تلاش ایران برای برداشت بیشتر از میادین مشترک

روزنامه آٰرمان؛ مهدی بهنیا*: با توجه به قراردادهای جدید نفتی و تلاش دولت برای توسعه صنعت نفت و پتروشیمی، مسئولان مربوطه و کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در آینده نزدیک میزان برداشت و استخراج از میادین مشترک نفتی ایران از کشورهایی مانند قطر پیشی می‌گیرد.

پیش از این میزان استخراج از میادین مشترک نفتی ایران بسیار کم و ناچیز بود و همین امر باعث شد تا برداشت کشورهای دیگر به میزان قابل توجهی افزایش یابد. کشورهای مقابل در میادین مشترک نفتی توانستند سریع‌تر از ایران عمل کنند. در نتیجه در استخراج نفت هم موفق‌تر عمل کردند. یکی دیگر از مسائلی که باعث شد میزان برداشت کشورهای دیگر بسیار بیشتر از ایران باشد، این بود که در قراردادهای میادین مشترک نفتی میزان برداشت کشورها مشخص نیست و هر کدام به اندازه‌ای که توانایی داشته باشند، می‌توانند از این میدان‌ها بهره‌برداری کنند، بنابراین کشورهایی مانند قطر و عراق در بحث استخراج از میادین مشترک نفتی برنده شدند.

وزیر نفت در تلاش است تا قراردادهای میادین مشترک را منعقد کند، اما با شرایط کنونی کشور و تهدیدها وسیاست‌های هیجانی رئیس‌جمهور جدید آمریکا، آینده این قراردادها چندان روشن نیست. باید به این مساله توجه داشت که اقتصاد کشور یک اقتصاد سیاسی است، بنابراین با در نظر گرفتن این مساله نمی‌توان پیش‌بینی مشخصی درباره وضعیت پتروشیمی در کشور داشت. به عنوان مثال زمانی شاید قیمت نفت و گاز کاهش یابد، اما در زمان دیگری بنا به سیاست و تصمیمات جدید، این قیمت‌ها افزایش پیدا کند. مساله دیگر در حوزه گاز است که با قطع شدن واردات گاز از سوی ترکمنستان، ایران باید اقداماتی در راستای تامین گاز مناطق شمالی می‌کرد که با تلاش‌های دولت اکنون حدود ۹۰ درصد مردم کشور از نعمت گاز بهره‌مند هستند.

یکی از اقدامات مثبتی که در این حوزه در حال انجام است، برنامه‌ریزی برای ایجاد واحدهای پتروشیمی در گیلان است. شهرهایی مانند گیلان، مازندران و گلستان به دلیل دسترسی داشتن، پتانسیل بالایی را برای تبدیل‌شدن به منطقه پتروشیمی دارند. دولت باید تلاش کند تا با برنامه‌ریزی دقیق و مناسب و با ایجاد واحدهای پتروشیمی در مناطق شمالی کشور درآمد خود را در صنعت پتروشیمی افزایش دهد. با ایجاد واحد پتروشیمی در این مناطق علاوه بر توسعه پتروشیمی می‌توان به اشتغال‌زایی و رونق اشتغال هم امیدوار بود. در حوزه صادرات نفت هم خوشبختانه پس از لغو تحریم‌ها توانستیم به میزان قابل توجهی نفت صادر کنیم، تا جایی که در حال حاضر میزان صادرات نفت ایران به کشورهای دیگر دو برابر گذشته، یعنی حدود سه میلیون بشکه در روز است که امیدواریم در سال آینده این میزان باز هم افزایش پیدا کند. اکنون امیدواریم تا تفاهمنامه‌ها و قراردادهای نفتی که ایران در صدد تحقق آنهاست، آینده خوبی داشته باشند و با برنامه‌ریزی و حفظ توسعه پایدار و اجرا کردن اقتصاد مقاومتی بتوانیم از نفت و گاز که سرمایه‌های ملی کشور به شمار می‌روند، بهترین استفاده را داشته باشیم.