ابر دستاورد انقلاب اسلامی چیست؟
در ایام دهه فجر معمولاً بحث از دستاورد و کارنامه انقلاب اسلامی بالا می‌گیرد. در چنین بحثی از سویی بیلان بلندی از سدها و جاده‌ها و کارخانه‌های ساخته‌شده ارائه می‌شود و از سوی دیگر سخن از انبوه کاستی‌ها و نداری‌ها و مفاسد و امثال آنها به میان می‌آید.
در ایام دهه فجر معمولاً بحث از دستاورد و کارنامه انقلاب اسلامی بالا می گیرد. در چنین بحثی از سویی بیلان بلندی از سدها و جاده ها و کارخانه های ساخته شده ارائه می شود و از سوی دیگر سخن از انبوه کاستی ها و نداری ها و مفاسد و امثال آنها به میان می آید.
هر یک از دو سوی این مباحثه هر ساله نیز در جای خود صحیح و بهره مند از حقیقت است؛ اما در عین حال، به باور من فهم اینکه دستاورد این انقلاب چه بوده است، از این مسیر اساساً وافی به مقصود نیست.
از منظر کلان نگر، انقلاب اسلامی آغازگر راهی بوده که ملت ما به صورت جمعی پای در آن نهاده و از خلال آن به دستاوردهایی دست یافته است. ما با انقلاب استقلال سیاسی خود را به دست آوردیم. انقلاب مردم را بر سرنوشت و مقدرات خود مسلط کرد. انقلاب موقعیت تشیع و اسلام را در جهان امروز تثبیت کرد و بازی قدرت های سلطه گر برای آینده منطقه و جهان را بر هم زد.
اما علاوه بر این ها انقلاب نقش مهم دیگری نیز در اکنونیت ما ایفا کرده که می تواند به مثابه نوعی «ابَردستاورد» برای آن تلقی شود. لفظ دستاورد به جهت دلالت ظاهری خود معمولاً امری عینی و مشت پرکن را به ذهن متبادر می کند؛ اما در بسیاری مواقع امور ذهنی و ایده آل تأثیری هم بیشتر از مسائل عینی در زندگی و سرنوشت ما دارند.
ابر دستاورد انقلاب اسلامی جایگاه ایده آلی است که به عنوان یک نشانه، منبع یا مرجع در حیات جمعی ما یافته است. این چیزی است که برای حرکت هر ملت یا به طور کلی هر هویت جمعی ضرورتی حیاتی است.
مقصود از این جایگاه ایده آل آن است که انقلاب اسلامی به نوعی نقطه مرکزی در ذهنیت جمعی جامعه ایرانی بدل شد. با انقلاب بهمن 57 جامعه ایرانی بر خلاف همیشه خود را در موضع فاعلیت دید. به تجربه ای دست زد و به بازی دراماتیک تاریخ وارد شد.
انقلاب اسلامی خاطره ای جمعی از شادمانی مشترک و زیستن همدلانه و برادرانه پدید آورد که محل رجوع ما در موقعیت های حساس و خیر بحران ها و فتنه هاست. انقلاب اسلامی خصوصاً در پیوند با دوران دفاع مقدس، هرچند به مدتی محدود، امکان تجربه بودن متفاوتی را فراهم کرد که به مثابه محک و معیاری برای سنجش دیگر شیوه های بودن همواره باقی می ماند و نهایتاً انقلاب اسلامی منبع عظیمی از ایده ها و آرمان ها ساخت که تداوم آنان حتی در ساحت ایده آل ذهنیت ایرانی مانع از سقوط به ورطه ارتجاع و جاهلیت و تباهی خواهد بود. این به این معنا نیست که آرمان ها به تمامی محقق شده اند یا بشوند.
مسأله اصلی این است، صرف همین که ملتی آرمان هایی از جنس آرمان های بهمن 57 را در پس ذهنیت جمعی خود داشته باشد، تن به ذلت و انفعال نخواهد داد و حتی اگر شکست ها و ناکامی هایی نیز در کار باشد، این آتش زیر خاکستر همواره مستعد سر بر کشیدن دوباره خواهد بود.
منبع: صبح نو