زمان نهایی شدن قرارداد بازطراحی راکتور اراک با چینی‌ها

خبرگزاری صدا و سیما: رئیس سازمان انرژی اتمی از نهایی شدن قرارداد بازطراحی راکتور اراک با چینی‌ها در هفته‌های آینده خبر داد و همچنین گفت: درباره ساخت دو نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی نیز با چینی‌ها مذاکراتی انجام شده است. علی اکبر صالحی شب گذشته در برنامه نگاه یک شبکه یک سیما اظهار داشت: امسال حدود ۴۰ تن، معادل ۶۰ درصد کل اورانیوم استخراج و تولید شده سال‌های گذشته، اورانیوم تولید خواهیم کرد. وی افزود: اکتشاف و استخراج راهبردی‌ترین بخش صنعت هسته‌ای کشورمان و بیشترین تلاش ما برای تولید اورانیوم طبیعی در داخل است. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: اگر این کار را انجام ندهیم، در آینده زیر فشار کشورهای دیگر خواهیم بود. صالحی با بیان اینکه کل کیک زرد وارداتی در سال‌های گذشته ۵۵۰ تن بود، افزود: پس از برجام حدود ۳۶۰ تن کیک زرد وارد شده است، البته انگلیس در کمیته خرید و در لحظات آخر مانع اجرای توافقنامه خرید ۹۰۰ تن کیک زرد دیگر از قزاقستان شد. وی گفت: آنها در کمیته خرید گفتند ایران نیازی به این میزان کیک زرد ندارد، در حالی که ما باید نیازمان را تشخیص دهیم. رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه یک رآکتور هزار مگاواتی دستکم ۲۰۰ تن اورانیوم طبیعی در سال نیاز دارد، افزود: ذخیره هزار تنی ذخیره جدی نیست و حداکثر می‌تواند چهار سال نیروگاه بوشهر را تأمین کند. صالحی گفت: مسئله ممانعت انگلیس در کمیته خرید برجام به وسیله وزارت امور خارجه کشورمان به جد در حال پیگیری است. وی افزود: بر اساس برجام ما نیازهایمان را در کمیته خرید مطرح می‌کنیم، اما تضمین نشده است که هر چه ما اعلام کردیم آنها با آن موافقت کنند و می‌توانند به بهانه‌های مختلف مانع خرید ما شوند. صالحی گفت: با توجه به آغاز ساخت دو نیروگاه جدید در ۱۰ سال آینده، سالانه به ۶۰۰ تن اورانیوم برای فعالیت این سه رآکتور نیاز داریم. وی افزود: بر این اساس، باید به طرف مقابل نشان دهیم خوداتکا هستیم تا آنها در پی بهانه جویی نباشند. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: با موافقت رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکنون بیش از ۷۰ درصد کل مساحت کشور برای اورانیوم اکتشاف هوایی شده است و نقاط امیدوارکننده‌ای را شناسایی و کشف کرده‌ایم. صالحی افزود: بر خلاف تصوری که داشتیم کشورمان در معادن اورانیوم فقیر نیست و در چند سال آینده می‌توانیم نیازهای خود را برآورده کنیم. وی گفت: در روز ملی فناوری هسته ای سه طرح در قزوین، البرز و یزد به بهره برداری و از حدود ۴۰ دستاورد رونمایی می‌شود. صالحی افزود: شتابگر پیشرفته‌ای که طراحی و ساخت آن حدود ۸ ماه زمان برده است و اگر م‌ خواستیم آن را از خارج بخریم حدود ۷۰ میلیارد تومان باید هزینه می‌کردیم در قزوین ساخته شد. وی گفت: این شتابگر تحول علمی در قزوین ایجاد و برای بخش کشاورزی و سلامت، خدمات مناسبی را ارائه می‌کند. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: حدود چند ده میلیارد تومان نیز برای تولید رادیوداروهای FDG و تجهیزات پزشکی پت برای عکسبرداری در البرز هزینه و همه ملاحظات و استانداردهای بین‌المللی در آن رعایت شده است. صالحی گفت: در ساغند یزد نیز طرحی درباره جداسازی سنگ‌های پرعیار اورانیوم از کم عیار برای کاهش هزینه تولید کیک زرد اجرا شده است. وی با بیان اینکه فناوری هسته‌ای رشد خوبی دارد، افزود: در روز ملی فناوری ۵۰ درصد بیش از سال گذشته طرح رونمایی می‌شود. صالحی گفت: از جمله دستاوردهایی که در این روز رونمایی می‌شود سانتریفیوژ پیشرفته برای وزارت نفت و طرح بهینه سازی و ارتقای سوخت رآکتور تهران است. وی افزود: سوخت جدید رآکتور تهران استفاده‌های بسیاری دارد و شارژ نوترونی را افزایش می‌دهد که این امکان آزمایش‌های جدید را فراهم خواهد کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: سوخت رآکتور تهران به اندازه کافی تأمین شده است و هر ماه پنج کیلو از اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده را به مجتمع‌های سوخت تبدیل می‌کنیم. صالحی با بیان اینکه تحقیق و توسعه در سازمان انرژی اتمی با قدرت ادامه دارد، افزود: در آزمایش سانتریفیوژهای IR۸ گاز UF۶ به آن تزریق شد که موفقیت آن فراتر از انتظار ما بود. وی گفت: دانشمندان ما در سانتریفیوژهای IR۶ پایه سوزن در روغن را برای روتور حذف کرده و به جای آن یاتاقان جدیدی را ساخته‌اند که روز ملی فناوری از آن رونمایی می‌شود. صالحی با بیان اینکه سه سال آزمایش مکانیکی روی سانتریفیوژ IR۸ انجام شده است، افزود: آزمایش تزریق گاز UF۶ نیز به آن دو سال زمان می‌برد و سپس آبشارهای این سانتریفیوژ تولید می شود. وی گفت: ایجاد زنجیره IR۸ حدود ۱۰ سال زمان می‌برد و ربطی به محدودیت‌های برجام ندارد. رئیس سازمان انرژی اتمی درباره طرح گداخت هسته‌ای نیز گفت: منبع این انرژی؛ آب دریاست و میزان سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای را بسیار کاهش می‌دهد. صالحی افزود: مولکول دوتریوم که منبع گداخت هسته‌ای است در طرح آب سنگین ما به جای H۲O تولید می‌شود. وی گفت: به عنوان نمونه، اکنون نیروگاه بوشهر سالی ۳۰ تن اورانیوم غنی شده نیاز دارد و اگر قرار بود این میزان انرژی از سوخت فسیلی تأمین شود ۱۱ میلیون بشکه نفت در سال نیاز بود، اما با فناوری گداخت هسته‌ای نیروگاه بوشهر سالانه ۱۰۰ کیلوگرم دوتریوم نیاز دارد. صالحی با بیان اینکه ایران می‌تواند عضو پیوسته یا وابسته طرح گداخت هسته‌ای (ایتر) باشد، افزود: اگر عضو پیوسته باشیم سالانه باید بیش از ۱۰۰ میلیون دلار برای حق عضویت بپردازیم و اکنون تقاضای عضویت وابسته به این طرح را داده‌ایم. وی گفت: البته تاکنون عضویت وابسته ما به طرح گداخت هسته‌ای قطعی نشده، اما تفاهمنامه امضا شده است. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: در حال پیگیری قطعیت عضویت ایران به این طرح هستیم. صالحی گفت: با توجه به شرایط، حدود پنج سال دیگر می‌توانیم عضو پیوسته پروژه ایتر باشیم. وی افزود: سانتریفیوژهای IR۲M و IR۴ و IR۶ در شرایط خوبی هستند و در آنها به تولید انبوه رسیده‌ایم. صالحی گفت: می توانیم IR۸ را نیز تولید انبوه کنیم، اما ممکن است با تخریب زیاد روبرو شویم. وی افزود: اگر مسئولان نظام اسلامی اراده کنند که طرف ۱+۵ خدشه‌ای به برجام وارد کرده، امکان سریع بازگشت پذیری را داریم. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: البته فعالیت‌های ما بر اساس هزینه - فایده است و نمی‌خواهیم تولید برق هسته‌ای کشورمان گرانتر از برق هسته‌ای جهان باشد. صالحی افزود: اگر کمیته نظارت بر برجام تشخیص دهد که ۱+۵ نقض عهدی کرده است و جمهوری اسلامی ایران باید اقدام کند، برگشت پذیری ما در فناوری هسته‌ای به گونه‌ای است که آنها متحیر خواهند شد. وی درباره طرح پیشرفت نیز گفت: در این طرح مولد حرارت در موتور شناورهای سطحی و زیرسطحی به جای سوخت فسیلی اورانیوم خواهد بود. صالحی افزود: امکان سنجی های اولیه به تفصیل انجام شده و گزارش آن به محضر رهبر معظم انقلاب چند هفته پیش ارائه شده است. وی گفت: این گزارش به رئیس جمهور نیز داده شده و در آن حجم پیشران، سوخت آن، غنای سوخت و نوع کشتی‌هایی که از پیشران استفاده می کنند آورده شده است. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: اکنون در حال طراحی رآکتور و تأسیسات جانبی آن هستیم. صالحی گفت: البته طرح پیشران؛ هزینه بر و زمان بر است که کمیته این طرح و شرکت‌هایی روی آن کار می‌کنند. وی افزود: از نظر فنی، طرح پیشران خلاف برجام نیست و این رآکتور با غناهای مختلف سوخت می‌تواند طراحی و ساخته شود. صالحی گفت: میزان غنای سوخت به نیاز سفارش دهنده بستگی دارد و این پیشران را نمی‌توان روی هر شناوری نصب کرد. وی افزود: به عنوان نمونه، اکنون زیردریایی که دستکم سایز قرار گرفتن این پیشران را روی خود داشته باشد در کشور وجود ندارد. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: برای بکارگیری پیشران‌های هسته ای باید کار جمعی و هماهنگی با نیروی دریایی برای ساخت شناورهایی که بتوان از این پیشران در آنها استفاده کرد انجام شود. صالحی افزود: برای اجرای این طرح به دلیل استفاده دوگانه از این پیشران‌ها به دستور رئیس جمهور نیاز داریم. وی گفت: بر اساس برجام فقط دو کار را تا ۱۰ سال آینده نمی‌توانیم انجام دهیم که شامل تولید نکردن فلز اورانیوم و فلز پلوتونیوم است. صالحی افزود: البته در گذشته فلز اورانیوم را تولید کرده‌ایم و روش ساخت آن را می‌دانیم. وی گفت: فلز تولید شده اورانیوم برای جلوگیری از تشعشعات استفاده می‌شود، اما نیازی به آن نداریم زیرا جایگزین‌های دیگر برای آن وجود دارد. رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه باید در پی ساخت رآکتورهای کوچک باشیم امضای تفاهمنامه با مجارستان را در این جهت اعلام و اضافه کرد: رآکتورهای بزرگ آب بسیاری برای خنک شدن نیاز دارند و باید کنار دریا ساخته شوند. صالحی گفت: با توجه به اینکه برق تولید شده به وسیله این رآکتورها با شبکه انتقال، تلفات نیرو و تلفات انرژی دارد باید رآکتورهای کوچک در مرکز کشور بسازیم. وی افزود: اکنون صنعت ما ظرفیت ساخت قطعات رآکتور کوچک را دارد. صالحی با بیان اینکه ساخت رآکتور هزار مگاواتی پنج میلیارد دلار هزینه دارد، گفت: قیمت رآکتور ۱۰۰ مگاواتی اگر به تولید انبوه برسد بسیار پایین‌تر است. وی افزود: اگر در زمینه ساخت رآکتورهای کوچک فعال شویم، زمینه برای صادرات آنها وجود دارد. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در موضوع هسته‌ای با جمهوری چک و مجارستان قرارداد امضا کرده‌ایم و با اسلواکی و فرانسه کار می‌کنیم. صالحی افزود: ایران پس از برجام عضو یورو اتم شد و بر این اساس، کشورها می‌توانند با ایران در زمینه هسته‌ای کار کنند. وی گفت: در رآکتور اراک هیچ مشکلی برای بازطراحی وجود ندارد و اکنون این کار در حال اجراست. صالحی با بیان اینکه دو مرحله از بازطراحی رآکتور اراک انجام شده است، افزود: بازطراحی این رآکتور را متخصصان کشورمان با دانش بومی انجام می‌دهند و فقط با ارائه نقشه‌های بازطراحی به کشورهای ۱+۵، آنها این نقشه‌ها را تأیید می‌کنند. وی گفت: مهر تأیید ۱+۵ بر نقشه‌های بازطراحی رآکتور اراک، فنی است. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: تأمین بودجه بازطراحی رآکتور اراک در برجام در حد توصیه بود و ما درگیر این مسئله نشدیم و کار خود را جلو می‌بریم. صالحی گفت: در قرارداد با چین نیز بحث مالی وجود داشت که چینی‌ها در این زمینه نیز قیمت را کاهش داده‌اند و در هفته‌های آینده قرارداد بازطراحی رآکتور اراک با چینی‌ها نهایی می‌شود. وی درباره ساخت بیمارستان هسته‌ای در کشورمان نیز گفت: هفته‌های آینده طرف اتریشی برای کلنگ زنی ساخت این بیمارستان وارد کشورمان می‌شود. صالحی افزود: این بیمارستان در غرب آسیا بی نظیر است و در تجهیزات پزشکی کشور تحول اساسی ایجاد می‌کند. وی گفت: از زمان آغاز به کار ساخت این بیمارستان، چهار سال تا اتمام آن زمان نیاز است. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: مجری ساخت این بیمارستان هم نیروی انسانی تربیت و هم تجهیزات را نصب می‌کند. صالحی گفت: از صندوق توسعه ملی ۶۰ میلیون دلار برای تولید رادیوداروها در تهران وام گرفته ایم و اگر GMP در ایران کامل شود، تولید کننده مهم رادیوداروها در جهان خواهیم شد. وی افزود: البته اکنون به چند کشور رادیودارو صادر می‌کنیم. صالحی با بیان اینکه صنعت هسته‌ای روی ریل خود قرار دارد، اضافه کرد: در چند سال گذشته فقط حدود هفت میلیارد دلار هزینه صنعت هسته‌ای کشورمان شده است، در حالی که قرارداد ساخت دو نیروگاه به وسیله روس‌ها، ۱۰ میلیارد دلار ارزش دارد. وی گفت: درباره ساخت دو نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی نیز با چینی‌ها مذاکراتی انجام شده است.