گراز نکشید! گرگ حمله می‌کند

خبرگزاری تسنیم: چندی است ورود گرگ‌ها به مناطق مسکونی در استان خوزستان حادثه ساز شده و مجروح شدن شهروندان و تلف شدن چندین دام را در پی دارد. به عنوان مثال، هفته گذشته یک قلاده گرگ با حمله به ساکنان کوی ابوذر سوسنگرد دو نفر از اهالی این منطقه را مجروح کرد. این در حالی است که چند روز قبل یک قلاده گرگ به حیاط منزلی مسکونی در شهر سوسنگرد، وارد شده و در سرویس بهداشتی منزل پناه گرفته بود.اما ریشه روند رو به رشد خسارات گرگ در استان خوزستان را در کجا می‌توان یافت؟ آیا افزایش جمعیت گرگ در سطح استان زمینه ساز ورود این حیوان به مناطق مسکونی است یا کاهش طعمه در زیستگاه‌ها، این حیوان را به ناچار برای یافتن طعمه به روستاها می‌کشاند؟ نبی نیسی، فعال محیط زیست استان خوزستان در پاسخ به این سوال به خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم می‌گوید: بررسی‌ها حاکی از آن است که جمعیت گرگ‌ها طی سالهای اخیر با افت محسوسی مواجه شده است که یکی از دلایل آن، کشتار بی‌رحمانه این حیوانات توسط چوپانان و دامداران است. متأسفانه چوپانان با استفاده از طعمه مسموم نقش عمده‌ای در کاهش جمعیت حیوان ایفا کرده‌اند چرا که اغلب توله گرگ‌ها به دلیل کم تجربگی، بدون تردید از لاشه‌های مسموم، تغذیه کرده و از بین می‌روند. وی ادامه می‌دهد: افزایش تعارضات انسان و گرگ در استان که متاسفانه خسارات قابل توجهی را به بار می‌آورد ناشی از کاهش طعمه در زیستگاه‌های گرگ است چرا که در طبیعت، گرگ‌ها شکارچیان توانای گراز به شمار رفته و به عنوان یک اهرم طبیعی مناسب برای کنترل جمعیت گراز در زیستگاه‌ها محسوب می‌شوند.

این فعال محیط زیست با بیان اینکه شکار توله گراز و گراز‌های جوان تر برای گرگ‌ها آسان است، می‌گوید: متأسفانه تخریب زیستگاه‌ها از یک سو و شکار بی‌رویه گراز در خوزستان و به ویژه در دشت آزادگان جمعیت این حیوان مفید را با کاهش جدی رو‌به‌رو ساخته و شکارچیان طبیعی این حیوان را برای یافتن طعمه به مناطق مسکونی سوق داده است. چه آن‌که علاوه بر گرگ، گوشتخواران کوچک‌تری چون روباه و شغال و گربه وحشی که از توله‌های گراز و یا بقایای لاشه شکار شده این حیوان تغذیه می‌کنند هم به دنبال کاهش طعمه به ناچار سر از مرغداری‌ها در می‌آورند. وی شکار گراز، توسط سگ پاها (شکارچیانی که با استفاده از سگ‌های آموزش دیده شکار می کنند) را یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش جمعیت این گونه عنوان کرده و تأیید می‌کند: نابودی تالاب‌ها و از بین بردن بیشه‌زارهای حاشیه نهرها و رودخانه‌ها و همچنین خشک شدن این مجاری آب در افت شدید جمعیت گراز تأثیر به سزایی داشته. بدین ترتیب گراز‌ها به ناچار به مزارع کشاورزی که زمانی زیستگاه آنها بوده است پناه می‌برند؛ جایی که شکارچیانی تحت عنوان سگ پا با استفاده از اسلحه،سگ‌های شکاری و نورافکن به انتظار قتل عامشان نشسته‌اند.

نیسی با اشاره به اینکه سگ پاها، علی‌رغم حرام گوشت بودن گراز، لاشه این حیوان را در محل شکار قطعه قطعه کرده و به منظور استفاده شخصی یا فروش با خود به همراه می‌برند، می‌گوید: سازمان حفاظت محیط زیست نه تنها هیچ گونه ورودی بر مهار قتل عام گراز در استان خوزستان ندارد بلکه در مواردی برای شکار این حیوان توسط اتباع داخلی و خارجی پروانه هم صادر می‌کند که این رویکرد، نیازمند بازنگری مسئولان است. وی یادآور می‌شود: در دو سال اخیر بیش از هر زمانی جمعیت گراز در دشت آزادگان کاهش یافت و در نتیجه تأمین طعمه گرگها را با مشکل جدی مواجه ساخت که همین امر زمینه ساز حمله گرگ به دام‌های اهلی و حتی خانه‌هاست. در واقع کشتار گراز توسط کشاورزانی که به زیستگاه‌ها تجاوز کرده‌اند از یک سو و افزایش تعداد دامدارانی که با طعمه مسموم نسل گرگ خاکستری در استان خوزستان را با تهدید جدی رو‌به‌رو ساخته‌اند از سوی دیگر، بازماندگان گرگ‌های گرسنه را به سوی دامداری‌ها، روستاها و حتی شهرها روانه می‌کند که خود عاملی مؤثر در ایجاد رعب و وحشت بیشتر در میان مردم نسبت به این حیوان خواهد بود و زمینه ساز کشتارهای مضاعف این گونه در سطح استان.

این در حالی است که فرهاد دبیری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، چندی پیش از بسته شدن قراردادی میان سازمان حفاظت محیط زیست و مؤسسات گردشگری به منظور شکار گراز در استان خوزستان و استان‌های شمالی خبر داده و با بیان اینکه جمعیت بالای گراز به عنوان یک حیوان زیانکار، به مزارع و باغات کشاورزان خسارت وارد می‌کند، گفته بود: برای کنترل جمعیت این حیوان و جلوگیری از آسیب زدن به باغات و مزارع هم مجوز شکار و هم دفن صادر می‌کنیم اما به رغم این‌که مجوز شکار برای گزار صادر می‌شود با این وجود میزان رشد جمعیت این حیوان همچنان از برداشت آن بیشتر است.