هوای تازه در موسیقی ایرانی

موسیقی ما - ماه‌های محرم و صفر سپری شده و دوباره کنسرت‌ها و بار دیگر انتشار آلبوم‌ها از سر گرفته می‌شود. تا اینجایِ سال، سال خوشی برای موسیقی نبوده؛ از همان نوروز گرفته تا حالا که چند تن از اساتید بنام یا بیمار شدند تا دار فانی را وداع گفتند. اثر یا کنسرتِ قابل تامل هم اندک بود. هر چند، تعدادی چهره‌ی شاخص کنسرت‌ گذاشتند و برنامه‌هایی را اجرا کردند و چند آلبوم خوب هم منتشر شد، اما در ماه‌های باقی‌مانده تا پایان سال، گویا قرار است آثاری منتشر شود که هیجان بیشتری را به بازار موسیقی وارد کند. در این میان اسامی شناخته‌شده‌ای وجود دارند و البته چند چهره‌ی جوان. نگاهی به آثاری داریم که قرار است تا پایان سال منتشر شود و امیدواریم که این آثار قابل تامل باشد و بارِ دیگر شعف را در میان اهالی موسیقی و همچنین مخاطبان ایجاد کنند. با نگاهی به این آثار، می‌توان به این نتیجه رسید که همکاری میان آهنگسازان مختلف در یک اثر و همچنین خوانندگان کنار هم، به عنوان اتفاق نویی در موسیقی سنتی رو به افزایش است؛ اتفاقی که بدون شک باید آن را به فالِ نیک گرفت. شهرام ناظری و رباعیاتِ ابوسعید ابی‌الخیر شوالیه‌ی آواز ایران، امسال را نیز چون سالِ گذشته به ادامه‌ی تور کنسرت‌های «ناگفته» پرداخت. کنسرت‌هایی که علاوه بر تهران، در چندین شهرستان نیز برگزار شد و اجراهای موفقی را نیز پشت سر گذاشت. اما این روزها باید منتظرِ شنیدنِ یک اثر جدید از استادِ کهنه‌کارِ آوازِ ایران بود. آلبوم موسیقی «عاشق کیست» با صدای او و آهنگسازی و رهبری ارکستر «امیر پورخلجی» بهمن ماه در ایران و هم‌زمان در جهان منتشر خواهد شد. این پروژه‌ی موسیقایی بر روی رباعیات ناب عاشقانه و کمتر شنیده شده‌ی ابوسعید ابوالخیر، شاعر و عارف بزرگ ایرانی قرن چهارم ساخته شده است و ضبط موسیقی آن نیز به تازگی با اجرای ارکستر سمفونیک متروپلیتن پراگ متشکل از بیش از ۶۰ نوازنده به‌رهبری آهنگساز اثر در استودیوی تلویزیون پراگ در جمهوری چک پایان یافته است.

