سهم اندک آموزگاران زندگی از بازار کتاب

سرویس فرهنگی فردا: بسیاری از مردمان عادت کرده‌اند وقتی سخن از شخصیت های بزرگ می‌شود، به یاد سیاستمداران و دانشمندان نام آور بیفتند؛ چرا که آثار و نتایج تلاش آن‌ها را در رسانه‌های گوناگون دیده‌اند؛ در حالی که چهره‌های بسیاری در جامعه هستند که با وجود تلاش و اثرگذاری فراوانی که در جامعه دارند، نادیده گرفته می‌شوند. معلمان یکی از مهمترین این گروه‌ها هستند که با وجود همه تلاش‌هایی که برای رشد و تعالی جامعه می‌کنند، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند.

رابطه تنگاتنگ معلمان با کتاب و کتابخوانی در کنار فرارسیدن دوازدهم اردیبهشت ماه، سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری بهانه‌ای شد تا به معرفی چند مورد از کتاب‌های نوشته شده در ارتباط با معلمان و خاطرات آن‌ها بپردازیم.

آقای معلم

شهید محمد طالبیان از جمله فعالان سیاسی قبل از انقلاب است که رهبری معنوی گروه ابوذر را بر عهده داشت و بسیاری از مردم استان همدان او را به عنوان یکی از معلمان فعال و انقلابی این استان می‌شناختند. وی علاوه بر سابقه مبارزه پیش از انقلاب، در سال‌های جنگ تحمیلی نیز حضور فعالی داشت که کتاب حاضر در واقع علاوه بر بیان زندگینامه او از دوران کودکی تا نوجوانی، دربرگیرنده مجموعه‌ای از خاطرات دوران انقلاب تا زمان شهادت اوست.

این اثر در قالب خاطره به نگارش درآمده و با توجه به آن که پیش از این در آثار منتشر شده درباره گروه ابوذر فقط در برخی خاطرات به شهید محمد طالبیان اشاره می‌شد و این کتاب اولین اثری است که به صورت مستقل به روایت زندگی شهید می پردازد.

در حریم چراغ

این کتاب دربردارنده مجموعه داستان‌هایی کوتاه درباره بزرگداشت مقام معلم و استاد است. در این داستان‌ها به بیان خاطراتی از دوران تحصیل که برای برخی از دانش آموزان رخداد نموده است، اشاره شده و به تبیین جایگاه رفیع معلم و استاد در آموزه های اخلاقی و اجتماعی دین اسلام پرداخته شده است.

نویسنده در خلال ذکر این داستان‌ها متذکر شده است که شکستن حرمت استاد و معلم، شکستن حصار دانایی و بینایی که بر اثر آن غبار جهل و نادانی، بر جامعه فراگیر شده و وظایف اخلاقی و انسانی افراد جامعه کنار گذاشته خواهد شد.

معلم فراری

این کتاب زندگی‏نامه داستانی محمدابراهیم همت، فرمانده لشکر 27محمد رسول الله (ص) سپاه، که پس از 28 سال زندگی الهی، درسال 1362 و در جزیره مجنون از جبهه‏ های جنگ ایران و عراق به شهادت رسیده است. شهید همت یکی از معلمانی بود که در دوران جنگ تحمیلی با حضور در میدان جنگ و دفاع از کشور تبدیل به یکی از اسطوره‌های بزرگ این دوران شد.

نقش معلمان و دانش آموزان در پیروزی انقلاب اسلامی

این اثر یکی از معدود آثاری است که به طور مشخص و دقیق به بررسی نقش معلمان و دانش آموزان در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته است. در این کتاب برای درک حضور فرهنگیان و فهم علل و عوامل شرکت معلّمان در صحنه انقلاب در ابتدا ساختار آموزش وپرورش و فضای فکری و فرهنگی حاکم بر جامعه ایران در دوره سلطنت رضاخان و پهلوی دوم مورد بررسی و تأمل قرار گرفته و بر عواملی چون انتصاب اشخاصی با تمایلات غرب گرایانه و حضور افرادی با افکار فراماسونری و باورهای بهائی تأکید شده است.

این اشخاص به سبب ناآگاهی و کج فهمی کارگزاران فرهنگی رژیم طاغوت، به مناصب بالایی در ساختار آموزش وپرورش ایران نائل شده و با طرد همه ی میراث فکری و فرهنگی ایران به دنبال طراحی آرمانشهر خیالی در سایه ی ترویج شاه دوستی در کتب درسی و ذهن محصلان ایرانی بودند. اقدامات آنان نه تنها با شرایط اجتماعی و وضعیت فرهنگی آن روز ایران متناسب نبود، بلکه باعث انزجار و تنفر هرچه بیشتر فرهنگیان از رژیم و زمینه مشارکت آنان در انقلاب اسلامی شد.

جلوه‌های معلمی امام خمینی(ره)

در این کتاب خصوصیات اخلاقی و رفتاری امام خمینی (ره) در زمینه تعلیم و تعلم از قول شاهدان، نزدیکان و یاران امام (ره) بازگو می‌شود. این مطالب در پنج بخش ذیل عنوان پنج «جلوه» تنظیم شده است: 1- در زیّ شاگردی، 2- در کسوت استادی، 3- استاد، یار دلسوز و همدرد شاگردان 4- اسوه حسنه برای شاگردان، 5- اسوه حسنه برای همه مردم جای گرفته است.

به یاد معلم

این کتاب که دربردارنده مجموعه‌ای از سخنرانی‌های آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی است؛ به بررسی موضوعاتی چون وجوب طلب علم، اوج کمال، تفقه در دین، یا معلم باشید یا شاگرد، برتری عالم بر عابد، مردم بر سه دسته اند، اهمیت فوق العاده علم آموزی، اجر تعلیم دادن، فضیلت علم و عالم و متعلم، فراگیری عمل کردن و نشر علم، نورانیت علم، حقوق دانشمندان و عالمان می‌پردازد.

ابوالقاسم علیان نژادی دامغانی مولف این کتاب با گردآوری‌ و دسته‌بندی مجموعه سخنرانی‌های آیت‌الله مکارم شیرازی مرجع بزرگ شیعه به بررسی این موضوعات مهم و مرتبط با مسئله تعلیم و تربیت پرداخته است.

تسبیح همه موجودات برای طالب علم، بخشنده ترین بخشندگان، رهبری علم و دانش، موعظه های بی اثر، اخلاص، علم سودمند، عالمان و حاکمان، ارزش فوق العاده نشر علم و تبلیغ، سلاح قلم و بیان، پرسش کلید علم و دانایی، مطالب بسیار مهم، دو چیز عجیب، معلم الخیر» از دیگر عناوین این کتاب محسوب می‌شوند.

هر چند که تاکنون کتاب‌های گوناگونی در ارتباط با معلمان شهید و یا مقام معلم نوشته شده است ولی به نظر می‌رسد با توجه به جایگاه رفیع این قشر زحمتکش و حقی بزرگی که آن‌ها بر گردن جامعه دارند هنوز فاصله بسیاری تا ادا شدن حق آن‌ها در حوزه تولید آثاری مکتوب و ارزشمند در ارتباط با مقام معلم وجود دارد.