سجادی: لغات «سند آموزش ۲۰۳۰» گنگ و مبهم است

خبرگزاری فارس: میزگرد بررسی «سند آموزش 2030» با حضور زهرا سجادی دکترای مدیریت، دبیر مجمع زنان فرهیخته انقلاب اسلامی، معاون خانواده و امور زنان در مرکز امور زنان در دولت نهم و دهم، حکیمه سقای بی‌ریا دکترای مطالعات آمریکا از دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران و فعال در زمینه مسائل زنان و آذر یاراحمدی کارشناس ارشد تاریخ جهان از دانشگاه شهید بهشتی و دانش‌‌آموخته جامعةالزهرا(س) در علوم حوزوی و دیپلم زبان از اوکراین به میزبانی خبرگزاری فارس برگزار شد. زهرا سجادی که از زنان فرهیخته انقلاب اسلامی است در ارتباط با «سند آموزش 2030» با تکیه بر سابقه شکل‌گیری این سند و استراتژی آن اظهار داشت: اهداف این سند با اسلام منافات دارد و در واقع در ترجمه این سند دست برده شده و برابری جنسیتی در این سند به عنوان عدالت جنسی آورده شده و تغییراتی که در ترجمه به کار برده شده در واقع مفهوم متن اصلی را تغییر داده که می‌توان گفت علت این موضوع حساسیت‌های موجود در کشور است که موافقان این سند برابری جنسیتی را عدالت جنسی ترجمه کرد‌ه‌اند. سجادی با بیان اینکه موضوع آموزش همگانی در سال 1990 در تایلند برای اولین بار برگزار شد، ادامه داد: این نشست با 5 جایگاه بین‌المللی که شامل، یونیسف، صندوق جمعیت، یونسکو، بانک جهانی، برنامه عمران ملل متحد است، برگزار شد و در اواخر سال 1990 و بعد از چند سال به این موضوع رسیدند که چارچوب عملی بنای این سند را بگذارند و بیانیه‌ای صادر کنند. وی افزود: در این مبانی از 4 مبنا استفاده شد که به ترتیب اعلامیه جهانی حقوق بشر، کنوانسیون حقوق کودک، کنفرانس جهانی زنان و اجلاس سران برای توسعه اجتماعی بود که محتوا از همین کنفرانس‌ها به دست آمده بود و در نهایت منجر شد در سال 2000 اعلامیه‌ای بدهند و سند اولیه را در سال 2000 تحلیل کنند. دبیر مجمع زنان فرهیخته انقلاب اسلامی ادامه داد: برای آموزش همگانی در این سند 21 ماده تصویب شده که از این تعداد 6 ماده آن بر اهداف «سند 2030» تکیه دارد و 12 ماده آن بر استراتژی و راهبردی که در این سند باید به آنها دست یابند، تاکید کرده است. سجادی اضافه کرد: بحث استراتژی و راهبرد بسیار برجسته و مهم است، از جمله مطالبی که باید به آن توجه کرد، کلید توسعه پایدار کشورها و صلح و ارتباط بین آنهاست. وی با بیان اینکه ما باید مفهوم کلید توسعه پایدار را بدانیم، ابراز کرد: این کلید یک ابزار ضروری برای مردم و ملت است که می‌تواند وسیله ارتباطی بین آنها را برقرار کند. سجادی گفت: نکته مهم دیگر در این سند این است که مرکز یونسکو در سال 2001 در منطقه آسیا و اقیانوسیه با همکاری کارگزاران و متخصصان 7 کشور آسیایی و 4 کشور اروپایی در مدت 6 ماه به برنامه‌ریزی عملی در کشورهایی که این سند باید پیاده شود، اقدام کردند. وی ادامه داد: از نکات مهم دیگر این سند، این است که این برنامه از سال 2001 تا سال 2015 تعیین شده است که نهایتاً تا انتهای سال 2015 بر اساس برنامه‌ریزی که یونسکو انجام داده است باید کشورها آنچه که در آموزش همگانی خود پیاده کرده‌اند به سازمان یونسکو اعلام کنند و از عملکرد خود برنامه جامع و کامل ارائه بدهند. سجادی با تأکید بر این نکته که در این سند به عوامل ملی تأکید شده است، ادامه داد: یونسکو در این سند خواستار مشارکت بین‌المللی بوده و از دولت‌ها و حاکمیت نام نبرده است؛ این بدین معناست که دولت ایران می‌توانسته خود را وارد این موضوع نکند ولی وزیر آموزش و پرورش ما داوطلبانه خود را ملزم به ارائه گزارش می‌کند وگرنه آنها فقط عوامل ملی را در نظر دارند نه عوامل دولتی را و تاکید بر عوامل ملی، منطقه‌ای و زیر‌منطقه‌ای است. وی اضافه کرد: در سال 2003 سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور و معاونت آموزش عمومی وزارت آموزش و پرورش ملزم می‌شوند که سند را ترجمه و تفسیر کنند و در اختیار همه در آموزش و پرورش قرار دهند که