آماده سازی این آلبوم موسیقی بیش از دو سال به‌طول انجامیده است و اکنون درحال طی آخرین مراحل فنی نمونه‌سازی در خارج از کشور است. این اثر همزمان با مراسم گرامی‌داشت هزارمین سال تولد ابوسعید ابوالخیر، به‌وسیله یونسکو ، طی مراسمی در تهران رونمایی خواهد شد و هم‌زمان به‌صورت فیزیکی و دیجیتال در آمریکای شمالی و سایر نقاط جهان به‌وسیله‌ی نشر پردیس موسیقی معاصر ، به علاقه مندان عرضه خواهد شد. حسین علیشاپور و یک ساز و آوازِ‌ دیگر از «حسین علیشاپور» همین هفته‌ی گذشته آلبوم موسیقی «می‌رسد باران» بر اساس شعرهای نیما یوشیج با آهنگسازی سیامک جهانگیری منتشر شد، آلبومی که به «حسین علیزاده» تقدیم شد. این آلبوم شامل ده قطعه است که از جمله‌ی آن می‌توان به قطعاتی چون قصه، بر فراز دشت، در فرو بند، باز آی،‌ نی تنها،‌ دیدار، عود تنها، پرده‌ی شب،‌ می‌رسد باران و توکا، اشاره کرد. در این اثر، سیامک جهانگیری نی و سه تار زده و نگار بوبان عود نواخته است. «می رسد باران»، روایتی است ساده از اشعار تصویرگونه نیما بر بستری از نغمه‌های آشنا و بی‌پیرایه موسیقی ایرانی که سعی در رهایی از قالب فرم‌ها و فضاهای آشنای سازی و آوازی دارد. این فضای تصویرگر و روایت گونه‌ی اشعار که با در هم آمیزی جمله‌های آوازی ساخته و طراحی شده، سعی در به هم پیوستگی موسیقی آوازی در لایه‌ها و خطوط مختلف سازها، از یک جهت؛ و عرضه‌ی بیان محتوایی شعر، از سوی دیگر دارد، بنابراین، با قرار گرفتن پیاپی قطعه ها، این روایت به اوج خود رسیده، در نهایت به خاتمه می‌رسد و شاید شنیدن این قطعه ها، به تنهایی، از کم و کیف روایت داستان بکاهد.»

این خواننده‌ی موسیقی سنتی ایران که آواز را نزد اساتیدی چون زنده یاد رضوی سروستانی، محسن کرامتی، زنده‌یاد منوچهر همایون‌پور و همچنین حسین عمومی آموخته است، به زودی و تا پایانِ سالِ جاری، آلبومِ «صدایی نیست» را با آهنگسازی «نوید توسلی» منتشر خواهد کرد. آلبومی که در آن آواز با همراهی یک سنتور و تنبک اجرا شده است. سنتور را خودِ توسلی نواخته و تنبک را «حمید قنبری». «می‌رسد باران» توانست توجه مخاطبانِ موسیقی ایرانی را به خود جلب کند و حالا باید منتظر ماند و دید، جدیدترین تجربه‌ی موسیقاییِ «علیشاپور» چه خواهد شد؟ البته «جهانگیری» خودش هم یک اثر جدید در دست دارد. «بیست و چهار، چهار مضراب» از استاد ابوالحسن صبا با تدوین، آوا نویسی و اجرای این آهنگساز و نوازنده برای ساز نی توسط انتشارات ماهور منتشر خواهد شد. حسین علیزاده و غم‌نومه‌‌ای برای فریدون «غم‌نومه فریدون» آخرین اثر موسیقایی حسین علیزاده است؛ این اثر که مدت‌هاست مراحل پیش‌تولید آن آغاز شده است تا کنون در سکوتِ خبری پیش می‌رود، اگر چه یک اکران خصوصی از آن انجام شدها ست. «غم‌نومه فریدون»، اثر پیمان قدیمی است که آهنگ‌سازی آن را استاد حسین علیزاده به انجام رسانده است، کتابِ این اثر با همین عنوان در سال ٩١ از این نویسنده در پاریس منتشر شد. این کتاب دربردارنده قصه‌ای محاوره و منظوم است که سرگذشت یک آبادی را روایت می‌کند. «غم‌نومه فریدون» نیز ماجرای یک آبادی است که در آن خندیدن قدغن شده و «فریدون» - شخصیت اصلی داستان- به‌واسطه عشقش به لبخندهای هیچا - دختر خنده‌روی آبادی- تلاش می‌کند تا با پایبندی به آرمان‌هایش، دیگربار لبخند را به مردم آبادی بازگرداند . پیمان قدیمی- نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان هنری این اثر- می‌گوید: «مدت‌ها پیش تصمیم گرفتم تا «غم‌نومه فریدون» را به صورت کتاب صوتی منتشر کنم و از برخی آثار استاد علیزاده به‌عنوان موسیقی متن نیز در کنار گفتارها بهره بگیرم. ازاین‌رو با ایشان ملاقاتی داشتم و وقتی قصه را برایشان خواندم با پیشنهاد آهنگ‌سازی مستقل روی این پروژه از جانب ایشان مواجه شدم. با این پیشنهاد پروژه «غم‌نومه فریدون» آغاز شد و در ادامه حبیب رضایی به‌عنوان مشاور هنری، نیما دهقانی به‌عنوان کارگردان گفتارها و صبا علیزاده به‌عنوان دستیار آهنگ‌ساز به مجموعه پیوستند.»

