مصائب حکومتداری یک زن در آسیا/مشکلات و چالش‌های نخستین رئیس جمهور زن تایوان/زن بودن کافی نیست

سرویس بین‌الملل فردا؛ عاطفه تقدیسی: «تساي اينگ ون»، در سال 2016، به عنوان نخستين رئيس جمهور زن در تاريخ حکومت تايوان انتخاب شد. خانم تسای که از اعضای حزب دمکراتیک ترقی‌خواه است و چین او را فردی استقلال‌طلب می‌داند، با هدف ایجاد تغییرات بزرگ پا به میدان گذاشت. اما در یک سال اول ریاست، علی‌رغم روشن بودن اولویت‌ها و انرژی فراوان در دنبال نمودن اهداف، پیشرفت وی با مجادلات پی در پی مخالفانش تحت تأثیر قرار گرفته است.

سیاست زنانه، تمرکز بر داخل

در حالی که ناظران خارجی بر سیاست خانم تسای در حفظ روابط خارجی متمرکز شده‌اند، وی ترجیح می‌دهد که اولویت‌هایش را بر روی سیاست‌های داخلی که به دو بخش بازگرداندن رشد اقتصادی و اجرای اصلاحات سیاسی تقسیم می‌شود، قرار دهد. نزدیک به دو دهه است که تایوان از رکود اقتصادی رنج می‌برد. در طول ریاست رئیس جمهور اسبق تایوان، رشد تولید ناخالص داخلی در این کشور به طور متوسط 5/2 درصد بوده است. از آنجا که اقتصاد، ستون اصلی انعطاف ملی تایوان به شمار می‌رود، بازگرداندن رشد اقتصادی آن ضروری به نظر می‌رسد.

برنامه اقتصادی تسای مبتنی بر توسعه و نوآوری‌های داخلی است. با اینکه ما اینگ جو نیز برنامه‌های مشابهی داشت، اما وی به گسترش روابط کشورش با چین به عنوان عامل اصلی رشد می‌نگریست. در حالی که، هدف اصلی خانم تسای کاهش وابستگی عمیق اقتصادی به چین است که در حال حاضر حدود 40 درصد صادرات تایوان را به خود اختصاص داده است.

استفاده از ظرفیت های گردشگری

تصمیم ترامپ در مورد خروج از پیمان تجاری ترنس-پسیفیک یک ضربه سنگین به تایوان بود. گرچه رهبران کشورهای عضو این پیمان اعلام کردند که با وجود مخالفت ترامپ موافقتنامه‌های تجاری آزاد را دنبال خواهند کرد، اما تصمیم ترامپ دولت تسای را مجبور به تشکیل مجمع نمود. تسای که بر تمایل خود به توسعه روابط اقتصادی با ایالات متحده تاکید کرده است، به گسترش روابط با ژاپن نیز فکر می‌کند. با این حال سیاست‌های وی بلافاصله با موانع سیاسی داخلی روبرو شد. مخالفت با واردات گوشت خوک از آمریکا به دلیل استفاده از هورمون رشد راکتوپامین و ممنوعیت واردات سبزیجات ژاپنی از منطقه فوکوشیما که تحت انفجار هسته‌ای قرار گرفته بود، راه پیش رو در قبال هر دو کشور را نامشخص ساخته است.

پیمان NSP یکی از دستاوردهای مهم خانم تسای است که به منظور گسترش روابط آموزشی، فرهنگی، گردشگری و اقتصادی با 10 کشور عضو اتحادیه جنوب شرقی آسیا و کشورهای استرالیا، نیوزلند، هند و 5 کشور آسیای جنوبی طرح‌ریزی شده است. دولت تسای خاطرنشان کرده است که افزایش بازدیدکنندگان از کشورهای عضو این پیمان در سال 2016، باعث جبران کاهش سود گردشگری در چین شده و این یکی از مزیت‌های سیاسی NSP محسوب می‌شود. توسعه تجاری و سرمایه‌گذاری در کشورهای عضو این پیمان بویژه کشورهای آسه‌‌‌آن کلید کاهش وابستگی به چین است. توانایی دولت تسای در کمک به شرکت‌های تایوانی در کشورهای آسه‌آن‌‌ به شدت توسط اهرم های دیپلماتیک پکن محدود شده است. گرچه تسای نسبت به نرم شدن مخالفان سیاست این پیمان در پکن تلاش‌های زیادی نموده است، پکن به وضوح این طرح را نمی‌پذیرد.

