پیام علی‌کریمی درباره محیط زیست بی‌جواب نماند

خبرگزاری تسنیم: واکنش‌های سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به انتقادات اینستاگرامی علی کریمی،‌ بازیکن سابق تیم ملی فوتبال کشور، در ارتباط با بحران زیست محیطی جاری در استان خوزستان همچنان ادامه دارد. انتقادات اینستاگرامی علی کریمی، گویی که پس از یک ماه، تازه اکنون به گوش اسماعیل کهرم، مشاور معصومه ابتکار رسیده باشد، انتشار نوشته‌ای نه چندان متعارف را تحت عنوان "پیام یک شکاربان قدیمی به جادوگر فوتبال ایران" از سوی کهرم به همراه داشت که بررسی آن خالی از لطف نخواهد بود.

در این نوشته، کهرم با مقدمه‌ای نسبتا طولانی، از سفرهای پدرش به آمریکا تعریف می‌کند و با پرداختن به جزئیاتی ناخوشایند و ضدایرانی از قبیل اینکه به گفته پدرش "آمریکایی‌ها هر چیز کثیفی را با جوی‌های ایرانی مقایسه می‌کردند و مثلا می‌گفتند «کثیف مثل جوی ایرانی‌ها»"، بستری فراهم می‌آورد تا به این نتیجه برسد که "ما ایرانی‌ها جدای از کار و حرفه و تخصصی که داریم به نوبه خود در اموری که کاملاً تخصصی به حساب می آیند کاملا حق به جانب، در هر سطحی اظهار نظر می‌نماییم و حتی در نزد کارشناسان حرفه‌ای نیز به اصطلاح، پیش کولی هم دست از معلق بازی بر نمی‌داریم."

کهرم پس از آنکه زمینه را برای انحصاری کردن انتقادات نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست فراهم می‌آورد در ادامه به قهرمان محیط زیست شدنِ معصومه ابتکار و گورباچف اشاره می‌کند تا با بیان اینکه در سال 2006 از تلاش این دو شخصیت در سطح جهانی قدردانی شده مصونیتی بین‌المللی در برابر انتقادات برای ابتکار به وجود آورد. مصونیتی که کهرم سال‌هاست ابتکار را در سایه آن از انتقادات تبرئه کرده‌است. کهرم حتی در یک برنامه تلویزیونی، پا را فراتر گذاشت و پس از آنکه ابتکار را قهرمان زمین خطاب کرد گفت: وقتی خانم ابتکار را در برخی جلسات نه‌چندان رسمی می‌بینم، برای خشنودی ایشان، صدای چکاوک آسمانی را در می‌آورم.

در ادامه "پیام یک شکاربان قدیمی به جادوگر فوتبال ایران"، کهرم پس از آنکه انتقاد نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست را مستلزم کسب علم عنوان کرده و بدین ترتیب جامعه را از ورود به مقوله محیط زیست منع می‌کند با ادبیاتی طعنه‌آمیز و نه چندان متداول، انتقاد از محیط زیست را توشه‌ای برای روزهای بازنشستگی ورزشکارانی که دوره درخشش خود را سپری کرده‌اند عنوان می‌کند و با تاکید بر آنکه محیط زیست را با جادوگری نمی‌توان حفظ کرد، انتقاد از محیط زیست را "به شر‌طها و شروطها" مشروط می‌کند.

این اظهارات کهرم که با استقبال چندی پیشِ وی از مشارکت چهره‌های سرشناس در مقوله حفاظت از محیط زیست منافات دارد این تصور را ایجاد می‌کند که چکاوک نغمه‌سرای ابتکار، در حمایت تمام‌قد از این بانوی سبزپوش نه از محکوم کردن انتقاد ساده یک چهره محبوب مردمی نسبت به یک فاجعه زیست محیطی ابایی دارد و نه حتی از نقض گفته‌های پیشین خود.

با نگاهی به کارنامه زیست محیطی اسماعیل کهرم چهره‌ای از یک منتقد را می‌بینیم که روسای پیشین سازمان حفاظت محیط زیست از هجمه‌های انتقادش در امان نبوده‌اند اما پس از منصوب شدن به عنوان مشاور معصومه ابتکار، در چرخشی 180 درجه موضع خود را تغییر داده و نه تنها لب به انتقاد نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست نمی‌گشاید بلکه در بحران‌های پیش روی ابتکار به کمکش می‌شتابد که این را هم باید به پای مهارت ابتکار در سیاسی‌کاری نوشت.

در نهایت مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست که به اقتضای زمان گاهی شکاربان قدیمی است و گاه چکاوکی نغمه‌سرا، در نوشته خود برای محکوم کردن انتقادات نسبت به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست منتقدانی را ذی‌صلاح می‌داند که پس از مطالعه و تجربه و دود چراغ خوردن، به انتقاد بپردازند آن هم بدون تخریب دیگران. اما آقای کهرم در این نوشته به این پرسش‌ها پاسخ نمی‌دهند که آیا حاصل سالها تجربه و مطالعه و دودچراغ خوردن در عرصه محیط زیست، بناست تنها به حمایت تمام‌قد و ظاهر شدن در شمایل یک وکیل مدافع برای مقامات ذی‌ربط، محدود شود؟ آیا با توجه به اصل پنجاه قانون اساسی که حفاظت از محیط زیست را وظیفه‌ای عمومی قلمداد می‌کند، آحاد جامعه که چهره‌های سرشناس را هم شامل می‌شوند می‌بایست صرف نداشتن تحصیلات علمی مرتبط، در برابر بحران‌های زیست محیطی چون آلودگی هوا، هجوم ریزگردها، بحران آب، نابودی حیات وحش و غیره سکوت کنند تا مبادا موقعیت مقام مسئولی را تخریب کرده باشند؟ آیا اگر ایشان به عنوان مشاور تحصیلکرده و دودچراغ خورده رئیس سازمان حفاظت محیط زیست که خود را شکاربانی قدیمی می‌خواند و گهگاه در مراسم، به پوشش محیط‌بانی ملبس می‌شود در واکنش به شهادت سه تن از محیط بانان طی 48 ساعت، به جز مصاحبه با یک رسانه بیگانه مبنی بر لزوم خلع سلاح محیط بانان، که موجی از اعتراضات محیط بانان و فعالان محیط زیست را در آن برهه حساس زمانی به همراه داشت اقدامی در جهت حمایت از این قشر مطلوم انجام داده‌اند؟ آیا آقای مشاور همانقدر که برای تنظیم این نوشته سراپا انتقاد که ردپایی آشکار از یک تسویه حساب شخصی با برخی ورزشکاران در آن دیده می‌شود، زمان و انرژی صرف کرده‌اند، به عاملی که آغازگر این مناقشات بوده و سبب انتقاد علی کریمی نسبت به عملکرد معصومه ابتکار شده یعنی بحران گرد و غبار در استان خوزستان هم گوشه‌چشمی داشته اند؟