زمستانِ امسال قرار است کنسرت‌های این اثر برگزار شود و بعد از آن احتمالا در اوایلِ سالِ آینده اثر منتشر خواهد شد؛ اثری که استاد علیزاده درباره‌اش گفته است:‌«غم‌نومه فریدون، برای من فقط یک پروژه موسیقایی نیست. بلکه این اثر از جنبه نمایشی، سینمایی و ادبی نیز حائزاهمیت است. من با این اثر زندگی کرده‌ام». محمدرضا درویشی و اساتیدِ موسیقی تربتِ جام «برای من پرداختن به موسیقی به منزله پرداختن به یک حرفه نیست، پرداختن به یک هنر به مفهوم مصطلح آن نیز نیست. یکی دانستن یا همسو پنداشتن هنر و حرفه نیز مورد نظر نیست. موسیقی برای من ابزاری نیست که بتواند صرفاً احساس را بیان کند و ابزاری نیست که بتواند صرفاً اندیشه را انتقال دهد؛ زیرا به گمان من بیان احساس و بیان اندیشه به تنهایی قلمروهای محدودی هستند که از پهنه بی‌پایان حیات. موسیقی برای من مهم‌ترین انگیزه برای تداوم زندگی است با همه ابعاد آن و شاید بدانیم که ابعاد زندگی - و نه تنها زنده بودن - بسیار پیچیده و رنگارنگ است... وقتی به گذشته می‌نگرم، می‌بینم که با وجود فراز و نشیب‌ها توانسته‌ام زندگی کنم و فقط زنده نباشم و تلاش من در راستای دستیابی به انعکاس‌ها و جنبه‌های متنوع وجود انسانی بوده است.»

اینها را «محمدرضا درویشی» می‌گوید. نویسنده، آهنگساز و پژوهشگرِ بزرگِ موسیقی ایران که همچنان مشغول کامل کردنِ دایره‌المعارفِ سازهای ایرانی است. او اما تا پایانِ سال جاری یک اثر نیز به انتشار درخواهد آورد با نامِ «موسیقی تربتِ جام» و در آن آثار چهار استادِ موسیقیِ این منطقه را آورده است. هنرمندانی چون غلام‌علی پورعطایی، نورمحمد درپور، عبدالله سرور احمدی و غلام‌علی نی‌نواز. پوریا اخواص پرکار است «پوریا اخواص» از خوانندگان جوانی است که سال‌هاست به صورت حرفه‌ای و البته به دور از حاشیه‌ها، فعالیت‌هایش را ادامه می‌دهد. صدایِ او خاص است و البته نحوه‌‌ی اجرای آثارش که شاید بتوان بخشی از این ماجرا را به تحصیلاتش یعنی «زبان و ادبیاتِ فارسی» مرتبط دانست. پوریا اخواص، این روزها بسیار پرکار است و به زودی چند اثر از او منتشر خواهد شد که از جمله‌ی آنها می‌توان به اثری بر اساس آثار شاملو و همچنین هوشنگ ابتهاج اشاره کرد . «سرود مرد سرگردان» با آهنگسازی «سیاوش ولی‌پور» بر اساس اشعار شاملو نوشته شده؛ اما ارکستراسیون اثر با سازهای ایرانی انجام شده و می‌توان گفت فضای متفاوت و مدرنی دارد و تلاش شده تا ایماژ و تصویرسازی کاملی از اشعار این شاعر بزرگ انجام شود. علاوه بر آن، این خواننده‌ی موسیقی سنتی که همکاری با بسیاری از بزرگانِ موسیقی را در پرونده‌ی خود دارد، آلبوم «سایه در سایه» را نیز با آهنگسازی «کاوه صالحی» بر اساس اشعار هوشنگ ابتهاج به پایان رسانده است و احتمالا در ماه‌های باقی مانده از سال منتشر خواهد شد. فضای موسیقایی این اثر، با همراهی یک کوارتت زهی است که در برخی قطعات، سازهای دیگری نیز به آن اضافه می‌شود.»

