مناقشه گازی ایران و ترکمنستان سیاسی شد

خبرگزاری تسنیم: ترکمن‌ها همزمان با آغاز تعطیلات سال نوی میلادی، بر خلاف توافقی که با ایران حاصل شده بود و به طور ناگهانی، گاز صادراتی به ایران را قطع کردند. این موضوع همزمان با ادامه سرمای هوا، منجر به آماده باش کامل شرکت های گاز و پخش فرآورده های نفتی شد و مخازن تمامی نیروگاهها و صنایع کوچک و بزرگ استانهای شمالی کشور از سوخت گازوئیل و نفت کوره پر شد تا در صورت کاهش دمای هوا و رشد مصرف گاز در بخش خانگی، گاز صنایع بزرگ و نیروگاهها با اولویت اول، گاز صنایع خرد با اولویت دوم و گاز ادارات دولتی و نانوایی ها در اولویت سوم قطع شده و تمامی تمرکز برای تأمین گاز بخش خانگی معطوف شود. شرکت ملی گاز ایران به دلیل رفتن ترکمن‌ها به تعطیلات در روزهای آغازین سال جدید میلادی، نتوانست در ساعات اولیه قطع گاز تماسی با مدیران ترکمن‌گاز برقرار کند و تا چندین ساعت، حتی علت قطع یکاره گاز به طور واضح برای مسئولان ایرانی مشخص نبود تا اینکه با گزارش این بدعهدی ترکمنستان از سوی وزارت نفت به هیئت دولت، وزارت امور خارجه به موضوع ورود کرده و مناقشه گازی دو کشور، به مذاکرات سیاسی رسید. در این خصوص «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اظهار داشت: "ما امیدواریم با درایت کامل با کشور همسایه خود به شکل مرضی الطرفین به تفاهم لازم برسیم و این همکاری ها میان دو کشور ادامه داشته باشد." وی افزود: "مذاکرات همانطور که در بیانیه شرکت گاز آمده است میان دو کشور ادامه دارد و ما هم امیدواریم این مذاکرات در فضای بهتری دنبال تا این مساله حل شود." سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص مناقشه گازی ترکمنستان و ایران و رفع این مساله با مذاکرات سیاسی اظهار داشت: "بحث همکاری های ایران و ترکمنستان در حوزه گاز موضوع جدیدی نیست. این موضوع به سال 1375 برمی گردد. ما در سال 1385 به نقطه جدیدی در همکاری ها رسیدیم. ترکمن گاز، قیمت های خود را افزایش داد و ما تحت شرایطی این مساله را پذیرفتیم." وی با بیان این که "مذاکرات در دوران اخیر همچنان در جریان بود و چون این تصور هم قابل پیش بینی بود که نتوانیم به تفاهم برسیم"، گفت: "وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران، تمهیدات لازم برای این مساله به لحاظ فنی را در نظر گرفته بودند." قاسمی خاطرنشان کرد: "میزان گاز دریافتی ما از ترکمنستان چندان قابل توجه نیست و حدود دو تا سه درصد نسبت به تولید داخلی است که با مقداری صرفه جویی، قابل جبران است." سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور همچنین با اشاره به روابط فیمابین، گفت: "این موضوع را سیاسی نمی بینیم و نمی خواهم در این جایگاه و امروز، این بحث را از نگاه سیاسی و وزارت خارجه ببینم. این مساله تنها یک بحث فنی و مالی بین ترکمن گاز و شرکت ملی گاز ایران است." *ابلاغ معاون اول رئیس جمهور در خصوص صرفه جویی در مصرف گاز «اسحاق جهانگیری» معاون اول ریاست جمهوری با صدور بخشنامه ای به کلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، مؤسسات و شرکت های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و استانداری های سراسر کشور، خواستار رعایت اعتدال در مصرف گاز طبیعی شد. متن این ابلاغیه بدین شرح است: "به منظور رعایت اصول ایمنی و صرفه جویی در مصرف گاز طبیعی، کلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، مؤسسات و شرکت های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و استانداری های سراسر کشور موظف به رعایت کامل موارد زیر هستند: 1- رعایت دمای 21-18 درجه در فضاهای داخلی و بسته و دمای 18 درجه در راهروها و فضاهای عمومی سرپوشیده 2- روشن نمودن وسایل گرمایشی از یک ساعت قبل از آغاز کار و خاموش کردن آنها یک ساعت قبل از پایان کار 3-خاموش کردن وسایل گرمایشی در روزهای تعطیل (برای ساختمان هایی که سیستم حرارت مرکزی ندارند) 4- انجام معاینه فنی، تعمیر وسایل گرمایشی و دیگر اقدامات لازم به منظور افزایش ضریب ایمنی و بازدهی وسایل گازسوز نظیر نصب سامانه پایش هوشمند موتورخانه (بر اساس بند 17 تصویب نامه شماره 212326 ت/ 46320 ه- مورخ 16/12/1390)" پایبندی یکطرفه ایران به توافقات با ترکمنستان با وجود قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران، ارسال گاز از این کشور به داخل خاک ایران متوقف نیست. طبق قراردادی جداگانه بین دو کشور، ایران بخشی از گاز ترکمنستان را از طریق خاک خود به آذربایجان سوآپ می کند. بدین صورت، ارسال گاز از ترکمنستان به خاک ایران فقط برای مصرف ایران متوقف شده و برای سوآپ گاز این کشور به آذربایجان هنوز ارسال گاز از ترکمنستان به خاک ایران ادامه دارد. سخنگوی شرکت ملی گاز در این خصوص تأکید کرد که با وجود قطع گاز صادراتی ترکمنستان به ایران، با تعهد ایران به قراردادهای بین المللی، صادرات گاز به ترکیه و سواپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان بدون مشکل جریان دارد.