رودخانه‌های کرمان بعد از ۳۰ سال جاری شدند!

خبرگزاری مهر: تالاب جازموریان بزرگترین حوزه آبریز استان کرمان است که از رودخانه های هلیل رود و بم پور و صدها رودخانه فصلی تغذیه می شود اما این تالاب از ۲۰ سال قبل به دلیل خشکسالی به بیابانی بی آب و علف تبدیل شد که در بهترین حالت چرا گاه شترهای ساربانان منطقه جازموریان شد. این تالاب طی ماه های اخیر به شدت مورد توجه فعالان محیط زیست قرار گرفت و معاون محیط زیست رئیس جمهور نیز تاکنون سه بار از این منطقه بازدید کرده وطرح های مطالعاتی برای احیای این تالاب در دستور کار برخی از مراجع علمی قرار گرفته است. طرح های مطالعاتی بی تاثیر و بارش باران اما این طرح ها هیچ یک نتوانست راهی برای حل مشکل جازموریان باشد تا اینکه طی هفته گذشته باران های سیل آسا در استان کرمان و سیستان وبلوچستان منجر به آبگیری بخشهای از این تالاب شد. چند روز قبل نیز عده ای از دوستداران محیط زیست در نامه ای به رضا کیانیان که به عنوان یکی از حامیان دریاچه ارومیه فعال است خواستند که این هنرمند در سفری به این تالاب طرح های حمایتی از جازموریان را نیز آغاز کند چند روز قبل نیز عده ای از دوستداران محیط زیست در نامه ای به رضا کیانیان که به عنوان یکی از حامیان دریاچه ارومیه فعال است خواستند که این هنرمند در سفری به این تالاب طرح های حمایتی از جازموریان را نیز آغاز کند. جازموریان هر چند یک بحران زیست محیطی است اما در کمال تعجب در کرمان به یکی از اصلی ترین بهانه های تقابل های سیاسی نیز تبدیل شد. اما هیچ یک از این بگو مگوهای بی مورد سیاسی نتوانست راه حلی برای بحران زیست محیطی جازموریان شود و در مقابل این تالاب را سیاست زده کرد. همان مشکلی که سال ها پروژه های مختلف کرمان را با تاخیر مواجه کرده است. در این میان سدهای ساخته شده بر روی هلیل رود و بم پور نیز نتوانستند نقشی در جلوگیری از رسیدن آب به جازموریان بازی کنند و در نهایت نخستین موج های آب هفته گذشته بعد از آغاز بارش های در سیستان و بلوچستان به این تالاب رسید. تالاب جازموریان که در استان سیستان و بلوچستان و کرمان قرار گرفته است در ابتدا بعد از سیلابی شدن رودخانه های سیستان و بلوچستان به صورت محدود آبگیری شد اما طی روزهای اخیر بارندگی بسیار شدید در استان کرمان و جاری شدن سیلاب ها بخش های وسیعی از تالاب را سیراب کرد. برخی از رودخانه های کرمان بعد از ۳۰ سال جاری شدند در کنار جازموریان بسیاری از رودخانه های استان کرمان نیز که سالها خشکیده بودند جاری شدند بطوریکه برخی از این رودها بعد از ۳۰ سال آبگیری شدند. همچنین تالاب ریگان در میانه کویر شرق کرمان نیز تا حدودی آبگیری شده است و مردم شاهد احیای مجدد برخی چشمه ها و قنات هایی هستند که سال ها خشک شده بود. مدیرکل محیط زیست سیستان و بلوچستان در گفتگو با مهر اظهارداشت: خوشبختانه هفته گذشته شاهد ورود آب از طریق رودخانه های سیستان و بلوچستان به این تالاب بودیم که موجب خوشحالی مردم محلی شد. ما آماده همکاری در راستای احیای این تالاب هستیم و به نظر می رسد با توجه به بارش های اخیر حالا شرایط بهبود وضعیت این تالاب ایجاد شده است نیره پورملائی افزود: ما آماده همکاری در راستای احیای این تالاب هستیم