گلودرد در نوزادان و خردسالان

الو دکتر: احتمالا متوجه شده‌اید که فرزند‌تان دچار گلودرد شده و نمی‌تواند به خوبی غذا را ببلعد و مدام گریه می‌کند. ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که آیا عفونت باعث این مسئله شده است؟ بله چنین چیزی ممکن است. ممکن است ویروس‌هایی نظیر ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا، سرخک، آبله‌مرغان مسبب بروز گلودرد شوند. در واقع یکی از شایع‌ترین دلایل بروز گلودرد نوعی عفونت ویروسی است. اگر پزشک بیماری آماس لوزه‌ها را تشخیص دهد، بدان معنا خواهد بود که این بافت دارای برآمدگی در هر دو سمت گلوی کودک به خاطر ویروس یا باکتری دچار عفونت شده است. یکی از شایع‌ترین عوامل باکتریایی، باکتری استرپتوکوکوس (استرپ) است، البته باید گفت که بروز آن در نوزادان و خردسالان کمی غیرعادی خواهد بود. عفونت باکتریایی دیگری که می‌تواند منجر به گلورد شود، سیاه‌سرفه است. عوامل محرک در هوا،‌ قرار گرفتن در معرض دود سیگار،‌ مو و پشم سگ و گربه، گرد و خاک، علف و درخت‌ها همه و همه می‌تواند گلوی فرد را اذیت نموده و مسبب بروز علائمی مانند علائم سرماخوردگی شود مانند التهاب آلرژیکِ بینی و یا تب یونجه. این میان دلایل دیگری هم وجود دارند که می‌توانند نشان‌دهنده دشواری در غذا خوردن کودک باشند. اگر در دهان، دست یا پای او تاول یا زخمی دیدید، می‌تواند برای او مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. آیا در این شرایط باید کودک را پیش دکتر برد؟ اگر در دهان کودک جراحت‌هایی دیدید، باید او را پیش پزشک ببرید تا معاینه‌اش کند. و از آنجایی که عفونت‌های باکتریایی در صورت عدم مداوا، می‌تواند پخش شود و یا به سایر بخش‌های بدن بچه جراحت‌هایی وارد کند، اگر فکر می‌کنید مشکل فعلی او چیزی بیشتر از خشکی دهان یا التهاب خفیف است، پزشک باید حتما او را ببیند. از طرفی در صورت دیدن هر یک از موارد زیر، حتما کودک را پیش پزشک ببرید: -اگر دیدید گلویش عفونی شده است (به رنگ قرمز روشن، متورم و یا چرکی) -اگر دیدید نمی‌تواند به راحتی غذا را بلعیده یا دهانش را باز کند -اگر دیدید به سختی نفس می‌کشد -اگر متوجه شدید که کم‌اشتها شده، نشانه‌های کم‌آبی در او دیدید؛ تف کردن آب زیاد از دهان به بیرون، سفت شدن گردن و یا دمدمی مزاج بودن بیش از حد اگر به این نتیجه رسیدید که گلودرد فرزندتان آنقدر خفیف است که نیازی به دکتر نداشته باشد، اگر بیش از یک هفته ادامه یافت بهتر است سری به دکتر بزنید. آیا گلودرد می‌تواند موردی اورژانسی باشد؟ در موارد خیلی کم. تنها بیماری گلو که باید آن را اورژانسی تلقی کرد بیماری اپیگلوتیت است که در حال حاضر به خاطر واکسن Hib شیوع کمتری پیدا کرده است. اپیگلوتیت به عفونت دریچه بافتِ گلو گفته می‌شود که مانع از پائین رفتن غذا و مایعات از نای شده و در عین حال تنفس و بلعیدن غذا را هم دشوار خواهد نمود. کودکی که دچار اپیگلوتیت است خیلی سریع دچار تب شدید شده، تنفسش دچار خس‌خس شده و اغلب آب از دهانش خارج خواهد شد. اگر نسبت به وجود علائم اپیگلوتیت شک دارید: -کودک را ایستاده نگه دارید -اصلا سعی نکنید گلویش را معاینه کنید -اصلا به او چیز خوراکی یا نوشیدنی ندهید، چرا که تنفسش را دشوارتر خواهد کرد اگر کودک دچار عفونت شده باشد، چطور درمان خواهد شد؟ برای اکثر عفونت‌های ویروسی،‌ هیچ درمانی در دسترس نبوده یا لازم و ضروری نیست. سیستم ایمنی بدن بچه شما خودش می‌تواند ظرف یک هفته با ویروس مبارزه کرده و آن را از بین ببرد. از طرفی استراحت زیاد و مصرف مایعات هم برایش مفید خواهد بود. اگر پزشک کودک نسبت به وجود عفونت باکتریایی مشکوک بود، از گلوی او نمونه‌برداری خواهد کرد. این تست سریع به مراتب راحت‌تر از آمپول زدن است. در این کار پزشک، با پندکی پشت گلو را می‌بیند و کار تمام می‌شود. اکثر پزشکان یک تست سریع استرپ از کودک به عمل می‌آورند که ظرف ده دقیقه جواب را نشان می‌دهد. اگر جواب تست منفی باشد، نمونه مربوطه برای کشت دقیق‌تر یک یا دو روزه به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد. اگر مشخص شود که بچه دچار عفونت باکتریایی است (مانند استرپتوکوکوس)، پزشک برایش آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. فراموش نکنید که حتما بر اساس دستورالعمل پزشک دارو را به کودک بدهید. اگر مصرف آنتی‌بیوتیک را خیلی زود قطع کنید،‌ باکتری‌های خیلی سریع و در شکل حادتری مجدد بروز پیدا می‌کند. میزان مسری بودن گلودرد چقدر است؟ عفونت‌های باکتریایی و ویروسی بسیار مسری هستند. سعی کنید در اکثر مواقع دست کودم را بشویید، ‌اگر آنقدر بزرگ شده تا غذاهای جامد بخورد،‌ حتما از این مسئله مطمئن شوید که کسی بشقاب،‌ فنجان و یا مسواک مشترکی با او نداشته باشد. خودتان هم در اکثر مواقع خصوصا بعد از عوض کردن پوشک نوزاد دستتان را بشویید. پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی می‌توانید او را مجددا به مهدکودک بفرستید، اما در کل باید تا زمانی که حالش حسابی خوب شود در خانه بماند.