او همچنین به بهانه‌ی سالروز تولد استاد «محمدرضا لطفی»، آلبومی با نام «به یاد لطفی» را آماده‌ی انتشار دارد که با همراهی گروه موسیقی «نهفت» (به سرپرستی «جهانشاه صارمی») در سال آینده منتشر خواهد شد. علیرضا قربانی و همکاریِ دیگری با مهیار علیزاده «علیرضا قربانی» امسال با اجرای «دخت پری‌وار» با مخاطبانش دیدار کرد. او مدتی است همکاری بلند مدتی را با «مهیار علیزاده» دارد. این خواننده‌ی محترمِ موسیقی سنتی، در طولِ فعالیت‌های کاری‌اش علاوه بر آنکه با آهنگسازانِ متفاوتی فعالیت کرده، هر چند سال یک‌بار، تیمِ خودش را دارد. چند سالی همراه با «فردین خلعتبری» آثار موفقی ارایه داد و مدتی است که با «مهیار علیزاده» همکاری دارد. حالا هم یک آلبوم دیگر از او با همکاری این آهنگساز در حال انتشار است. قرار بود اولین آلبوم مشترک موسیقی اصیل ایرانی به آهنگسازی «مهیار علیزاده» و صدای دو خواننده پرطرفدار این حوزه - همایون شجریان و علیرضا قربانی- منتشر شود، اتفاقی که تاکنون رخ نداده و مخاطبان همچنان منتظر انتشار این اثر هستند. حالا هنوز خبر دقیقی از زمان انتشار این اثر توسط آهنگساز یا خوانندگانش اعلام نشده اما احتمال توزیع آن در زمستان سال جاری وجود دارد. شنیده‌ها حکایت از آن دارد که روند تولید این آلبوم تقریباً به پایان رسیده و در صورت جمع‌بندی امور تولید و انتشار، فاصله چندانی تا شنیده‌شدن ندارد. مهیار علیزاده در آهنگسازی و خلق قطعات این مجموعه باز هم به سراغ فضای ارکسترال رفته و برخی امور تولید آن هم در خارج از کشور انجام شده و یکی از پروژه‌های سنگین این آهنگساز است. این اثر که از آن با عنوان آلبوم مشترک یاد می‌شود تا کنون مسیر پر پیچ و خمی را طی کرده و از اولین روز انتشار اخبارش تا کنون، گمانه‌زنی‌های زیادی درباره آن شکل گرفته است. برخی اعتقاد دارند که علیرضا قربانی و همایون شجریان برای تولید این مجموعه ریسک کرده‌اند و برخی هم این آلبوم را به عنوان شروع جریان جدیدی در موسیقی اصیل ایرانی قلمداد می‌کنند. البته علیرضا قربانی به غیر از این آلبوم، پروژه‌های شخصی دیگری را هم در دست تولید دارد که به زودی جزئیات آنها منتشر خواهد شد. خوانندگانِ جوان در یک آلبوم؛ وحید تاج، مجتبی عسگری احسان ذبیحی‌فر - آهنگساز و نوازنده‌ی کمانچه- آلبومی در دست انتشار دارد با نامِ «آن روزها» که خوانندگان آن فریدون پوررضا، بهرام باجلان، مجتبی عسگری، و وحید تاج هستند و نوازندگانش حمید قنبری، احسان امامی، سیاوش کامکار، ارسلان کامکار، ترگل خلیقی، و حامد افشاری. این آهنگساز البته آلبوم دیگری با نام «چهارگان 2» را نیز آماده‌ی انتشار دارد.

