ترامپ در مسيرمرگ خاموش برجام
دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا در هفتههاي اخير، عليه توافق هستهاي با ايران كمتر لفاظي ميكند.
دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريكا در هفتههاي اخير، عليه توافق هستهاي با ايران كمتر لفاظي ميكند. ظاهراً او و هم تيميهايش به اين جمعبندي رسيدهاند كه به جاي اظهارنظر علني مقابل برجام، از مسيرهايي مانند كنگره، مزاياي آن را براي ايران بياثر كنند. چند مقام دولت اوباما، رئيسجمهور پيشين امريكا به كنگره امريكا درباره نقض برجام هشدار داده و ميگويند كه طرحهاي جديد كنگره در تضاد فاحش با برجام است.
موازي با اين طرح، يك طرح ديگر در سناي امريكا مطرح شده كه نام «فعاليتهاي ثبات زداي ايران - 2017» بر آن گذاشته شده است. اين طرح را باب كوركر و رابرت منندز ارائه كردهاند؛ طرحي كه برخي مقامهاي سابق دولت امريكا دو روز قبل در يادداشتي در فارين پاليسي هشدار دادند كه ميتواند نقضكننده فاحش تحريمهاي ايران باشد. هر چند كساني مانند ﺟﺎن ﻟﯿﻤﺒﺮت، مسئول ﭘﯿﺸﯿﻦ پرونده اﯾﺮان در وزارت ﺧﺎرﺟﻪ اﻣﺮﯾﮑﺎ معتقدند كه ترامپ براي حفظ جايگاه رياست جمهوري و اعتبار بينالمللي امريكا چارهاي جز پايبندي به توافق هستهاي ندارد و «بر خلاف شعارهاي قبلي خود، چارهاي جز پايبندي به برجام نخواهد داشت.» ولي به نظر ميرسد او بدون تكرار لفاظيهاي قبلي عليه توافق با ايران، به سمت به صفر رساندن مزاياي آن براي ايران پيش ميرود. «آنتوني بلينكن»، قائم مقام سابق وزارت خارج امريكا همراه با «آوريل هاينز»، جف پريسكوت، جان فاينر، فيليپ گوردون و رابرت مالي كه همگي از كارشناسان حاضر در تيم مذاكرات هستهاي امريكا با ايران بودهاند که در يادداشتي كه سه روز پيش آن را فارين پاليسي منتشر كرده، نوشتهاند: «در كنگره بار ديگر تمايل براي وضع تحريمهاي بيشتر عليه ايران شدت گرفته است كه از جمله آن ميتوان به معرفي طرح فعاليتهاي ثباتزداي ايران توسط سناتور باب منندز و باب كوركر اشاره كرد.»بر اساس گزارش فارس، مقامهاي سابق امريكايي نوشتهاند: «متأسفانه، اين طرح، چنانكه از پيشنويس آن برميآيد، بيش از منافعش، ضرر به بار خواهد آورد.»نگارندگان، در ادامه با يادآوري اينكه ايران به تمامي تعهداتش تحت توافق هستهاي پايبند مانده است، نوشتهاند: «تنها بهايي كه ما (براي برجام) داديم كاهش تحريمهايي بود كه هدف آنها قادر كردن ما به رفع تهديد هستهاي در ميز مذاكره بود.» آنها با بيان اينكه در موضوع «تهديدات ايران» و از جمله برنامه موشكي اين كشور با طراحان تحريمهاي جديد ايران اتفاق نظر دارند نوشتهاند: «اين طرح، در شكل فعلي آن داراي مخاطرات مهمي است كه ميتواند توافق هستهاي را تضعيف كند.» مقامهاي سابق امريكايي نوشتهاند: «در وهله اول، اين طرح شرايط جديدي براي رفع تحريمها عليه برخي طرفهاي معين ايراني وضع ميكند، كه اتفاقاً برخي از اين تحريمها همانهايي هستند كه ما بايستي در صورت پايبندي ايران به تعهداتش آنها را رفع كنيم.» طبق پيشنويس طرح تحريمي جديد سناتورهاي امريكايي، رفع تحريمها مستلزم گواهي رئيسجمهور امريكا مبني بر اين است كه نهادهاي مورد نظر ارتباطي با برنامه موشكي يا فعاليتهاي منطقهاي ايران كه به ادعاي امريكاييها تروريستي هستند ندارند. نگارندگان اين يادداشت مينويسند: «اين بند غيرضروري است و به ايران بهانهاي براي تضعيف توافق هستهاي را ميدهد.» در ادامه اين يادداشت آمده است: «دوم اينكه اين طرح، به احتمال زياد رئيسجمهور را به سمت اعلام سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به عنوان گروه تروريستي سوق ميدهد. اين اقدامي است كه دولتهاي جورج بوش و اوباما آنها را بررسي كردند اما به دليل منافع اندك و مخاطرات جانبي قابل توجه از آن چشمپوشي كردند.»
وزير خارجه روسيه نسبت به نقض توافق هستهاي با ايران هشدار داده و با تأكيد بر اينكه برجام توافقي جمعي است گفته است: « غربيها وعده داده بودند تحريمها را كامل و زود لغو كنند ولي هنوز به وعده هايشان عمل نكردهاند. به گزارش ايرنا، سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه با جمعي خواندن توافق برجام و لزوم اجراي كامل برنامههاي ضدتحريمي آن از سوي غرب، گفت: گزارش آژانس بينالمللي انرژي اتمي تأييد ميكند، ايران نقض عهد نداشته است، اما وعدههاي كشورهاي غربي آنگونه كه توافق شده، اجرا نميشود. لاوروف افزود: برجام دستاورد يك توافق جمعي با هدف ثابت كردن صلح آميز بودن برنامه هستهاي ايران و رفع شك و ابهامها است كه با فعاليت آژانس بينالمللي انرژي اتمي انجام ميشود. وي در بخشي از مصاحبه با نشريه امريكايي «نشنال اينترست» كه روز جمعه در سايت اينترنتي وزارت خارجه روسيه انتشار يافت، گفت: آژانس نيز منظم گزارشهايي را در مورد وضع اجراي برجام منتشر ميكند كه تازهترين آن نبود هر گونه نقض اين پيمان از سوي ايران را نشان داد. لاوروف ادامه داد: آژانس اعلام كرد كه برجام مطابق تعهدهاي تهران و ديگر طرفهاي امضاكننده آن اجرا ميشود.