راه حل خروج از بحران کسر امتیاز

ورزش سه: محرومیتی که برای دو باشگاه تراکتورسازی و استقلال از سوی فدراسیون جهانی فوتبال در نظر گرفته شد حاشیه‌های زیادی را به همراه داشت؛ اگر از سرنوشت بازیکنانی که با این دو تیم قرارداد بستند و نتوانستند برایشان بازی کنند بگذریم، ضعف مدیریت در فدراسیون فوتبال و همچنین این دو باشگاه کاملا مشهود شد. ضعفی که از مشکلات مربوط به روابط بین‌الملل در فوتبال ایران نشأت می‌گیرد.

حالا که استقلال و تراکتورسازی محرومیت را پشت سر می‌گذارند شاید لازم باشد اقداماتی انجام شود تا در آینده فوتبال ایران با مشکلات اینچنینی که مربوط به بازیکنان خارجی سابق تیم‌هاست مواجه نشود.

مهرداد مسعودی کارشناس و فیلمساز فدراسیون جهانی فوتبال که سال‌هاست با فیفا همکاری دارد راهکارهایی را برای جلوگیری از مشکلات مشابه در آینده مطرح کرد که ماحصل صحبت‌های او در گفت‌وگو با "ورزش سه" را در ادامه می‌خوانید.

دو مشکل در موضوع بازیکنان خارجی

مسعودی صحبت‌های خود را اینچنین آغاز کرد:« در حال حاضر دو مشکل وجود دارد، یکی عدم آشنایی مدیران باشگاه‌ها با مقررات بین‌المللی و ندانستن زبان انگلیسی است که البته لازم نیست همه مدیران زبان بلد باشند آنها می‌توانند افرادی را در کنار خود قرار دهند که روابط بین‌المللی را خوب بداند. مشکل بعدی مدیربرنامه‌ها هستند که گاها از آوردن بازیکنان خارجی به ایران سوءاستفاده می‌کنند. بازیکنانی که ارزش زیادی ندارند با قراردادی 10 برابر بیشتر از حق معمول با باشگاه‌های ایرانی قرارداد امضا می‌کنند.»

برگزاری کارگاه های آموزشی

از این کارشناس فیفا خواستیم راه حل مشکلات اخیر را ابراز کند که اینطور واکنش نشان داد:« یک راه حل کوتاه مدت و یک راه حل بلندمدت برای این موضوع وجود دارد؛ راه حل کوتاه مدت این است که کارشناسان به امور بین‌الملل را در کارگاه‌هایی که برگزار می‌کنیم شرکت دهیم مثلا یک انسان آگاه چه داخلی و چه خارجی درباره سیستم و مقررات بین‌المللی به مدت یک هفته توضیح بدهد. اینکه چطور قرارداد بازیکنان خارجی به فوتبال احترام بگذارد و مشکلات بعدی پیش نیاید.»

غیبت ایرانی ها در دوره های آموزشی فیفا

مسعودی در ادامه گفت:« برای درازمدت فیفا دوره‌هایی را تحت عنوان "فوتبال مستر" برگزار می‌کند که این دوره‌ها در 3 دانشگاه مدیریت میلان، نوشاتل سوئیس و لستر برگزار می‌شود و در پایان فوق‌لیسانس فوتبال به شرکت‌کنندگان تعلق می‌گیرد. در این کلاس‌ها مباحثی مانند مدیریت، حقوق و علوم انسانی ورزش آموزش داده می‌شود، هیچ محدودیت سنی‌ای وجود ندارد و هرساله 120 دانشجو از کشورهای مختلف دنیا در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند. شرط حضور در این کلاس‌ها دانستن زبان انگلیسی است که من فکر نمی‌کنم تا به حال از ایران کسی در این کلاس‌ها شرکت کرده باشد.»

یک ایرانی در کلاس های قطر

کارشناس فیفا در بخش دیگری از صحبت‌هایش به کلاس‌هایی که در قطر برگزار می‌شود اشاره کرد:« کمیته برگزاری جام‌جهانی 2022 قطر ارگانی تحت عنوان "جسر" به معنی پل ایجاد کرده که همه افرادی که در خاورمیانه و کشورهای عربی حضور دارند می‌توانند افرادی را به این کلاس‌ها معرفی کنند و دوره‌های مدیریتی که شبیه همان کلاس‌های فیفاست را به صورت فشرده‌تر پشت سر بگذارند. اکنون در این کلاس‌ها از ایران فقط یک نفر شرکت کرده، حامد مومنی که پسر بسیار خوبی و کارش عالی است در قطر آموزش می‌بیند و این مساله روی کار او بسیار تاثیرگذار بوده است. مدیر خوب کسی است که وظایف را به اشخاص مختلف محول کند و اینطور نباشد که همه امور را خودش جلو ببرد. کاری که صفایی فراهانی در فدراسیون انجام داد.»