بخش‌های مختلف بتوانند با سطح‌بندی که می‌کنند برنامه‌های مورد نظر یونسکو را پیاده کنند. سجادی عنوان کرد: برای انجام این کار سه سطح در نظر گرفته می‌شود که سطح اول دانش‌آموزان و والدین آنها و اجتماعی که از آنها به وجود می‌آید، است؛ سطح دوم منطقه، شهرستان، استان و دانشگاه تربیت معلم و منابع انسانی است که برای تغییر منابع درسی کمک می‌کنند و این کار هم به عهده شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و شورای آموزش و پرورش استان گذاشته شد و سطح سوم که در واقع بالاترین سطح است ملی و مرکزیست که خود نظام آموزش و پرورش عهده‌دار این بخش می‌شود که بتواند به دو سطح دیگر ارتزاق کند و بودجه آنها را تأمین کند. وی افزود: در تابستان 83، روی 5 بخش تأکید شد، بخش اول «آموزش پیش‌ از دبستان»، بخش دوم «آموزش پایه و راهنمایی»، بخش سوم «آموزش و پرورش استثنایی»، بخش چهارم «آموزش بزرگسالان و سوادآموزی» و بخش پنجم «کودکان خارج از مدرسه» است. سجادی همچنین گفت: در این سند در هر گروه با بررسی دستیابی کیفیت، مدیریت و تنگناهایی که وجود دارد وضعیت کنونی بررسی و وضعیت آینده را پیش‌بینی می‌کنند تا بدانند باید چه کارهایی انجام شود تا آنچه که مدنظر یونسکو است، به دست آید. این در حالی است که وزارتخانه ایران داوطلبانه وارد می‌شود و خود را ملزم به پاسخگویی به یونسکو می‌کند. وی با بیان اینکه سندهایی که ما تهیه می‌کنیم با سندی که در یونسکو تهیه شده است تفاوت مهمی دارد، ادامه داد: ما تنها به تهیه سند بسنده می‌کنیم و اجرای آن را ضروری نمی‌دانیم و فکر می‌کنیم همین که سند ترجمه شود یعنی اینکه ما به آن عمل می‌کنیم ولی جامه عمل به سندی که طراحی شده، نمی‌پوشانیم، در حالی که یونسکو برای سندی که طراحی کرده، اجرا را عملی دانسته و عملکرد کشورها را ظرف دورانی که تعیین شده خواستار است. دبیر مجمع زنان فرهیخته انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه سند یونسکو الزام عمل نیز دارد، گفت:‌ برنامه‌های این سند در سطح استانی و منطقه‌ای باید اجرا شود. وی گفت: در راستای نیل به اهداف آموزش همگانی به ارائه توصیه‌های ضیافتی کلی بسنده شده است، لذا در ادامه فرآیند تهیه برنامه و در راستای کاربحث مفاد بخشنامه‌های شماره 210/2734/400 در مورخه 83.6.6 و بخشنامه 250/477/379 در مورخه 83.3.11، وزیر آموزش و پرورش، رئیس شورای آموزش همگانی می‌شود و در این بخشنامه‌ها وزیر اعلام می‌کند که برای پیگیری این سند خود رئیس شورای آموزش همگانی است. سجادی مجدداً با تأکید بر اینکه عوامل اجرایی این سند نباید دولتی باشند، افزود: همه اینها در حالی اتفاقی می‌افتد که تأکید یونسکو بر عوامل ملی است ولی دولت ما خود را کوچک و دخیل می‌کند. وی عنوان کرد: فانی وزیر سابق آموزش و پرورش در سال 93 قبل از شروع خطبه‌های نمازجمعه درباره توسعه پایدار صحبت کرد و به طور واضح به این مسئله اشاره کرد. دبیر مجمع زنان فرهیخته انقلاب اسلامی با بیان اینکه تمام لغات استفاده شده در این سند گنگ و مبهم است، گفت: مبهم بودن لغات این سند موجب شده است کسی با حساسیت در مورد این سند فکر نکند و نداند که حالا این مسئله به کجا منتهی می‌شود. وی افزود: بر اساس همین، مدیریت پیش‌دبستان، پایه، راهنمایی و استثنایی و سایر سازمان‌ها موظف می‌شوند که عوامل وزیر باشند و در مناطق مختلف کار را دنبال کنند، لذا 5 کارگروه را تعیین می‌کنند که همان کارگروه‌های نام برده شده هستند؛ همچنین کارگاه‌هایی برای تجزیه و تحلیل داده‌هایی که به دست می‌آید تأسیس می‌شوند و کار را پیگیری می‌کنند. سجادی در پایان افزود: نکته حائز اهمیت این سند، فرآیند ارتباط آزادانه،‌ آگاهانه و خودخواسته است و به هیچ عنوان حاکمیت که منظور همان عوامل دولتی است در این سند در نظر گرفته نشده است. این در حالی است که موافقان دولت عقیده دارند این سند با سند تحول آموزش و پرورش مطابقت دارد و اشتباهات «سند آموزش 2030» را با چنین حرف‌هایی نادیده می‌گیرند.