۷ پیشنهاد برای تبدیل کودکان به دوستداران طبیعت در سیزده به‌ در

سرویس سبک زندگی فردا؛ ریحانه حاجی محمدپور: در خیابان خانمی دو سه متر جلوتر از من دارد راه می‌رود، کیک‌اش را از توی بسته در میاورد و پوستش را می‌اندازد روی زمین در حالی که تنها چند قدم با سطل آشغال فاصله دارد! در اتوبانم که یک دفعه ماشین کناری شیشه را می‌کشد پایین و یک کیسه پر از زباله را پرت می‌کند بیرون، تذکر که می‌دهم می‌پیچد جلوی ماشینم، نزدیک است که تصادف کنیم. رفته‌ایم شمال،روی ساحل که راه می‌روم حواسم هست پا زباله‌ها نگذارم، اصلا هم دلم نمی‌خواهد کفش‌هایم را دربیاورم و پا توی آب بگذارم!

هر وقت با این صحنه‌ها مواجه می‌شوم از خودم می‌پرسم چرا؟ نریختن زباله در طبیعت و محیط زندگی و آسیب نزدن به آن نه تنها بدیهی است بلکه کار سختی هم نیست. بعد هم به عنوان یک معلم دبستان پر از اضطراب می‌شوم. شاید آدم‌هایی که الان دور و بر من زباله می‌ریزند هیچ وقت شاگرد من نبوده‌اند اما به هر حال شاید اگر من کارم را خوب انجام ندهم یک روزی این عمل از بچه‌های من هم سر بزند.

مسلما آموزش احترام به محیط زیست و حفظ طبیعت بهتر است مثل خیلی چیزها از دوران کودکی شروع شود و یادمان باشد بچه‌ها آن چیزی نمی‌شوند که ما بهشان می‌گوییم بلکه آن‌چیزی می‌شوند که ما بدان عمل می‌کنیم. پس راهکارهای زیر را با برپا کردن آتش در روز سیزده بدر به باد ندهیم.

تجزیه‌پذیرها را از تجزیه‌ناپذیرها جدا کنیم و فکری اساسی به حال تجزیه‌پذیرها بکنیم

شاید کاربردی‌ترین چیزی که می‌توانیم در روز سیزده بدر به بچه‌ها آموزش بدهیم همین است. بهشان یاد بدهیم چه موادی در طبیعت می‌مانند و در نتیجه آسیب بیشتری به آن می‌زنند پس بهتر است ما کمتر از آنها استفاده کنیم و هیچ وقت در طبیعت رهایشان نکنیم. شاید خیلی از ما پلاستیک‌هایمان را در طبیعت رها نمی‌کنیم اما پوست تخمه و هندوانه‌یمان را می‌گذاریم پای درخت و فکر می‌کنیم خیلی لطف کرده‌ایم که این همه کود مفت و مسلم تقدیم طبیعت کرده‌ایم. اما حقیقت چیز دیگری است. تجزیه‌پذیری در طبیعت کار یک روز و دو روز نیست. همه ما یک بار گذرمان به پوست موزی که دو ماه پیش در دامان طبیعت رها شده افتاده و حالمان گرفته شده است. پس یا پسماندهای تجزیه‌پذیر را با خودتان ببرید یا اگر می‌خواهید به کود تبدیلش کنید همان‌جا به کمک بچه‌ها گودالی سطحی در خاک بکنید و مواد را داخلش بریزید و رویش را دوباره با خاک بپوشانید.

بچه‌ها را به طبیعت علاقه‌مند کنیم

اسمش روز طبیعت است اما مثل خیلی از دورهمی‌های دیگرمان به خوردن و فوقش یک دست والیبال خانوادگی می‌گذرد. در صورتی که این روز بهترین فرصت برای آشنایی کودکان آپارتمان نشین با طبیعت است. برای علاقه‌مندی به کسی یا چیزی باید اول آن را شناخت وقتی کسی یا چیزی را شناختی و دوستش داشتی کمتر حاضر می‌شوی به آن آسیب بزنی.

از قبل درباره محیطی که می‌خواهید بروید یک تحقیق کوچک بکنید. ببینید چه درختان و حیواناتی در جنگلی که شما سیزده‌تان را به در می‌کنید وجود دارد. از قبل عکس‌شان را سرچ کنید و به بچه‌ها نشان بدهید، بعد دستشان را بگیرید و به یک سفر اکتشافی کوچک برای پیدا کردن درخت بلوط یا پرنده‌ای با بال‌های زرد رنگ بروید. بگذارید خاک بازی کنند، بدون اینکه آنها را منع کنید. خاک بازی یکی از لذت بخش‌ترین بازی‌های این روز است.

بچه‌ها را تشویق به استفاده از حواس پنج‌گانه در طبیعت کنیم

ازشان بخواهید تنه درخت و خاک را لمس و بو کنند. از آنها بپرسید اگر طبیعت یک جعبه مدادرنگی بود چند تا مداد سبز در آن وجود داشت. تنه این درخت زبرتر است یا آن یکی. وقتی پاهایشان را روی سنگ‌های صیقلی رودخانه می‌گذارند چه حسی دارند؟ آخر سر هم می‌توانید یک مسابقه راه بیندازید. چشم‌هایتان را به نوبت ببندید و تشخیص بدهید چه جزیی از طبیعت را دارید بو، مزه یا لمس می‌کنید.

از بچه‌ها یاد بگیریم

بچه‌ها در مدرسه خیلی چیزها درباره طبیعت یاد می‌گیرند اما شاید کمتر آن را عملی تجربه کنند. از آنها بخواهید درباره آنچه آموخته‌اند با شما حرف بزنند. بپرسید ابرهای توی آسمان کومولوس است یا استراتوس؟ بخواهید درباره چرخه آب و فتوسنتز برای شما توضیح بدهند. درباره نوع برگ‌ها و دسته‌های جانوری. اینگونه نه تنها شما واقعا چیزهای جدیدی از آنها یاد می‌گیرید بلکه فرصت خوبی برای گفتگو با فرزندتان پیدا می‌کنید. بچه‌ها هم از این میزان مورد توجه واقع شدن خرسند خواهند شد.

بگذاریم بچه‌ها ناظر کیفی رفتار ما باشند

بچه‌ها همیشه از اینکه ادای ما بزرگترها دربیاورند و انتقام همه بکن و نکن‌های ما را بگیرند لذت می‌برند. از آنها بخواهید مسئولیت نظارت بر رفتار محیط زیستی شما را در روز سیزده بدر به عهده بگیرند. بهتان تذکر بدهند و در آخر رفتارتان را ارزیابی کنند. برای ارزیابی دقیق‌تر می‌توانید اول کار از جایی که نشسته‌اید عکس بگیرید و میزان تمیز نگه داشتن آن را آخر سر بسنجید. حتی می‌توانید این طرح را به صورت مسابقه‌ای بین خودتان و چند تا خانواده دور و برتان دربیاورید. از بچه‌ها بخواهید داوری را به عهده بگیرند و برنده را مشخص کنند.

به دست خود درختی می‌نشانم

چه اشکالی دارد که در این روز همراه با فرزندتان یک نهال بکارید و هر چند وقت یک بار به بهانه سر زدن به آن نهال هم که شده، کودک‌تان را به طبیعت بیاورید. همیشه که این کار نباید به روز درختکاری محدود شود. به این صورت او می‌تواند رشد نهالی را که خودش کاشته ببیند و علاقه‌اش به طبیعت بیشتر شود.

زیبایی طبیعت را در کنار زشتی‌ها به او نشان بدهید