تردید در اردوگاه اصلاحات؛ روحانی یا آلترناتیو روحانی

اما روز یکشنبه، آقای حسن روحانی، رییسجمهور در گفتوگوی زنده تلویزیونی با مردم در پاسخ به سؤال خبرنگار درباره احتمال حضورش در انتخابات، پاسخی دوپهلو داد و گفت: «الان زود است و تا دولت دوازدهم فرصت زیادی باقی مانده است. با خود شما باز فرصتهایی خواهیم داشت و بنا شد هم قضا کنیم و هم کفاره بدهیم. بنابراین انشاا...دنبال میکنیم.» از زمانی که دولت وارد سال چهارم خود شد اصلاحطلبان و حامیان دیروزش، تبدیل به منتقد شدند و حتی در اظهارنظرهایشان از احتمال عبور از روحانی خبر دادند؛ در واقع جریان اصلاحطلب با کنایههای سیاسی پروژه عبور از روحانی را کلید زد، به طوری که آقای محمدرضا تاجیک، دولت آقای روحانی را دولت «گرفتار» و«پوپولیست» و آقای صادق زیباکلام آن را دولتی «یک میلیونی» و «تصادفی» و تئوریسینشان نیز دولت یازدهم را «دولت حسینقلیخانی» خواند.

شاید از زمانی که حامیانش نوشتند: «همچنان برای دولت اعتدال، زمان در نقطه صفر است، گذشتهای ندارد که تاوانش را بدهد، اما گذشته چیزی نیست که ساخته نشود. گذشتهای که حسن روحانی از خود بهجا میگذارد، بیش از آنکه دامنگیر دیگران شود، دامن خودش را خواهد گرفت.» میشد پیشبینی کرد که احتمال تنها گذاشتن روحانی وجود دارد. این جملات که تقریباً یکسال از آن میگذرد، در واقع نشان دهنده رویکردی است که اصلاحطلبان در انتخابات 96 در برخورد با روحانی خواهند داشت.این گونه که به نظر میرسد جریان اصلاحطلب به روحانی اولتیماتوم داده بود که در صورت تحقق نیافتن وعدهها حاضر به حمایت از او و پرداخت هزینه نیستند، شاید به همین دلیل بود که روحانی برای حضور در انتخابات دچار تردید شده بود، تردیدی که هنوز درباره آن پاسخی داده نشده و به نظر میرسد رییس دولت اعتدال در انتظار تصمیمگیری نهایی اصلاحطلبان برای اعلام حضور خود و کاندیداتوری در انتخابات است. آقای ابراهیم اصغرزاده، فعال سیاسی اصلاحطلب در گفت و گویی با روزنامه آفتاب یزد به روحانی هشدار داد و گفت: «در این شرایط ممکن است روحانی در یک میدان بیرقیب به خودش ببازد... اصلاحطلبان هم که تخممرغهایشان را در سبد او گذاشتهاند، بازنده میدان بیرقیب خواهند بود.» در واقع قفلهایی که کلید دولت یازدهم نتوانست آنها را بگشاید نگرانیهای زیادی را برای اصلاحطلبان و حامیان روحانی به وجود آورد و آنها را نگران کرد که نتیجه غیرقابل پیش بینی انتخابات آمریکا در ایران هم تکرار شود. از این رو اصلاحطلبان بر آن شدند که برای پیروزی در انتخابات 96 به دنبال راه چاره و کاندیدایی دیگر باشند تا در صورت شکست روحانی باز هم آرا به سبد اصلاحطلبان ریخته شود.