اصلاحات سیاسی تسای

یکی دیگر از اولویت‌های داخلی تسای، اصلاحات سیاسی است که شامل اصلاحات قضایی، قانون بازنشستگی و ایجاد یک پروسه سیاسی جامع‌تر و شفاف‌تر است. دولت تسای در زمینه اصلاح قانون بازنشستگی پیشرفت‌های قابل توجهی به دست آورده است. این مسئله در دیگر کشورهای پیشرفته نیز به دلیل بودجه‌بندی‌های دولت، یک موضوع بحث‌برانگیز محسوب می‌شود. هزاران نفر از مردم تایوان در اعتراض به سیاست‌های دولت مبنی بر اصلاح قانون بازنشستگی در پایتخت این کشور تظاهرات کردند. این افراد که اکثر آنها معلمان مدارس، بازنشستگان و کارمندان بودند، خواستار متوقف شدن اصلاحات قانون بازنشستگی شدند. این بزرگترین تظاهرات از زمان استقرار دولت جدید در این کشور بوده است. در مقابل، اصلاحات قضایی پیشرفت چندان مطلوبی نداشته است. در مراسم تحلیف، تسای از تشکیل کنگره‌ای در اکتبر 2016 به منظور پیشبرد اصلاحات قضایی در این کشور سخن گفت که بلافاصله با مخالفت‌های شدیدی روبرو شد.

متاسفانه، مسائل جانبی زیادی به منظور انحراف اذهان جامعه از اولویت‌های اصلی تسای وجود دارد. برای مثال، تسای برای پرداختن به شفافیت در حزب ملی مردم (کومینتانگ) برنامه سه ساله‌ای را طرح‌ریزی نموده بود اما حزب مخالف یعنی پیشروی دموکرات (DPP) از این طرح برای حمله به دارائی‌های اقتصادی کومینتانگ استفاده کردند. در واقع، با وجود حزب DPP که عناصری با نظرات و اولویت‌های متفاوت و مخالف دارد، حاکمیت بر تایوان آسان نیست.

مدت کوتاهی پس از مراسم تحلیف خانم تسای، حامیان کارگری حزب DPP خواهان استرداد تعطیلات عمومی که توسط دولت قبل لغو شده بود، شدند. ساعات کار هفتگی در تایوان یکی از بالاترین ساعات کاری در بین کشورهای پیشرفته به شمار می‌رود. با این حال، جامعه تجاری تایوان با بازگرداندن تعطیلات و کوتاه نمودن ساعات کاری مخالف است. این مطالبات، تسای را در یک قید و بند سیاسی قرار داده است. در نهایت، دولت و حزب پارلمانی DPP تصمیم به بهبود ساعات کاری هفتگی گرفتند؛ اما بازگردان تعطیلات لغو شده به تصویب نرسید. این توافقات با نارضایتی حزب کارگری و تجاری همراه بود و به شدت محبوبیت تسای را تحت تأثیر قرار داد.

تایوان، قربانی اختلاف چین و آمریکا

انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا باعث تقویت روحیه احزابی شد که سیاست ضد چین را دنبال می‌کنند. تسای اینگ ون، رئیس حکومت تایوان و حزبش در چنین فهرستی قراردارند و ادامه این سیاست می‌تواند دشواری‌های جدی برای چین در پی داشته باشد. از دیدگاه پکن، آمریکا با پذیرفتن رئیس حکومت تایوان و همراهی با سیاست‌هایش، به تعهدات خود مبنی بر پایبند بودن بر اصل سیاست چین واحد به مرکزیت پکن، عمل نکرده است. سفر تسای به آمریکا خشم چین را در پی داشت تا جایی که پکن به آمریکا هشدار داد تا مراقب رفتار خود در قبال چین باشد. چین از قبل، از آمریکا خواسته بود تا به تسای اجازه توقف در خاک آمریکا را ندهد. این در حالی است که تسای تأکید دارد که مناسبات دو سوی تنگه تایوان باید حفظ شود و رابطه با آمریکا و چین را بسیار مهم می‌خواند.

تسای در مدت ریاستش تلاش کرده است تا روابط کشورش با ژاپن را نیز بهبود بخشد. دو طرف گام‌های مؤثری در بهبود روابط برداشته‌اند. در ماه مارس، «جیرو آکاما»، معاون وزیر امور داخلی و ارتباطات ژاپن، برای شرکت در یک کنفرانس گردشگری از تایوان دیدار کرد. آکاما بالاترین مقام رسمی ژاپن است که پس از پایان روابط دیپلماتیک دو کشور در سال 1972 از این کشور بازدید کرده است.

خانم تسای با داشتن اهدافی روشن و انرژی پایدار در دنبال نمودن اولویت‌هایش، نشان داده است که رهبری قوی است. او با حفظ روابط دو سوی تنگه، در سطح بین‌المللی اعتبارات قابل توجهی بدست آورده است؛ اما محبوبیت وی در کشور خود به شدت در حال کاهش است. در نظرسنجی اخیر در سال 2017، تسای با 47 درصد مخالف در برابر 28 درصد موافق نسبت به سال 2016 با کاهش محبوبیت مواجه شده که انتقاد به سیاست‌های داخلی تسای عامل اصلی آن به شمار می‌رود.

منبع: brookings