تغییر تاکتیک آمریکایی‌ها برای فشار بیشتر به ایران/ ترامپ برای دشمنی با ایران نیازمند برجام است

سرویس بین‌الملل فردا؛ مهدی خلسه: تهدیدات اخیر دونالد ترامپ و مایکل فلین علیه ایران که به بهانه آزمایش اخیر موشک‌های بالستیک ایرانی و حمایت از شبه نظامیان حوثی در یمن صورت گرفت، از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی بود.

یکی از نکاتی که درباره این چالش و درگیری لفظی به چشم آمد، نمایش خصومت‌های تمام عیار شخصیت‌ها و جریانات ضد ایرانی در آمریکا بود که تا قبل از این، در رسانه‌ها با عنوان مدافع صلح یا کارشناسان سیاسی آمریکایی که صرفا برای مصلحت سنجی درباره سیاست‌های ایالات متحده آمریکا مشغول به فعالیت‌اند، معرفی می‌شدند.

البته این یک سوی ماجرا بود و در طرف دیگر، آنهایی که مقداری درباره وضعیت عمومی آمریکا و ریشه‌های رفتارهای جریانات سیاسی آمریکایی منصفانه‌تر قضاوت می‌کنند، تحلیل‌های جالب توجهی از دلیل عکس العمل شتاب زده ترامپ و تیم همکاران او مطرح کردند. یک بعد دیگر ماجرا هم به تفاوت نوع نگاه‌ها به توافق هسته‌ای ایران و کشورهای 5+1 در سال 2015 در فضای سیاسی آمریکا و هم ایران برمی‌گردد.

پس از اعلام خبر رسانه اصلی جمهوری‌خواهان آمریکایی درباره آزمایش موشکی جمهوری اسلامی ایران، مایکل فلین، ضدایرانی‌ترین فرد در کابینه ترامپ که مشاور امنیت ملی او نیز هست، در یک نشست خبری علاوه بر قرار دادن ایران در دایره هشدار‌های جدی ایالات متحده، از نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل توسط ایران خبر داد. شاید این مساله بزرگ‌ترین اشتباه فلین در این نشست خبری بود. علاوه بر مقامات ایرانی از جمله وزیر امور خارجه، بسیاری از سیاستمداران و کارشناسان سیاسی آمریکایی در تحلیل‌های گوناگون، اعتراف کردند که آزمایش موشکی ایران بر خلاف قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران نبوده است. از اینجا بود که دست خالی آمریکایی‌ها در تهدید علیه ایران برملا شد. اما اکنون آمریکایی‌ها گزینه‌های دیگری را هم برای تقابل با ایران پیشنهاد دادند و آن تکیه بر منافذ موجود در توافق هسته‌ای ایران و استفاده از تاکتیک افزایش تحریم‌ها علیه ایران بود. طی این روزها در فضای رسانه‌ای آمریکا واضح بود که دموکرات‌ها همچون جمهوری‌خواهان، ایران را عامل بی‌ثباتی منطقه می‌دانند، اما هیاهوی مایکل فلین و ترامپ را با توجه به دلایل متعدد در نبود امکان حمله نظامی به ایران بی‌فایده خطاب کردند.

ترامپ برای دشمنی با ایران نیازمند برجام است دموکرات‌ها ادعا دارند که پس از توافق هسته‌ای طیف وسیعی از گزینه‌های گوناگون برای پاسخ دادن به ایران وجود دارد. آنها مدعی هستند که اوباما برای زنده نگه داشتن نظام تحریم‌های وسیع مالی علیه ایران بود که بعد از توافق هسته‌ای هم از تجارت و داد و ستد با ایران خودداری کرد و این موضوع در فضای رسانه‌ای آمریکا، به معنای ادامه تحریم‌ها علیه ایران به دلیل موضوعات حقوق بشر، تروریسم و آزمایش‌های موشکی تلقی می‌شده است و از دست دادن توافق هسته‌ای با این ظرفیت‌ها و اکتفا به تهدیدات مبهم، آن هم با دست خالی، اوضاع را به نفع ایران دگرگون خواهد کرد. با این صحبت‌ها، شاید بهتر چهره حقیقی حامیان توافق هسته‌ای با ایران نمایانگر شده است. انتقادهای دیگر درباره چالش اخیر ترامپ با ایران بیشتر به شخصیت او و نحوه مدیریت و تعامل با همکاران دولتی و سیاستمداران خارجی کشورهای شریک آمریکا درباره مساله تحریم ایران مربوط می‌شود. پیشنهاد صریح برخی از دموکرات‌ها برای حفظ فشارها علیه ایران توسط دولت ترامپ، بهبود روابط با شرکای قبلی از جمله اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس و بهبود روابط با روسیه به شکلی که بتوان آنها را در وقت لازم برای مقابله با ایران همراه آمریکا کرد، بود. جالب آنکه آمریکایی‌ها از هم‌اکنون به فکر انتخابات ریاست جمهوری ایران هستند و به فلین و ترامپ هشدار داده‌اند که در صورت پیروزی تندروها (اصطلاح رسانه‌های آمریکایی درباره جریان‌های اصولگرایی) در ایران، دیگر این سبک تهدید و یا حتی برگزاری رزمایش‌های نظامی نمادین هم موجب کوتاه آمدن آنها نخواهد شد و ترامپ باید تکلیف سخنانی مثل شوت کردن قایق‌های ایرانی به داخل آب را به زودی معین کند. فیلیپ گوردون از کارشناسان باسابقه وزارت خارجه آمریکا و مسئول هماهنگ کننده امور خاورمیانه، افریقا و خلیج فارس در دولت آمریکا در مقاله‌ای در روزنامه نیویورک تایمز تاکید کرد که آینده هشدار اخیر مایکل فلین علیه ایران یا منجر به عقب‌نشینی شرم‌آور دولت ترامپ از این سبک هشدارها خواهد شد و یا به مواجهه خطرناک با ایران ختم می‌شود.