از سویی دیگر در اردوگاه اصلاحطلبان، اجماعی برای حمایت از روحانی در انتخابات 96 وجود ندارد و هر روز نام یکی از چهرههای این جریان بهعنوان آلترناتیو روحانی مانند پزشکیان، جهانگیری، مطهری، ظریف، قاضیزاده هاشمی و... شنیده میشود. آقای مرتضی الویری، از مشاوران رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و از چهرههای سیاسی اصلاحطلب در گفتوگویی با خبرآنلاین گفت: به سه دلیل باید یک کاندیدای اصلاحطلب هم به ثبتنام در انتخابات بپردازد تا در صورت بروز اتفاق پیشبینی نشده اصلاحطلبان در میدان رقابت حاضر باشند. وی احتمال ردصلاحیت شدن روحانی، امتناع وی از حضور در انتخابات و همچنین احتمال تغییر نظر مردم نسبت به روحانی را سه دلیل اصلی نیاز به کاندیدای پوششی در انتخابات 96 عنوان کرده است.

روز گذشته اما مسعود پزشکیان نایبرییس مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا برای انتخابات سال 96 تصمیمی برای حضور در کنار آقای روحانی دارید یا خیر، اظهار کرد: عدهای برخی مسائل در این خصوص را مطرح میکنند اما هنوز به جمعبندی و تصمیمی برای حضور در انتخابات سال 96 نرسیدهام، همچنین با بنده صحبتی برای حضور در کنار روحانی در رقابتهای انتخابات 96 نشده است. برخی خبرها هم از کاندیداتوری مطهری در کنار روحانی حکایت دارد تا جایگزینی برای پزشکیان باشد. اخیراً حجتالاسلام محسن رهامی رییس کمیته انتخابات احزاب اصلاحطلب متذکر شده بود: «فقدان گزینه دیگر کنار روحانی آسیبپذیری اصلاحطلبان را بالا میبرد.»

همچنین آقای محمدرضا باهنر، دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری در نشست خبری درباره احتمال ریزش آرای روحانی گفت: اصلاحطلبان از روحانی عبور نخواهند کرد، کاندیدای میانهرو و اصلاحات، روحانی است. حال برخی رگهها که چندان قدرتطلب هم نیست، برخی چهرههای دیگر را معرفی میکنند اما اصلاحطلبان کسی را جز روحانی ندارند، سخنان روحانی که گفت «هنوز زود است بگویم کاندیدا میشوم یا نه» تعارف است؛ بههرحال طبیعی است که آرای وی تا حدودی ریزش کرده باشد، چون مردم از بیکاری و تورم هنوز ذائقه تلخ دارند.

در این میان انتقاد طیفهای گوناگون سیاسی از عملکرد دولت یازدهم، اعتراف جریان اصلاحطلب بر ریزش آرای روحانی و همچنین سخنان ضد و نقیض اصلاحطلبان برای حمایت از روحانی در انتخابات 96 سبب شد تا آیتالله هاشمی رفسنجانی خود به میدان بیاید. وی نهم دی ماه در گفتوگویی با روزنامه شرق، درباره تصمیم حسن روحانی برای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده میگوید: «آقای روحانی مصمم است که بیاید. بهتازگی با ایشان صحبت کردم. ایشان در دور نخست هم بهعنوان وظیفه آمدند و آنموقع که آمدند، وضعی نبود که آدم خودش را پیشقدم کند. همه ما از ایشان خواستیم و ایشان قبول کردند و آمدند. به نظر من ایشان کاملاً شانس پیروزی دارد و هم خودش مصمم است که بیاید و هم ما حمایت میکنیم. احتمال رد صلاحیت آقای روحانی هم بعید است. خود آنها هم یک مقدار روشنتر شدهاند. به نظرم این اتفاقات نمیافتد. سیاستهای کلی انتخابات هم که بهتازگی منتشر شد، دست هرکس را که بخواهد قانون را نادیده بگیرد، میبندد. به نظر میرسد آقای روحانی ماندنی است.» حال باید دید حمایت ضمنی هاشمی از رییس دولت اعتدال کارساز خواهد بود یا جریان اصلاحات همچنان در پی کاندیدایی دیگر برای معرفی در انتخابات 96 هستند و سناریوی روحانی را شکستخورده میدانند؟