛ غافل از اینکه ممکن است هم‌فراکسیونی‌هایش دچار تردید شوند که در نهایت همین امر موجب کاستن از آرای «فریده اولادقباد» و نهایتاً عدم راهیابی این ۲ نفر به هیئت‌رئیسه گردید. ‌رأی آوردن ۲ عضو فراکسیون نمایندگان ولایی در این رقابت موجب شد اصلاح‌طلبان جهت انتقاد خود را به سمت مستقلین نشانه روند. در این خصوص «پروانه سلحشوری» با گلایه از رفتار سیاسی و فراکسیونی مستقلین گفت: «آن‌هایی که هویت خاصی ندارند، هر دفعه با یک عده می‌پرند ازاین‌رو من تأکید می‌کنم که باید لیست کسانی که با امید بالا آمدند و به آن خیانت کردند، منتشر شود و شفاف‌سازی صورت گیرد.» محمد دهقان همچنین در تشریح دستاوردهای فراکسیون نمایندگان ولایی گفت: «با وجود همه نقض عهدها، فراکسیون ما دستاوردهای خوبی داشت؛ نخست تعداد اعضایش در هیئت‌رئیسه افزایش یافت و دوم اینکه بیش از گذشته نسبت به میزان پایبندی یا عدم پایبندی افراد و جریان‌ها نسبت به وعده‌هایشان مطلع شدیم و این، زمینه‌ای برای تصمیمات آینده برای فراکسیون نمایندگان ولایی فراهم می‌کند.»