و به نظر می رسد با توجه به بارش های اخیر حالا شرایط بهبود وضعیت این تالاب ایجاد شده است. وی گفت: ما آماده همکاری با استان کرمان برای زنده شدن مجدد این تالاب هستیم و باید در این زمینه برنامه ریزی کنیم. وی سد سازی و تغییرات اقلیمی و خشکسالی را دلیلی اصلی بروز مشکلات این تالاب دانست. مدیرکل محیط زیست استان کرمان نیز در گفتگو با مهر از دغدغه سازمان محیط زیست برای خارج شدن تالاب جازموریان از بحران کنونی خبر داد. محمود صفر زاده گفت: طرح های مختلفی در کرمان در دست اقدام است اما بهترین اقدامی که در خصوص این تالاب باید انجام شود الگو قرار دادن طرح احیای دریاچه ارومیه است. وی افزود: سدسازی در بالا دست و عدم اختصاص دبی ورودی آب به این تالاب در سال های اخیر این اکوسیستم را با بحران جدی مواجه کرده است. وی ادامه داد: استان های همجوار باید برای حل این مشکل سیاست های موازی را پیش بگیرند تا بتوانیم گام های بلند تری برداریم. آبگیری انجام شده تنها بخشی از تالاب را احیا کرده است اما طبق آخرین بررسی های میدانی مهر، پس از میلیاردهای مترکعب بارندگی در استان کرمان بخش های گسترده ای از این تالاب آبگیری شده است اما هنوز نه گستره و نه عمق منطقه آبگیری شده به حالت طبیعی این تالاب نزدیک هم نشده است، آبگیری موجود مانند مرهمی بر دردی مزمن است که همه مردم جنوب کرمان آرزو دارند التیام یابد. طبق گفته مسئولان استان کرمان هم اکنون خشک شدن جازموریان باعث شده چهار استان در معرض ریزگردها قرار گیرند و همین چند ماه قبل بود که علاوه بر شهرستان های جنوبی استان کرمان هرمزگان نیز درگیر با ریزگردهای جازموریان شود. حسین عبدالله زاده، رئیس سازمان محیط زیست قلعه گنج در گفتگو با مهر اظهارداشت: سیلاب های اخیر مهمترین دلیل آبگیری این تالاب است و باز شدن دریچه های سد جیرفت موجب شد صد میلیون مترمکعب آب وارد جازموریان شود. سیلابهای اخیر مهمترین دلیل آبگیری این تالاب است و باز شدن دریچه های سد جیرفت موجب شد صد میلیون مترمکعب آب وارد جازموریان شود وی افزود: متاسفانه به دلیل خشکسالی، اکوسیستم جازموریان تقریبا از بین رفته است و بیش از ۲۰ سال است که این منطقه به بیابان تبدیل و کانونی برای ریزگردها در منطقه ایجاد شده است. وی وسعیت این تالاب را ۳ هزار مترمربع دانست که بین استان کرمان و سیستان و بلوچستان قرار گرفته است و شهرستانهای قلعه گنج، رودبار جنوب کرمان و دلگان سیستان و بلوچستان در حوزه این تالاب قرار دارند. وی گفت: آبگیری این تالاب می تواند زندگی مردم محلی را متحول کنند و شاهد جشن شکرگزاری مردم محلی هستیم. عبدالله زاده ابراز امیدواری کرد که این تالاب به زودی به یکی از مراکز اصلی مهاجرت پرندگان و رشد و نمو گیاهان تبدیل شود. وی تاکید کرد: عامل اصلی بحران جازموریان خشکسالی و عدم مدیریت مصرف آب طی دهه های گذشته است. آبگیری جازموریان به هیچ عنوان نمی تواند پایان راه بحران این تالاب معنی شود زیرا این تالاب با آغاز فصل گرم امسال تبخیر خواهد شد و عمر این تالاب نهایتا تا اوایل تابستان سال جاری خواهد بود و در نهایت مجددا به بیابان تبدیل می شود زیرا هنوز هم سایه سدهای بزرگ بر سر راه هلیل رود و بم پور بر روی این تالاب سنگینی می کند.