عمر مفید مدارس در ایران چقدر است؟

خبرگزاری تسنیم: محمدتقی نظرپور امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: تلاش می‌کنیم کمبودهای کشور در حوزه مدارس را تا جایی که برای‌مان امکانپذیر است، جبران کنیم چرا که انتظار نمی‌رود در ایران اسلامی، دانش‌آموزانی باشند که نتوانند در یک محیط مناسب به تحصیل ادامه دهند. وی افزود: مدارس غیرایمن در کشور باید ایمن شوند و مدارس فرسوده‌ای که نیازمند تخریب هستند باید تخریب شده و مجددا ساخته شوند، در کنار این مباحث احداث مدارس با معماری ایرانی و اسلامی نیز مدنظر است. رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور گفت: ایجاد مدارس بادوام، مقاوم و متناسب با اقلیم مناطق مدنظر ما بوده و هم‌اکنون تعداد این قبیل از مدارس در کشور اندک است. معتقدیم مدرسه باید فضایی با نشاط باشد و شادابی را در دانش‌آموزان به حداکثر برساند. نظرپور مطرح کرد: معماری مدارس تاثیر بسزایی بر دانش‌آموزان دارد و مدارسی که احداث می‌شود باید با اهداف هر دوره تحصیلی و روانشناسی دانش‌آموزان در سنین مختلف هماهنگ باشند چرا که مدرسه نخستین محیط اجتماعی است که کودک به آن وارد می‌شود و این محیط بر یادگیری، جامعه‌پذیری و رشد او تاثیر بسیاری دارد. وی با تاکید بر اینکه فضای مدارس باید به لحاظ اندازه، نور و استفاده از طبیعت مطابق با استانداردها باشد، ادامه داد: مدرسه فقط کلاس درست و معلم نیست بلکه در و دیوار آن نیز می‌تواند در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان نقش‌آفرینی کند و اگر با این نگاه اقدام به ساخت مدارس کنیم شور و نشاط در مدارس موج خواهد زد. رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور مطرح کرد: هم‌اکنون این سوال مطرح است که آیا نمی‌توان عمر مفید مدارس را افزایش داد؟ استفاده از مصالح بومی و بادوام می‌تواند عمر مفید مدارس را افزایش دهد، کمتر از 100 مدرسه ماندگار در سطح کشور داریم، آیا نمی‌توان اغلب مدارس را به صورت ماندگار ساخت. نظرپور بیان کرد: باید رویه‌ای را در پیش گرفت که حداقل در هر شهر و استان تعداد قابل توجهی مدارس ماندگار بسازیم تا سال‌ها قابل استفاده برای دانش‌آموزان باشند، این موضوع را با خیران مدرسه‌ساز نیز در میان گذاشته‌ایم تا در ساخت مدارس از مصالح مناسب و با کیفیت استفاده کنند. از سوی دیگر نگهداری مدارس پس از ساخت نیز باید مورد توجه باشند و خیران علاقه‌مندند که پس از اتمام ساخت مدارس، تعمیرات مدرسه را برعهده بگیرند. اگر به تعمیرات جزیی مدارس توجه شود با یک بارندگی سقف مدرسه نمی‌ریزد وی مطرح کرد: اگر مدارس به موقع تعمیر شوند و به مسائل جزئی توجه شود دیگر شاهد نخواهیم بود که با یک بارندگی و سیل سقف مدرسه پایین بیاید. هم‌اکنون به نیازهای اولیه مدارس توجهی نمی‌شود و این به دلیل آن است که تعمیرات جزیی و اولیه مدارس را مدنظر قرار نداده‌ایم، بنابراین باید فرهنگ تعمیرات جزئی را گسترش داد و بازدید‌های دوره‌ای از مدارس انجام داد تا در صورت خراب بودن تجهیزات و نیاز به تعمیر سریع اقدام شود. رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور گفت: مدیر یک دبیرستان وظیفه اصلی‌اش مسائل آموزشی و پرورشی بوده و نمی‌تواند بحث تعمیر مدرسه را نیز برعهده بگیرد. بنابراین سازمان نوسازی باید این وظیفه را عهده‌دار شود. نظرپور با اشاره به اعتبارات سازمان نوسازی عنوان کرد: شاهد هستیم که در بخش خیران دولت متناسب با سرمایه خیران اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند و اگر این روند به خوبی محقق شود در زمانی اندک می‌توان نیازهای مناطق مختلف کشور به فضای آموزشی را تامین کرد. در سال 95 خیران تعهد کردند 900 میلیارد تومان به آموزش و پرورش برای ساخت فضای آموزشی کمک کنند، همچنین بودجه سال 95 برای این موضوع 200 میلیارد تومان است که این رقم نیاز مجموعه خیران را تامین نمی‌کند. وی ادامه داد: در سال 95 حدود هزار میلیارد تومان از سوی خیران برای ساخت مدارس در نظر گرفته شده است که اگر دولت نیز معادل آن را اختصاص دهد، در مجموع با 2 هزار میلیارد تومان می‌توان نیازهای ضروری مناطق مختلف کشور را تامین کرد. اگر بودجه به طور کامل محقق شود نیازهای مدارس را تامین خواهیم کرد رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با اشاره به اینکه بودجه سازمان نوسازی در سال 95، 30 درصد تخصیص یافته است، افزود: از مجموعه یک هزار و 572 میلیارد تومانی که در قانون بودجه سال 95 و ردیف‌های متفرقه برای سازمان نوسازی در نظر گرفته شده است حدود 30 درصد یعنی 500 میلیارد تومان اختصاص یافته است که اگر این بودجه به طور کامل تخصیص یابد در مدت زمان یک یا دو سال نیازهای اصلی مدارس را تامین خواهیم کرد. 43 درصد سیستم‌های گرمایشی مدارس استانداردسازی نشده‌اند نظرپور افزود: در مجموع سیستم گرمایشی تاکنون 158 هزار و 661 کلاس درس استانداردسازی شده‌اند و عملکرد ما در سال 95، 22 هزار و 627 کلاس درس است و حدود 135 هزار کلاس درس باقی مانده است. به روایتی دیگر یعنی 43 درصد استانداردسازی سیستم‌های گرمایشی مدارس اتفاق نیفتاده و 57 درصد مدارس استانداردسازی شده‌اند. وی با اشاره به کلاس‌های کپری افزود: کلاس کپری را از نظر معماری پذیرفته و به حذف آن اعتقادی ندارم، چرا که کلاس‌های درس کپری متناسب با فرهنگ آن مجموعه و معماری بومی آن منطقه است بنابراین اگر احساس می‌کنیم کلاس‌های درس کپری نامناسب است باید به تجهیز آنها اقدام کنیم. رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: مدارس کپری را باید مجهز کرد و یکی از اشکالات ما در ساخت مدارس بی‌توجهی به اقلیم مناطق است، در حالی که فضاهای کپری متناسب با هنجارها و اقلیم آن منطقه ساخته شده‌اند حتی هم‌اکنون شاهد ایجاد هتل‌های کپری هستیم. نظرپور در خصوص مقاوم‌بودن مدارس در برابر آتش‌سوزی اظهار کرد: در بحث آتش‌سوزی استانداردها بدین صورت است که زمان مقاومت ساختمان در برابر آتش تا چندساعت است البته در بحث مدارس نگرانی برای تخلیه دانش‌آموزان نداریم اما باید به موضوع اعلام و اطفای حریق توجه جدی داشته باشیم، از سوی دیگر در آموزش و پرورش ساختمان‌های اداری وجود دارد که بلندمرتبه بوده و به لحاظ اعلام و اطفای حریق شرایط مناسبی ندارند و این موضوع هم‌اکنون در حال بررسی