جذب بازیکن چند برابر بیشتر از قیمت واقعی

وی به مقررات داخلی‌ای که فدراسیون می‌تواند برای جلوگیری از مشکلات آینده وضع کند می‌پردازد: «اکنون فدراسیون فوتبال قانونی وضع کرده که فعلا هیچ کس قراردادی امضا نکند، این کار درست است چراکه افراد خارجی‌ای که وارد ایران می‌شوند باید یکسری مسائل در قراردادشان رعایت شود اول اینکه آنها بازیکنانی باشند بهتر از نفرات داخلی. نمونه‌های این موضوع کم نیست مثلا دی‌کارمو که رقم قرارداد قبلی‌اش 30هزار دلار بود با قراردادی 450 هزار دلاری به ایران آمد. یا در تراکتورسازی مدیران این باشگاه در سال 2009 قراردادهایی 560 هزار یورویی با بازیکنان پرتغالی امضا کرده بودند آن هم بازیکنانی که در کشور خودشان بیشتر از 50، 60 هزار یورو خواهان نداشتند. باید جلوی این کار گرفته شود.»

خارجی هایی بیایند که سابقه ملی داشته اند

مسعودی راه حل دیگری را هم پیش پای مسئولان فوتبال ایران گذاشت:« می‌شود یک قانون ساده بگذارند که بازیکنان خارجی با برخی شروط به ایران بیایند مثل فوتبال انگلیس که بازیکنان خارج از اتحادیه اروپا برای ورود به لیگ این کشور باید 75 درصد بازی‌های ملی را انجام داده باشند. این یک مثال است و می‌شود قانون دیگری وضع کرد مثلا بازیکنی که در ایران می‌خواهد بازی کند حداقل در یکی از سطوح ملی در مسابقات بین‌المللی بازی کرده باشد. بغداد الجزایری بازیکن تیم السد قطر که همین چند روز پیش جلوی استقلال بازی کرد یک سال قبل عضو تیم ذخیره‌های امید الجزایر بود اما در المپیک ریو بازی کرد و یک گل هم به هندوراس زد. او همین حالا در لیگ قطر در 15 بازی 16 گل زده و این را مقایسه کنید با بازیکنان پرتغالی تراکتورسازی. اگر قرار به حضور این دست بازیکنان در ایران باشد بهتر از به جوان‌ها اعتماد کنیم تا چند سال بعد ستاره فوتبال شوند. از سوی دیگر باید قانونی وضع شود که قرارداد خارج‌ها با تیم‌های ایرانی از چند برابر که باید برآورد شود بیشتر نباشد. مثلا دی‌کارموی 30هزار دلاری قرارداد 450هزار دلاری نبندد.»

عقد قرارداد بعد از تسویه و کسر امتیاز از بدهکاران

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش از سازمان لیگ می‌خواهد به مسائل مالی باشگاه‌ها نظارت داشته باشد:« سازمان لیگ می‌تواند در ابتدای هر فصل در هر دسته‌ای تنها در صورتی قراردادهای جدید را ثبت کند که قراردادهای فصل قبل پاک یا تسویه شده باشد. در غیر اینصورت بازیکنان داخلی یا خارجی نتوانند قرارداد خود را به ثبت برسانند. یکی دیگر از مسائلی که در کشورهای اروپایی اعمال می‌شود کسر امتیاز از باشگاه‌های بدهکار است مثلا توافقی انجام شود که به ازای فلان میلیون تومان 3 امتیاز یا بیشتر کسر شود.»

محل درآمد باشگاه ها مشخص شود

آخرین بخش حرف‌های مسعودی به موضوع بودجه باشگاه‌ها برمی‌گردد. او عنوان کرد:« ما باید بدانیم محل درآمد باشگاه‌ها از کجاست. متاسفانه در ایران به حق‌پخش تلویزیونی احترام گذاشته نمی‌شود و مسائل دیگری مانند بلیت‌فروشی، فروش لباس، حق عضویت در باشگاه و ... ساز و کار مشخصی ندارد. همه هزینه‌ها باید گنجانده شود و طوری نباشد که دخل و خرج باشگاه با هم نخواند. اگر اینطور بود خود فدراسیون جلوی آن را بگیرد. موضوع تیم‌های پایه بسیار اهمیت دارد در کشورهایی مانند ژاپن تیم‌ها در صورتی که به پایه‌ها اهمیت ندهند و تیم‌های زیر 10 سال تا زیر 16 سال نداشته باشند نمی‌توانند در جی‌لیگ شرکت کنند. این‌ها مسائلی است که باشگاه‌ها باید آن را رعایت کنند.»