طرح «جان کری» برای قدس

خبرگزاری فارس: طرح ارائه شده توسط «جان کری» وزیر خارجه آمریکا برای نهایی شدن راهکار دودولتی برای فلسطین، به طرحی قابل تبدیل به «تصمیمی بین‌المللی» تبدیل شده علی‌رغم اینکه رژیم اشغالگر اسرائیل را مشروعیت می‌دهد و حقوق فلسطینی‌ها را سلب می‌کند. وبگاه «الوقت» در گزارشی در این باره نوشت: اما سوال بارزتری که تمامی کارشناسان با آن روبرو هستند «دلایل مخالف اسرائیل» با این طرح است؛ در این گزارش سعی شده به این موضوع از این مبدأ که چرا «واشنگتن از راهکار دودولتی حمایت می‌کند در حالیکه تل‌آویو آن را رد می‌کند» پرداخته شود؛ موضوعی که ما را در برابر سوال‌های متعددی برای رسیدن به پاسخ سوال اصلی قرار می‌دهد. مهمترین بندهای طرح دموکراتیک دولت آمریکا برای راهکار دودولتی که به طرح کری معروف شده، چیست؟ چرا واشنگتن از آن حمایت می‌کند اما اسرائیل آن را رد می‌کند؟ بندهای 6 گانه طرح جان کری بیشتر اصل‌های 6 گانه جان کری عبارت از اصولی است که مورد اجماعی بین‌المللی قرار گرفته و دولت‌های پیشین آمریکا نسبت به آن اهمال کرده‌اند. اصل اول: دعوت به ایجاد مرزهای امن که توسط جامعه بین‌المللی و دو طرف فلسطین و اسرائیل به رسمیت شناخته شود و قابل ادامه دادن از طریق مذاکرات بر اساس مرزهای 1967 باشد. اصل دوم: تعهد به قطعنامه 181 سازمان ملل صادر شده در سال 1947 که ایجاد دو دولت برای دو ملت یعنی عربی و یهودی را مطرح می‌کند. اصل سوم: یافتن راهل حلی حقیقی برای مشکل آوارگان فلسطینی؛ به گونه‌ای که یا به آنها غرامتی داده شود یا اینکه مکانی به عنوان سرزمین برای آنها فراهم گردد و نیازهای آنها هم برآورده شود. اصل چهارم: صدور قطعنامه‌ای درباره قدس و تسهیل حضور و رفت و آمد شهروندان فلسطینی به مکان‌های مقدس؛ ضمن اینکه قدس باید بار دیگر تقسیم شود و پایتخت هر دو کشور باشد. اصل پنجم: نیازهای امنیتی اسرائیل باید در نظر گرفته شود و فلسطینیان هم باید بدون سلاح نظامی، امنیت را برای خود فراهم کنند. ضمن اینکه کشورهای عربی و به ویژه اردن باید به اسرائیل در راه مبارزه با خشونت و تروریسم کمک کنند. اصل ششم: عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی منطقه باید دنبال شود و دو طرف در مقابل خطرهای منطقه‌ای پشت هم قرار گیرند. چرا آمریکا برای راهکار دو دولتی تلاش می‌کند؟ تلاش آمریکا برای موفق شدن طرح کری، به چند دلیل بازمی‌گردد که مهم‌ترین آنها عبارتند از: اول: واشگنتن تشخیص داده که عملیات‌های شهرک‌سازی اسرائیلی و توسعه آن از حد طبیعی خود گذشته است و با افزایش آگاهی ملت‌های غربی، آمریکا را در صحنه بین‌المللی تحت فشار قرار خواهد داد و اینکه مانع از ایجاد دولت مستقل فلسطینی نیز خواهد شد. دوم: تکیه بر این اصل که ارزش‌های اخلاقی آمریکایی همان موضوعی است که راه‌حل دو دولتی را ضرورتی راهبردی و تلاشی برای اثبات وجهه دموکراتیک