جای خالی عرضه‌های اولیه در بورس

خبرگزاری تسنیم: نگاهی به معاملات تالار شیشه‌ای از ابتدای امسال تاکنون نشان می‌دهد دستکم در چند سال گذشته شروع این چنینی بورس در فصل بهار بی‌مثال بوده و شاخص بورس تا این اندازه سرخوش و متعادل و رو به رشد نبوده است؛ به عنوان مثال در ۱۷ روز معاملاتی نخستین ماه از نخستین فصل امسال، دماسنج بازار سهام همه ۱۷ روز را مثبت سپری کرده و این آمار برای مدت مشابه سال گذشته ۷ روز مثبت در ۱۹ روز معاملاتی بوده است. بعلاوه این که این روز‌ها در حالی بازار سرمایه روند متعادلی را سپری می‌کند که برای هفتمین هفته پیاپی بازار سهام روند متعادل و رو به رشدی را در پیش گرفته است و نگاهی هم به حجم و ارزش معاملات نشان می‌دهد با توجه به عوامل مختلف، نقدینگی فعلا در بورس رضایت به ماندن و حضور داده است و دستکم شرایط بازار سهام به گونه‌ای نیست که معامله‌گران اقدام به خروج نقدینگی خود از بورس کنند. از این رو شاید بتوان عمده دلیل رشد بورس در هفته‌های گذشته را پایین بودن قیمت سهام و ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاری و خرید سهام شرکت‌ها عنوان کرد که موجب شده تا معامله‌گران اقبالی بیشتری برای حفظ نقدینگی و ورود سرمایه جدید به بازار سهام از خود نشان دهند؛ چرا که نگاهی به شرایط بورس نشان می‌دهد از دیماه سال ۹۲ تاکنون بازار سهام با رشد پایداری مواجه نبوده است و بر این اساس قیمت سهام به حد پایینی رسیده و این موضوع موجب جذابیت قیمت‌ها و حفظ نقدینگی در بورس و حتی ورود پول جدید با بازار شده است که اثرات آن را می‌توان در افزایش حجم و ارزش معاملات فروردین ماه امسال بورس به وضوح دید. همچنین دسترسی معامله‌گران آنلاین به معاملات بازار پایه نیز از دیگر عواملی است که خوب یا بد، سبب شده تا در هفته‌های گذشته نقدینگی میل به ماندن در بازار را داشته باشد و بهانه‌ای دیگر برای ادامه روزهای متعادل و مثبت بورس در بهار امسال باشد. از سوی دیگر افزایش قیمت جهانی نفت و تعادل آن در قیمتهای کنونی طی ماههای گذشته و نیز چشم‌انداز ثبات این بازار در ماههای پیش رو هم یکی دیگر از دلایل تعادل و رشد آرام بازار سهام است که می‌توان به آن اشاره کرد. بعلاوه این که رسیدن به توافق در مذاکرات هسته‌ای و گشایش‌های نصف و نیمه صورت گرفته در اقتصاد و روابط سیاسی کشور با سایر کشورهای دنیا نیز هر چند اندک، اما تا حدودی اثرات و ثمراتی برای اقتصاد و شرکت‌ها داشته که شاهد این مدعا را می‌توان در گزارشات منتشر شده توسط شرکت‌ها و سودهای تقسیمی در فصل مجامع‌شان ملاحظه کرد. همچنین تعادل و نرمش بیشتر رئیس جمهور جدید آمریکا نسبت به مذاکرات هسته‌ای و برجام در چند هفته گذشته این نوید را برای اقتصاد و بازار سهام کشور به همراه دارد که ریسک‌های سیاسی ناشی از این موضوع دستکم در حال حاضر تهدید جدی برای بازار سهام بشمار نمی‌آید و آسودگی خاطر معامله‌گران بورسی از این موضوع نیز در رشد بهاری بورس بی‌تاثیر نبوده است. از سوی دیگر اگر نگوییم مهمترین موضوع، اما شاید بتوان گفت: یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های اثرگذار بر معاملات این روزهای بازار سهام انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و بخشی از رشد کنونی بازار هم به دلیل جو روانی و هیجان مثبت ناشی از این رخداد سیاسی در کشور است که پیش بینی می‌شود این روند تا برگزاری انتخابات ادامه‌دار باشد؛ چرا که معاملات بورس در کوتاه مدت تحت تاثیر وعده‌ها و قول‌های انتخاباتی نامزدهاست که البته این اثرپذیری زودگذر بوده و بازار سهام در درازمدت تحت تاثیر برنامه‌ها و سمت و سوی دیدگاههای اقتصادی دولت خواهد بود. از سوی دیگر برخی بر این باورند که پیش و پس از برگزاری انتخابات به دلیل ایجاد هیجان در بورس، تا حدودی تحلیل‌ها و توجه به مسائل بنیادی شرکت‌ها و صنایع توسط برخی از معامله‌گران نادیده گرفته می‌شود و همه اتفاقات در بازار سهام مبتنی بر خبرهای منتشر شده است که برخی از آن‌ها می‌تواند همراه با شایعاتی باشد. از این رو بنظر می‌رسد تا حدودی جو روانی حاکم بر بورس در آستانه انتخابات توام با هیجان است؛ بنابراین بنظر می‌رسد متولیان بازار سرمایه برای جلوگیری از رشد کاذب و هیجانی قیمت‌ها در بورس از یک سو و نیز جذب نقدینگی بازار باید از سیاستهایی، چون افزایش عرضه‌های اولیه در بازار سهام استفاده کنند. عرضه‌هایی که از بهمن ماه پارسال با دستور رئیس سازمان بورس با این استدلال که عرضه اولیه سهام شرکت‌ها باید با در نظر گرفتن شرایط بازار باشد، متوقف شده است. به باور کارشناسان در حالی این روز‌ها جای خالی عرضه‌های اولیه در بورس احساس می‌شود که عرضه‌های اولیه در زمان صعود قیمت سهام علاوه بر عمق بخشیدن به فضای معاملات می‌تواند با جذب بخشی از نقدینگی سرگردان در بورس، مانع از رشد حبابی قیمت‌ها شود و حالا که نقدینگی قصد ماندن در بورس را دارد و این روز‌ها نیز بازار شرایط متعادل و مثبتی را تجربه می‌کند غیب عرضه‌های اولیه در بورس به نوعی فرصت سوزی برای بازار سهام تلقی می‌شود. با این تفاسیر، اما مدیر پذیرش شرکت بورس اوراق بهادار تهران تازگی‌ها گفته، در سال جاری به طور تقریبی ۲۰ شرکت علاوه بر شرکتهایی که از سال گذشته در فهرست پذیرش هستند، برای عرضه اولیه در برنامه‌ها قرار دارند. بر این اساس باید متظر ماند و دید بهار عرضه‌های اولیه در بورس چه زمانی خواهد رسید و متولیان بازار سهام چه شرایطی را برای این عرضه‌ها مناسب‌تر می‌دانند! شاید هم همانگونه که هوای بهار و باران‌هایش زودگذر است و نمی‌توان به پایداری بارش‌های بهاری دل بست، حال و هوای این روزهای خوش و بهاری بورس نیز زودگذر است و متولیان بازار فردای رکودی و بی‌رمق بورس را می‌بینند و بر این اساس برنامه‌ای برای عرضه‌های اولیه در تالار شیشه‌ای ندارند! مهدی حاجی‌وند