اردبیل، دیار جاذبه‌های طبیعی
استان اردبیل بیش از سایر جاذبه‌های خود به جاذبه‌های طبیعی گردشگری شناخته می‌شود. جاذبه‌هایی که برخی بکر و گمنام مانده و به زعم کارشناسان مشابهی در سایر مناطق کشور ندارد.
کد خبر :
646605
خبرگزاری مهر: ونوس بهنود: وجود آثار تاریخی و منابع طبیعی متعدد و متنوع از جمله جنگل‌ها، کوه‌ها، دریاچه‌ها، آب‌های گرم معدنی و آبشارها موجب شده همه‌ساله خیل عظیمی از گردشگران به این استان سفر کنند.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان در روزهای ابتدایی تعطیلات نوروزی نیز بیشترین بازدید مسافران از جاذبه‌های طبیعی است.
کریم حاجی‌زاده تصریح کرد: در مقایسه با سایر جاذبه‌ها گردشگران بیشتر به جاذبه‌های طبیعی علاقه‌مند بوده و از آن بازدید داشته‌اند.
بخشی از جاذبه‌های کمتر معرفی شده طبیعت اردبیل از این قرار است.
شیروان دره ژئو پارک طبیعی با افسانه‌های باستانی
در نزدیکی شهر لاهرود در ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی مشگین شهر و در دامنه کوه چهار هزار و ۸۱۱ متری سبلان دره‌ای واقع شده که طبیعت زیبا و منحصر بفرد آن دستاویز افسانه‌های بیشماری بوده که سالیان سال همچنان زبانزد بومیان منطقه و گردشگرانی است که به این طبیعت قدم گذاشته‌اند.
شیروان دره قبل از آنکه زیر دوربین‌های محققان به عنوان زیستگاه ممتاز وحوش شناخته شود، تاریخی اسرارآمیز داشت. ارتفاع این منطقه دو هزار و ۲۰۰ متر و مساحت آن ۷۵ کیلومترمربع برآورد شده است.
این دره عمیق و عریض بوده و بریدگی‌های دیواره‌های صخره‌ای، چشم‌انداز منحصربه‌فردی به آن بخشیده است.
تا جایی که به عقیده کارشناسان مشابه این طبیعت نه تنها در کشور بلکه در منطقه خاورمیانه نیز وجود نداشته و در واقع شیروان دره میراث شگفتی طبیعت به ساکنان آذری‌زبانی است که بیشتر به محصولات باغی خود در بازارهای داخلی و خارجی شناخته می‌شوند.
برخی ساکنان افسانه‌هایی را نقل می‌کنند که تندیس‌های سنگی این منطقه در واقع انسان‌های اولیه‌ای هستند که به فکر فرو رفته‌اند.
افسانه‌ای که در واقع به دلیل بهت و حیرت در مقابل زیبایی طبیعت منطقه در ذهن رشد و نمو یافته و امروز وضعیت اقلیم منطقه گویای کوه‌های سنگی است که به نظر می‌رسد توسط هنرمندان چیره‌دست شکل و شمایل یافته است.
علاوه بر این وجود گونه‌های جانوری مختلف و لانه‌سازی آن ها از جمله خرس، خرگوش و انواع پرندگان معماری منحصربه‌فردی را در این بخش از طبیعت مشگین شهر به ودیعه گذارده است.
در عین حال امتیاز ویژه شیروان دره به تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری آن است. تا جایی که این مهم موجب شد این منطقه به عنوان دومین ژئو پارک بزرگ خاورمیانه در یونسکو طرح شده است.
آق داغ پناهگاه پلنگ ایرانی
زیستگاه آق داغ در جنوب شهرستان خلخال که جنوبی‌ترین نقطه استان اردبیل محسوب می‌شود واقع شده و بالغ بر ۶۵ هزار هکتار وسعت دارد.
قله آق داغ با ارتفاع سه هزار و ۳۰۳ متر از سطح دریا بلندترین نقطه منطقه و شهرستان خلخال است و ارتفاع منطقه آق داغ در کمترین میزان ۴۵۰ متر از سطح دریا است که بستر رودخانه قزل‌اوزن در محل سرخ‌آباد را شامل می‌شود.
اختلاف دو هزار و ۹۰۰ متری در بین بلندترین و پست‌ترین نقطه منطقه و تغییرات محسوس در شرایط اقلیمی نقاط مختلف آن تنوع قابل ملاحظه‌ای را در گونه‌های زیستی منطقه به وجود آورده است.
جانوران شاخص این منطقه کل و بز، پلنگ و کبک است؛ بطوریکه کوهستانی بودن این منطقه موجب شده پلنگ آن را به عنوان منطقه زیست خود انتخاب کند.