آمریکا اعلام می کند. سوم: ایجاد دولت اسرائیل مورد نظر؛ امری است که به ایجاد دولت واحد یهودی اما غیر دموکراتیک منجر خواهد شد و نتیجه افراط‌‌گرایی اسرائیلی که بر جامعه آن سایه انداخته، خواهد بود. چهارم: حصول دلیل سوم، دلیلی برای ایجاد افراط‌گرایی فلسطینی و عربی و اسلامی بر اساس نظر آمریکا خواهد شد و مانع طرف آمریکایی برای استفاده از حق دفاع از اسرائیل می‌شود. چرا تل‌آویو «طرح کری» را نمی‌پذیرد؟ اول: بیم از اینکه پذیرش این طرح توسط کشورهای غربی و اروپایی به عادتی عملی برای رفتن به شورای امنیت و تصویب قانونی جدید تبدیل شود که مخالف با دیدگاه رژیم اسرائیل باشد . دوم: تکیه اسرائیلی‌ها بر این موضوع که اظهارات کشورهای غربی، نمایشی است و جرأت مقابله با سیاست‌های شهرک‌سازی و طرح‌های اسرائیلی را ندارند و این همان چیزی است که تل آویو برای مقابله با آن از طریق ممنوعیت اقدامات اعتراضی مردمی غربی رو به گسترش علیه رژیم اسرائیل و نیز فشار بر کشورهای حامی طرح آمریکا از طریق فراخواندن سفرایشان تلاش می‌کند. سوم: وجود یک ایدئولوژی افراطی در جامعه اسرائیلی که راه‌حل های دیپلماتیک به ویژه طرح جان کری را رد می کند و این موضوع از تنش‌ها در روابط آمریکا و اسرائیل در دوره باراک اوباما آشکار شد. طرح آمریکا و مخالفت اسرائیل ما را به نتایج زیر می‌رساند: اول: تلاش‌های اسرائیل بر حجم تکبر این رژیم و دامنه مخالفتش با هر قانون با اقدام بین‌المللی که بخشی از حقوق فلسطینی‌ها را اگر چه ناقص به رسمیت می‌شناسد ، دلالت دارد و این بدان معناست که این رژیم همیشه در سیاست‌هایش آزاد بوده اگرچه دائما شامل سلب و نقض حقوق ملت‌های عربی و اسلامی بوده است. دوم: ذکر دو نکته درباره موضع آمریکا ضروری است: اگر آمریکا در تلاش‌هایش صادق باشد پس راه‌حل‌هایی را ارائه می‌دهد که از حقوق فلسطینی‌ها کم می‌کند و به طرف اسرائیلی، اعتبار بیشتری می‌دهد و این از جوانب مختلف رد شده است. واشنگتن نفاق و دورویی سیاسی و بهره‌برداری از آرمان فلسطین را به خصوص در بحران اخیرش با تل‌آویو ثابت کرده است. اگر این بحران آشکار شود، تل‌آیو هر طرحی و لو آمریکایی را رد خواهد کرد و بحث‌ها درباره بحران منافع آمریکا و اسرائیل را از نو آغاز خواهد شد. از سوی دیگر، سوالاتی درباره صداقت طرف آمریکایی که در ارائه این طرح تأخیر کرده، مطرح است؛ این طرح در صورتی که به قطعنامه‌ای بین‌المللی تبدیل نشود، بیفایده خواهد بود و دولت آمریکا این موضوع را به خوبی درک کرده است خصوصا اینکه با روی کار آمدن دونالد ترامپ ، وقت تمام خواهد شد. موضوعی که تا حد بسیار زیادی این دید اسرائیل را ثابت می کند که آمریکا فقط به دنبال پاک و خوب کردن وجهه خودش در جامعه بین‌المللی است. بنابراین، جهان در حال بررسی دیدگاهی است که به اسرائیلی‌ها مشروعیتی را می‌دهد که شایسته آن نیستند و حقوق ملت فلسطین را سلب می‌کند.