است. ساختمان‌های اداری آموزش و پرورش در یک مکان تجمیع خواهند شد وی گفت: سازمان نوسازی مدارس مکلف شده‌است تا مکان‌یابی مناسبی را برای ساختمان‌های اداری آموزش و پرورش داشته باشد و کارهای اولیه در این رابطه انجام شده است و گزارش مکان‌یابی باید تا پایان سال به شورای معاونان اعلام شود و پس از آن ساختمان‌های اداری آموزش و پورش که در سطح شهر پراکنده هستند در یک مکان مشخص تجمیع شوند. رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با اشاره به اینکه 10 هزار کلاس درس با بخاری نفتی استاندارد گرم می‌شوند و بخاری‌های نفتی غیراستاندارد حذف شده‌اند، مطرح کرد: در برنامه ششم توسعه اعتبار سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور معادل 3 میلیارد دلار است که امیدواریم این رقم به تصویب نهایی برسد. از سوی دیگر در بحث اعتبارات سالیانه در سال 95 وضعیت مناسبی را نداشته و سرجمع اعتبارات ما هزار و 600 میلیارد تومان است. نظرپور گفت: در سال 96 نسبت به سال 95 مجموع اعتبارات ما 10 درصد کاهش یافته است و تلاش می‌کنیم از طریق رایزنی با نمایندگان مجلس این موضوع را جبران کنیم و حداقل بودجه این سازمان معادل سال 95 باشد. وی در پاسخ به پرسش تسنیم در خصوص وضعیت مدارس تهران و مناطق محروم کشور عنوان کرد: سیستان و بلوچستان محروم‌ترین منطقه کشور به لحاظ سرانه فضای آموزشی است به گونه‌ای که متوسط سرانه این استان 3.25 متر مربع است در حالی که میانگین کشوری 5.15 متر مربع به ازای هر دانش‌آموز است. 12 استان کشور به لحاظ سرانه فضای آموزشی وضعیت مطلوبی ندارند رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور خاطرنشان کرد: از 31 استان کشور 12 استان به لحاظ جامعه فضای آموزشی از متوسط کل کشور پایین‌تر هستند و سایر استان‌ها شرایط مناسب و قابل قبولی دارند. همچنین سرانه فضای آموزشی در تهران به ازای هر دانش‌آموز 4.37 متر مربع است همچنین میانگین تعداد دانش‌آموزان در کلاس درس 27 نفر است که این رقم در تهران 32 نفر است. نظرپور ادامه داد: در تهران و شهرهای مختلف کشور شاهد فرسودگی فضای آموزشی هستیم بنابراین باید به مقاوم‌سازی مدارس فرسوده توجه شود. وی افزود: نگهداری مدرسه برعهده مسئولان مدرسه است اما سازمان نوسازی باید به صورت دوره‌ای بازدیدهایی را داشته باشد تا مشخص شود چه بخش‌هایی از مدرسه فرسوده بوده و نیاز به تعمیر دارد. در حقیقت این سازمان باید تعمیرات اساسی را برعهده بگیرد. 47 درصد مدارس 20 تا 40 سال عمر دارند رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور ادامه داد: 36 درصد ساختمان‌های آموزشی در کشور عمر 20 ساله، 47 درصد بین 20 تا 40 سال و 16 درصد بالای 40 سال عمر دارند و این مسئله نشان می‌دهد که عمر مفید مدارس بسیار کم است بنابراین باید به صورت جدی برنامه‌ریزی کنیم تا عمر و قدمت مدارس بیشتر شود. نظرپور تصریح کرد: مدارس خوب کم است اما باید چه کار کنیم تا تعداد مدارس خوب افزایش یابد. در بسیاری از مواقع مدارس به لحاظ سرانه زمین وضعیت مناسبی ندارند بنابراین در چنین شرایطی ضرورت ندارد که مدرسه پرجمعیت را در زمینی کوچک بسازیم.