چشم و هم چشمی ثروت در مدارس غیر انتفاعی
بر اساس اظهارات رئیس مدارس غیر دولتی شهر تهران، شهریه مدارس مذکور در سال تحصیل ۹۷ - ۹۶ با افزایش ۱۷ درصدی همراه خواهد شد، موضوعی که به اعتقاد برخی کارشناسان فراتر از نرخ تورم و واقعیتهای اقتصادی جامعه میباشد.
باشگاه خبرنگاران جوان، تحصیلات پولی و صرف هزینههای سنگین، صرفا مختص به برخی از دانشگاهها نمیباشد، بلکه در این میان، کم نیستند مدارس غیر انتفاعی و غیر دولتی که با اخذ شهریههای میلیونی به ارائه خدمات آموزشی مبادرت میورزند. چندی پیش، رئیس مدارس غیر دولتی شهر تهران، از افزایش ۱۷ درصدی شهریه مدارس غیر دولتی در سال تحصیلی ۹۷ - ۹۶ خبر داد. بر اساس گزارشهای منتشر شده، میزان افزایش حقوق کارگران بین ۱۲ تا ۱۵ درصد میباشد و نرخ تورم نیز قریب به ۷ تا ۹ درصد اعلام شده که البته این اختلاف دو درصدی میان بانک مرکزی و مرکز آمار، خود حدیث مفصلی است که تبیین و واکاوی آن در این مجال نمیگنجد. به هر ترتیب آنچه که از واقعیت این اعداد و ارقام به ذهن متبادر میشود، مشمول این واقعیت است که میزان افزایش شهریه مدارس غیر دولتی تهران همخوان و متناسب با افزایش دستمزد و حقوق کارگران و نرخ تورم به نظر نمیرسد. آنچنان که مسئولان ذیربط، عنوان کرده اند، در حال حاضر، بیش از یک هزار و ۶۰۰ مدرسه غیر دولتی در پایتخت به ارائه خدمات آموزشی، علمی، تربیتی و پرورشی مشغول هستند و این در شرایطی است که بنابر مولفه هایی همچون کیفیت آموزش، مدرسان فعال، متراژ فضای آموزشی، نوع امکانات، و... میزان نرخ شهریه دریافتی از سوی مدارس مذکور محاسبه میشود. فرشاد کاظمیان، کارشناس حوزه آموزشی، در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی، ضمن انتقاد از ظهور و بروز برخی از چشم و هم چشمیها و رقابتهای کاذب درون خانوادگی و فامیلی و رسوخ آن به فضاهای آموزشی، عنوان کرد:متاسفانه در برخی از مناطق شهر تهران، معیار برتری و پرستیژ اجتماعی میان خانوارها، به محل تحصیل فرزندان آنها گره خورده است. وی افزود:شایسته نیست محیطی که قرار است به تربیت و پرورشِ نیروی انسانی به عنوان بزرگترین و ارزندهترین ثروت و سرمایه اجتماعی کشور مشغول باشد به عرصهای برای چشم و هم چشمیهای فامیلی و حلقه آشنایان و بستگان برخی خانوارها بدل شود. کاظمیان گفت:البته این پدیده فراگیر نیست، اما برای محیط آموزشی بروز چنین رفتارهایی قابل هضم نمیباشد. کارشناس حوزه آموزشی عنوان کرد:بر اساس گزارشات منتشر شده، در برخی از مدارس غیر دولتی منطقه یک تهران، شهریههای ۱۲ میلیون تومانی اخذ میشود که این میزان از شهریه و چنین نرخ گذاری هایی، متناسب با اصول و قواعد نظام آموزشی و اهداف و آرمانهای تعلیم و تربیت در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به نظر نمیرسد. وی افزود:اختلاف میان شهریهها در مدارس غیر دولتی، تا حدی قابل هضم و منطقی است، اما فاصلهها و تفاوتهای چندین میلیونی امری شایسته به نظر نمیرسد. شاخص تعیین شهریه در مدارس غیر دولتی چیست؟ آنچنان که حسن مسعودی (مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی) در گفت و گو با رسانهها عنوان داشته، پارامترها و مولفههای متعددی در نحوه نرخ گذاری بر روی شهریههای مدارس غیر دولتی یا غیر انتفاعی موثر و تاثیرگذار است که میانگین حقوق و مزایای پرداختی به دبیر و سایر کارکنان، تعداد عوامل اجرایی و معاونان، اجاره بهای فضا بر اساس متراژ اعیان و عرصه، سایر هزینهها و شاخص عملکرد آموزشی و پرورشی، حق الزحمه موسس و مجموع ساعات بیمه نیروهای آزاد بیمه شده و... از نمونههای آن به شمار میرود. برخی مدارس، فراتر از میزان مقرر، مطالبه شهریه میکنند شهره رضایی، والده یکی از دانش آموزان مشغول به تحصیل در مدارس غیر دولتی عنوان کرد:اگرچه نحوه تعیین شهریه بر اساس و معیارهای مشخصی انجام میپذیرد، اما متاسفانه هستند مدارسی که توجهی به ضوابط قانونی ندارند و بصورت میلی و به صلاحدید خود به اخذ شهریه مبادرت میورزند. وی افزود:در این میان و در صورت پیگیری والدین و مراجعه به حراست و بازرسی آموزش و پرورش مناطق، میتوان طرح شکایت نمود و در این خصوص برخوردهای لازم نیز انجام میپذیرد، اما کم نیستند والدینی که بنابر ملاحظاتی از چنین پیگیری هایی امتناع میکنند، زیرا نگران سرنوشت تحصیلی فرزند خویش هستند. رضایی گفت:به اعتقاد بنده، این ذهنیت غلط و ناصحیح است و در صورت برخورد و پیگیری والدین، قطعا برخی از مدارس غیر دولتی (تاکید میشود برخی) که در پوشش خدمات آموزشی از این محفل به سود جویی و سوء استفاده مالی و اقتصادی مبادرت میورزند، به قانون تمکین خواهند کرد و فضای آموزشی را به عرصهای برای کاسب کاری مبدل نمیکنند. به تعبیری یکی از عواملِ زمینه ساز اخذ چنین شهریه هایی به سکوت والدین باز میگردد، اما قطعا با نظارت دقیق و هوشمندانهتر آموزش و پرورش به عنوان نهادی نظارتی بر نحوه فعالیت و عملکرد این مدارس، میتوان ضریب چنین تخلفات و سوء استفاده هایی را به حداقل ممکن کاهش داد.