اما «وحید تاج» ،خواننده‌ی نام آشنای موسیقی ایرانی، همراه با گروه موسیقی «گردون»، به سرپرستی «آزاد میرزا پور» قرار است در ایران و نروژ به روی صحنه می‌رود. همکاری تازه ی گروه «گردون» با «وحید تاج»، زمستان سال جاری و در «فرهنگسرای نیاوران» در قالب یک کنسرت به روی صحنه می‌رود که در این اجرا، قطعاتی از «آزاد میرزاپور» و «بهمن فریادرس» تقدیم مخاطبان خواهد شد؛ اما گروه «گردون»، مجموعه ای بی‌کلام را نیز در کشور نروژ به اجرا در خواهد آورد. گروه موسیقی «گردون» از جمله گروه های فعال موسیقی ایرانی است که تاکنون فعالیت های متعددی را در ایران و کشورهای خارجی داشته است. همایون شجریان؛ فردین خلعتبری و مهیار علیزاده «همایون شجریان» که سال‌هاست یکی از پرفروغ‌ترین خوانندگانِ موسیقی سنتی ایران است، با همان گوشه‌گیریِ ذاتی که انگار از سنتِ تبارِ خانوادگی‌اش می‌آید، پرتلاش به فعالیت‌هایش ادامه می‌دهد. همین امسال تور «چرا رفتی» را در اروپا برگزار کرد و بعد از آن همراه با «سهراب پورناظری» در چندین شهرِ اروپا به اجرای برنامه پرداخت و بعد از آن هم «هوای گریه» را در خارج از ایران اجرا کرد. این خواننده حالا، علاوه بر آلبوم مشترک با علیرضا قربانی، چند اثر دیگر را هم آماده انتشار دارد. از سهراب پورناظری گرفته تا فردین خلعتبری، اگرچه از تولیدِ آلبومش با «فردین» چند سالی می‌گذرد. اشعارِ این اثر از سروده‌های دکتر «افشین یداللهی» است. صحبت‌های ضد و نقیضی مبنی بر انتشار این اثر در زمستان 94 به گوش می‌رسید و تابستان امسال هم یک بار دیگر خبرهایی در برخی سایت‌های درباره این مجموعه منتشر شد. اما هنوز جزئیات دقیقی درباره توزیع آن اعلام نشده است. گفته می‌شود موسسه «آوای باربد» ناشر آلبوم جدید همایون شجریان است. سهراب پورناظری و یک آلبوم تصویری با خوانندگی همایون شجریان این خواننده یک آلبوم تصویری را هم در دست انتشار دارد و قرار است آلبوم تصویری «خداوندان اسرار» با صدای «همایون شجریان» و آهنگسازی «سهراب پورناظری» از سوی شرکت «ایران گام» منتشر شود. آلبوم صوتی خداوندان اسرار، پاییز سال گذشته به بازار عرضه شد. این آلبوم، دومین اثر از پروژه‌‌ »آیینه‌ها» با آواز همایون شجریان و آهنگسازی سهراب پورناظری است که «رخشان بنی‌اعتماد» کارگردانی آن را برعهده داشته است.

