روایت‌هایی دسته اول از نبرد با داعش

سرویس فرهنگی فردا- احسان سالمی: بخش «مدافعان حرم» جشنواره مردمی فیلم عمار از جمله بخش‌هایی است که در سال گذشته به این جشنواره اضافه شد و در طی همین دو دوره با استقبال بسیار بالایی از سوی فیلمسازان جوان روبرو شد. بخشی که در سال جاری آثار درخور توجه‌ای متقاضی حضور در آن شده‌اند.

نگاهی به فهرست پرتعداد آثار راه یافته به بخش مسابقه هفتمین جشنواره فیلم عمار که با موضوع مدافعان حرم ساخته شده‌اند، متوجه عزم جزم فیلمسازان جوان به ویژه مستندسازان برای ثبت تصاویری ناب و دسته اول از حضور نیروهای مقاومت در خط مقدم مبارزه با داعش و پشت می‌شوید. سوژه‌های استراتژیکی که گاهی در میانه هیاهوهای رسانه‌ای و بازی‌های سیاسی این روزها نادیده گرفته می‌شوند اما از ظرفیت‌های بسیار خوبی برای پرداختن برخوردار هستند.

مستندسازان بدون مرز و دغدغه نمایش مظلومیت آوارگان شیعه

مستند «در حصار» یکی از همین آثار است. مستندی در ارتباط با دو شهرک شیعه نشین و استراتژیک «فوعه» و «کفریا» در سوریه که مدت‌هاست در محاصره تکفیری‌ها است و ساکنان آن این روزها در شرایط سختی به سر می‌برند. راوی مستند نوجوانی 14 ساله به نام هادی فاعور است که برای شهدای این دو شهرک مداحی می‌کرده است و حالا روایتگر زندگی آوارگان شیعه‌ای است که از این دو شهرک به حرم حضرت زینب(س) پناه برده‌اند.

«در حصار» حاصل همکاری تیم محسن اردستانی در قامت کارگردان و ناصر نادری در قامت تهیه‌کننده اثر است. البته این مستند تنها اثر نادری در ارتباط با موضوع مدافعان حرم در جشنواره امسال نیست. او که یکی از اعضای گروه مستندسازان بدون مرز است، امسال مستند «نبرد پنهان» را نیز به عمار آورده تا روایتگر قصه شهید محسن خزایی خبرنگار شهید سازمان صدا و سیما باشد که آبان ماه امسال در سوریه و بر اثر حمله گروه‌های تکفیری به شهر حلب، به فیض شهادت نایل شد.

حسن شمشادی خبرنگار باسابقه صدا و سیما راوی اصلی این فیلم مستند است. مستندی که در خلال پرداختن به زندگی و حوادث پیش آمده برای شهید خزایی در تلاش است تا با نشان دادن اتحاد ادیان و مذاهب در یک جبهه، پاسخی مناسب به شبهات ایجاد شده از سوی گروهی که جنگ سوریه را جنگ شیعه و سنی نشان می‌دهند، بدهد.

وقتی گلوله‌های داعش برعلیه خودش استفاده می‌شود!

محمد مهدی خالقی دیگر کارگردانی است که در این دوره از جشنواره عمار با دو اثر در بخش مسابقه حضور پیدا کرده است. مستند «پسرم» یکی از این آثار است. مستندی مادرانه در ارتباط با زندگی شهید محمدرضا خاوری، فرمانده ارشد لشگر فاطمیون که از زبان مادرش، به روایت سختی‌ها و مشکلات زندگی مادری می‌پردازد که از همان اول، درگیر غم دوری فرزندش بوده و حتی در خیالات خود، با فرزندش حرف می‌زند و درد و دل می‌کند.

«آهنگر» دیگر اثر خالقی است که در بخش مسابقه این دوره از جشنواره حاضر شده است. داستان این مستند در کشور عراق اتفاق می‌‌افتد و تصویرگر قصه صلاح داوود آهنگر عراقی است که پیش از این ترکش گلوله‌های هواپیمای آمریکایی یک پایش را از او گرفته و اکنون با استفاده از موشک‌ها و خمپاره‌های شلیک شده‌ توسط داعش در آهنگری خود موشک هایی می سازد که توسط نیروهای حشدالشعبی مجدداً در مقابل داعش مورد استفاده قرار می گیرد. نکته جالب در ارتباط با این مستند ۲۵ دقیقه‌ای، تصویر جدید ارائه شده در آن از مبارزه مردم عراق با داعش است.

کوله باری از تجربه برای روایت یک شهر زینب

تنوع سوژه‌های موجود در ارتباط با مدافعان حرم به قدری است که بسیاری از مستندسازان این حوزه در یک سال گذشته تصمیم به تولید چند اثر در این زمینه گرفتند، که صحت این ادعا را می‌توان از آثار حاضر در این دوره از جشنواره عمار نیز مشاهده کرد. علاوه بر تیم مستندسازان بدون مرز و محمدمهدی خالقی که در سال جاری با دو اثر در بخش مسابقه جشنواره عمار حضور پیدا کردند؛ چهره‌هایی همچون ساسان‌ فلاح‌فر و روح‌الله رفیعی نیز از جمله مستندسازانی هستند که با چند اثر در این دوره از جشنواره حضور پیدا کرده‌اند.

روح‌الله رفیعی در حالی با دو مستند «راوی نبل» و «یک شهر زینب» در این جشنواره از حاضر شده است که پیش از این بیش از 18 اثر مستند در ارتباط با موضوع مقاومت تولید کرده است و این بار با کوله‌باری از تجربه وارد عرصه تولید جدیدترین آثارش شده است.

مستند «یک شهر زینب» روایتی است از پایمردی مادران شهدا در شهرک‌های نبل و الزهرا در شمال سوریه که 4 سال در محاصره بودند و بهمن 1394 توسط نیروهای مقاومت آزاد شدند. رفیعی که تنها ساعتی پس از آزادسازی این دو شهرک وارد آنجا می‌شود، در مستند خود در مقاومت زنان و مادران و همسران شهیدی که فرزندان و همسرانشان را به جبهه می فرستند و خود هم در پشت جبهه به شهادت می‌رسند، به تصویر می‌کشد.

روحانی فیلمساز و تجربه ساخت مستند بدون حضور در میدان رزم

ساسان فلاح‌فر دیگر کارگردان چندکاره جشنواره امسال است. روحانی جوان و فعالی که با وجود آن که تاکنون به سوریه سفر نکرده است اما سعی کرده تا با استفاده از تسلط خود بر فنون مستندسازی با استفاده از مستندات ضبط شده از سوی رزمندگان مدافع حرم و مستندات موجود در فضای مجازی دست به تولید چندین اثر قابل قبول و جذاب در ارتباط با مدافعان حرم بزند.

او در جشنواره امسال با سه فیلم «نبرد پالمیرا»، «مادرانه» و «سپاه نور» راهی بخش مسابقه شده است که اولین مورد از این سه اثر جز یکی از معروف‌ترین آثار تولید شده در ارتباط با مدافعان حرم است. در این مستند که کاری از گروه رسانه‌ای فاطمیون است، برای اولین بار تصاویری از رزم و دلاوی تیپ فاطمیون که متعلق به رزمندگان افغانستانی مدافع حرم است، دیده می‌شود. مجاهدان افغانستانی این مستند را در حین انجام عملیات تصویربرداری کرده‌اند و در آن شهید سید حسن حسینی با نام جهادی سید حکیم فرمانده اطلاعات شناسایی تیپ ۲ لشکر فاطمیون حضور پررنگی دارد.