علاوه بر این شمار قابل‌توجهی از پستانداران و پرندگان نیز در این منطقه حیات دارند و منطقه آق داغ به دلیل تنوع زیستی و شرایط منحصربه‌فرد اقلیمی به تعبیر کارشناسان یکی از مناطق قابل توجه کشور در تنوع گونه‌های زیستی است.
در این منطقه گونه‌های ارس و بنه، هفت کول، چنار، گلابی، تمشک، کیکم، گز، زرشک، ولیک، بلوط، ون، آلوچه و ازگیل مشاهده می‌شود.
جنگل فندقلو به قدمت عمر کره زمین
جنگل فندقلو از مواریث کهن طبیعی استان اردبیل است که به دلیل تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری و طبیعت سحرانگیز هیجان هر گردشگری را برمی‌انگیزد.
در این جنگل در مجموع ۱۹ گونه جنگلی متعلق به هشت تیره و ۱۷ جـنس شناسایی شده‌اند که از بیـن انواع شناسایـی شده گونه‌های نادری نظیر فندق، ممرز، راش، بلوط، بلند مازو و بیدمشک وجود دارد.
وجود درختان فندق، سیب وحشی، گوجه سبز، ازگیل، به، تمشک و توت فرنگی از دیگر زیبایی‌های طبیعت این جنگل است که این روزها شمار آن طبیعت دوستان، پژوهشگران و محققان را شگفت‌زده کرده است.
در این جنگل نزدیک به ۹۰ گونه گیاهی رشد و نمو دارند که می‌توان به گونه احیاشده «سوسن چلچراغ» که از گونه‌های کم‌نظیر در دنیا بوده و در کل کشور فقط در دو منطقه نمونه‌های آن دیده شده است، اشاره کرد.
به دلیل اینکه گونه درختان فندق غالب بر سایر گونه‌ها است، این جنگل با عنوان فندقلو شناخته می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار مهر جنگل «فندقلو» را از قدیمی‌ترین جنگل‌های کره زمین برشمرد و تصریح کرد: این جنگل ادامه جنگل‌های هیرکانی مرز اردبیل و گیلان است و به عبارتی جزو قدیمی‌ترین جنگل‌های روی کره زمین محسوب می‌شود.
حاجی‌زاده معتقد است این جنگل در پنج هزار هکتار مجموعه بی‌نظیری از گونه‌های منحصربه‌فرد گیاهی و جانوری را شامل می‌شود که نیازمند شناسایی است.
از جمله دیدنی‌های این جنگل سایت تکثیر و پرورش مارال است که به گفته مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان با هدف تکثیر، پرورش، احیا و رهاسازی این گونه جانوری فعال شده است.
سایت تکثیر مارال جنگل فندقلو در هفت هکتار در حالی میزبان مارال است که این گونه بومی جنگل فندقلو محسوب نمی‌شود و به گفته مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان پیش از این در این جنگل حیات مارال مشاهده شده است.
دریاچه نئور و طبیعت بکر
حوضه آبریز نئور به وسعت چهار هزار و ۴۰۰ هکتار شامل دریاچه نئور و حوزه آبخیز پیرامونی است. این منطقه اولین منطقه حفاظتی کشور بود که در سال ۱۳۴۶ تعیین حدود شد و در پایان همان سال تحت عنوان منطقه حفاظت شده لیسار به تصویب رسید.
اکوسیستم تالابی - کوهستانی منطقه نئور که حاصل اقلیم منحصربه‌فرد آن است موجب شده این منطقه از مناطق طبیعی منحصربه‌فرد کشور محسوب شود.
تالاب طبیعی نئور با وسعت متغیر ۲۰۰ تا ۳۷۰ هکتار در ارتفاع دو هزار و ۵۰۰ متری از سطح دریا در کانون این سیستم قرار دارد و مناطق زیستی دریاچه نئور در واقع اساسی‌ترین حلقه زنجیره غذایی و منشأ حیات سیستم به شمار می‌آیند.
منطقه حفاظت شده نئور با وسعتی نزدیک به هزار هکتار در ۳۰ کیلومتری شهرستان اردبیل واقع شده و مهم‌ترین ویژگی منطقه وجود دریاچه نئور است که زیستگاه برخی آبزیان محسوب می‌شود.
برجلو از توابع بخش مرکزی شهرستان نیر با چشمه‌های متعدد معدنی، پیست اسکی آلوارس در ۲۴ کیلومتری شهر سرعین، دربند ورگه سران در شمال سرعین و دامنه‌های کوه سبلان با مناظر چشم‌نواز طبیعی، دره جنگلی اردی موسی در ۱۴ کیلومتری غرب اردبیل، دره گلستان در شرق سبلان با مناظر چشم‌نواز، غار یخگان در جنوب شرقی خلخال، مرداب قره سو در ۲۰ کیلومتری اردبیل و منطقه شکار ممنوع گندیمن در ۶۰ کیلومتری شمال غربی مشگین شهر از دیگر جاذبه‌های طبیعی استان اردبیل محسوب می‌شوند.