القاعده به صحنه باز می‌گردد!

آمریکا طی سال های متمادی به این نتیجه رسیده است که بهترین روش برای خلق کانون های بحرانی در منطقه، تروریسم و وجود گروه های تروریستی تکفیری است. این گروه ها به مثابه یک اسب تروا برای فشار بر کشورها و کنترل آنها برای آمریکا عمل می کنند. بنابراین تصور منطقه یا جهانی عاری از تروریست های سلفی تکفیری پس از اضمحلال داعش عملا ناممکن است. زیرا همان‌گونه که گفته شد وجود این گروه ها به عنوان ابزار فشاری علیه گروه ها و کشورها به کار می رود. پس از آنکه اجماع جهانی برای مبارزه با داعش که در نتیجه افسارگسیختگی این گروه به وجود آمد و شکست های اخیر و متوالی آن در عراق و سوریه، اکنون تنها سازمان القاعده است که ظرفیت جایگزینی با داعش را دارد.سیگنال هایی که اخیرا ایمن الظواهری در پیام ویدئویی خود علیه البغدادی فرستاده و خشونت آن را تقبیح کرده است، سکوت معنا دار القاعده طی دو سه سال اخیر پس از اشغال موصل، حمایت های ضمنی برخی کشورهای غربی از جبهة النصرة در سوریه (شاخه سوری القاعده)، تلاش آمریکا و غرب برای تضعیف داعش از طریق تقویت القاعده همگی نشانه هایی از احتمال ظهور مجدد القاعده است.ضربه های سنگین هوایی اخیر علیه داعش در سوریه و عراق، باعث شده است که عملا سازمان القاعده به دنبال ورود تدریجی به میدان باشد. گزارش های سازمان های اطلاعاتی اروپایی نشان می دهد القاعده حداقل در ده منطقه که داعش در آنها حضور ندارد یا ضعیف شده است یادر حال بازیابی و ورود است.به خصوص آنکه اعتقاد بر این است که آمریکا برای ضربه زدن به داعش از القاعده استفاده خواهد کرد. هر چند حضور مجدد القاعده به معنای بازگشت مجدد تروریسم با عنوانی دیگر است اما القاعده نشان داده است که در خشونت کنترل شده تر از داعش عمل می کند و به دلیل آنکه رهبران آن شناخته شده تر هستند ضربه پذیر تر از القاعده است.از سویی ضربات مستمری که بر پیکره داعش وارد می شود باعث خواهد شد تا بسیاری ازاعضای آن پس از ضعف تدریجی در آینده، بار دیگر حول محور سازمان القاعده مجتمع شوند. تجربه عمیق چند سال حکومت داری داعش در سرزمین های عربی و اسلامی و تعامل آنها با شهروندان، عملیات متنوع در اروپا و منطقه و شیوه های جنگی آنان، فرصتی مناسب برای بازپروری شبکه القاعده در این مدت بوده است. هر چند اختلافات در بین گروه ها و شخصیت های به اصطلاح جهادی بر سر برخی شروط رهبری سازمان که از زمان مرگ بن لادن آغاز شد همچنان وجود دارد اما به نظر می رسد در حال حاضر آنچه برای القاعده اهمیت دارد، برنامه ریزی برای ورود مجدد به ساحت بین المللی همزمان با ضربات دردناکی است که بر پیکره داعش وارد می شود.