نقش روس‌ها در حمله موشکی آمریکا به سوریه/ خیانت روسیه یا ناچاری ترامپ؟

سرویس بین الملل فردا؛ جهاد رضا: پس از تهدیدات و گمانه زنی های فراوان، نهایتا نیمه شب گذشته از عرشه دو ناو U.S.S Ross و U.S.S Porter و از دریای مدیترانه 59 موشک کروز تام هاوک به سمت پایگاه شعیرات حمص شلیک شد.

مرور تحولات اخیر

قبل از هر چیز یک بار تحولات اخیر را مرور کنیم تا بهتر متوجه واقعیت ماجرا شویم.

- رایزنی ها و احتمالات برای مشارکت ارتش سوریه در عملیات رقه قوت می گیرد.

- توافقی بین ایران و قطر (بدون مشارکت ترکیه و عربستان) شکل می گیرد برای جابجایی فوعه و کفریا و مضایا و زبدانی. این توافق با واکنش شدید وابستگان عربستان و ترکیه روبرو می شود.

- ترامپ و تیمش حضور بشار اسد را حقیقتی غیرقابل انکار در عرصه سیاسی سوریه می دانند. فرانسه و انگلیس از امریکا بابت این موضع توضیح می خواهند.

- در روز اجرای توافق فوعه کفریا و در حین پیشروی سریع ارتش سوریه در شمال حماه، حادثه شیمیایی خان شیخون به وقوع می پیوندد.

و ادامه ماجرا منجر به حملات روز گذشته امریکا شد، پیش از آنکه منتظر تحقیقات جهت کشف حقیقت حمله شیمیایی خان شیخون شوند. و همچنین بدون هماهنگی با کنگره یا سنا.

این موارد به خودی خود می تواند ما را در کشف حقیقت حادثه شیمیایی خان شیخون کمک کند.

جزئیات حمله

از مجموع 59 موشک، تعداد قابل توجهی در مسیر حمص سقوط کرده اند. و طی ساعات گذشته تصویر تعدادی از موشک های سقوط کرده در طرطوس و حمص منتشر شده.

روسیه می گوید تنها 23 موشک از 59 موشک به پایگاه شعیرات رسیده اند. و امریکا می گوید تنها یک موشک به هدف نرسیده است.

اما بررسی نقاط هدف قرار گرفته در شعیرات، عدد روسها را منطقی تر نشان می دهد.

آثار حمله

با توجه به تصاویر منتشر شده از پایگاه در مجموع به نظر نمی رسد این خسارات منجر به تعطیلی بلند مدت فرودگاه شود. آسیبی که تام هاوک به باند فرود می زند، می تواند به سرعت ترمیم شود. و همچنین آسیب به تأسیسات مربوط به تجهیزات رادار و کنترل پرواز وارد شده است که بسته به شرایط می تواند به زودی تعمیر و راه اندازی شود.

شاید مهم ترین آسیب مربوط به جنگنده هایی باشد که در آشیانه مورد هدف قرار گرفته اند. و هرچندکه این برای نیرو هوایی ارتش سوریه خسارت به حساب می آید، اما با توجه به اینکه بیش از 2/3 آشیانه ها سالم هستند می توان نتیجه گرفت که خلل جدی در عملیات های ارتش بوجود نمی آید.

روسیه در این میان چه می کند؟

این را می دانیم که موشک ها از فضای طرطوس یا لبنان عبور کرده اند و طبیعتا از برد سامانه های S_400 و S-300 روسیه رد شده اند. اما خبری مبنی بر درگیری سامانه های پدافند ی با موشک های کروز نشنیدیم. این دقیقا به همان دلیلی است که روس ها در مقابل حملات اسرائیل به دمشق واکنش نشان نمی دهند. و صرفا از پایگاه های طرطوس و لاذقیه خود حمایت می کنند.

البته باز هم مسأله نخ نما شده خیانت روس ها و... بر سر زبان ها افتاده که به سادگی قابل رد است. اساسا عرصه چنین درگیری سیاسی نظامی، نه جای اعتماد است نه جای خوش خیالی و توهم. و شراکت در یک رویکرد، معنایش اتحاد استراتژیک نیست. روسیه هم منافع و اقتضائاتی دارد که در حال پیگیری آنهاست و نگاه واقع بینانه به این موضوع لازمه هرگونه اظهار نظری است.

همکاری روس ها با امریکا برای چنین حمله ای دور از واقعیت است. چرا که پیش از هر چیز، این اتفاق، پیام اقتدار شکنی روس ها را دارد. و از طرفی وتو های پیاپی روس ها پیام خاص خود را دارد.

نقطه اوج تغییر و تضادها

آنچه که در تحولات چند هفته اخیر سوریه مشاهده کردیم، نشان از تغییرات و تضادها دارد. ترکیه، عربستان، فرانسه، انگلیس و اسرائیل به طور مشترک شرایطی برای امریکا و ترامپ ایجاد کردند که نتیجه اش چنین حمله ای می توانست باشد.

باید گفت مسأله ابعاد مختلفی دارد و پردازش به همه ابعاد در اینجا ممکن نیست. کما اینکه بخشی از ماجرا را باید در دل جریانات داخل امریکا و تحقیقات در حال انجام توسط کنگره درباره ارتباط ترامپ و پوتین و دخالت روسیه در انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا جستجو کرد.

اما آنچه که مهم است حالا توپ در زمین ارتش سوریه و متحدین اوست. و آنها ابزار مختلفی برای پاسخ دادن و برهم زدن برنامه های امریکا در عراق و سوریه دارند که امیدوارم به موقع از آنها استفاده کنند.