«خداوندان اسرار» که توسط انتشارات «ایران‌گام» منتشر می‌شود، شامل دو بخش است. در بخش اول آن «ساز و آواز» بداهه در مقام اصفهان با اشعاری از مولوی اجرا شده و بخش دوم شامل روایتی با نام «رهایی» در سه پردهٔ «مهتاب، خداوندان اسرار، جانی و صد آه» روی اشعاری از خیام، مولوی و حافظ است. در این اثر علاوه بر ساخته‌های سهراب پورناظری، قطعه‌ای از ساخته‌های کیخسرو پورناظری با نام «یاوران» آمده است که پیش از این در آلبوم «حیرانی» منتشر شده بود و حالا سهراب پورناظری با نگاهی متفاوت آن را تنظیم و همایون شجریان اجرا کرده است. در این آلبوم تصویری آیین مشکاتیان سازهای کوبه‌ای، حسین رضایی نیا دف، همایپن نصیری سازهای کوبه ای، حمید خوانساری بربت و داریوش آذرباس و سهراب پورناظری تنبور نواخته‌اند. در این اثر همچنین مجتبی میرتهماسب به عنوان مشاور کارگردان و مجری طرح فعالیت کرده است. هایده صفی یاری و سپیده عبدالوهاب تدوین و باران کوثری، طراحی لباس و صحنه را انجام داده است. مدیریت تصویربرداری نیز برعهده‌ علی تبریزی بوده است. پروژهٔ «آیینه‌ها» شامل پنج اثر است که در قالب آلبوم‌های صوتی و تصویری خداوندان اسرار، آیینه‌ها و مستندی با نام «آن سوی آیینه‌ها» به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد به تناوب منتشر خواهد شد. پیش از این، کنسرت موسیقی «آیینه‌ها» در ۵۳ اجرا در شهرهای مختلف ایران، اروپا و آفریقا اجرا شده است. محسن کرامتی و علی جهاندار و ردیف‌های آوازی استاد شجریان از میانِ خوانندگانِ نسلِ قبل هم «محسن کرامتی» و «علی جهاندار» تا پایانِ سال جاری هر کدام یک آلبوم منتشر خواهند کرد. آنها در این آلبوم‌ها ردیف‌های آوازی استاد شجریان را روایت و اجرا خواهند کرد. این دو اگرچه خواننده‌های کم‌کاری هستند، اما هر کدامشان تا پایان سالِ‌ جاری آلبوم‌های دیگری نیز در دست انتشار دارند، برای مثال «کرامتی» همین روزها آلبوم موسیقی «وَشتن - سعدی خوانی» را به آهنگسازی پیمان سلطانی و همراهی با خوانندگانی چون علی اصغر شاهزیدی، محسن کرامتی، علی جهاندار، مظفر شفیعی و حمیدرضا نوربخش منتشر می‌کند. در این اثر آیدین آغداشلو هنرمند نقاش نیز ۳۰ غزل عاشقانه سعدی را دکلمه کرده است. «وَشتَن» اثری سمفونیک با فرم سوئیت است که در ترکیبی از مُدهای ایرانی خلق شده است. این اثر برای ارکستر سمفونیک، سازهای ملی و آواز نوشته شده و توسط نوازندگان ارکستر فیلارمونیک ارمنستان اجرا و ضبط شده است. حاج قربان سلیمانی نوازنده دوتار، پیمان ناصح پور نوازنده دایره، آزاده امیری نوازنده تار، مهیار طریحی نوازنده سنتور، علیرضا دریایی نوازنده کمانچه، بابک غسالی نوازنده عود، حسین مرشدپور نوازنده تمبک و زنگ، محمد یاراحمدی نوازنده تمبک و ضرب زورخانه، علی جعفری پویان نوازنده ویولن، میثم مروستی نوازنده ویلن، سهراب برهمندی نوازنده ویولا، مجید اسماعیلی نوازنده ویلنسل هنرمندانی هستند که در این اثر موسیقایی به عنوان نوازنده حضور دارند . پیمان سلطانی در مورد اثرش توضیح داده است: «وَشتَن رقصی است که در آن، عاشق به پیشواز معشوق می رود. در وَشتَن عاشق از خراسان آغاز می کند به فارس و به آذربایجان می رود و دوباره باز می گردد و سالک، طریق را به مطلوب نهایی می رساند و صورت معشوق را طواف می کند.»

محمد معتمدی؛ همکاری با دو آهنگساز در یک آلبوم در حالی که مهیار علیزاده و فردین خلعتبری در دو آلبوم مشترک و آلبوم شخصی همایون شجریان با همدیگر رقابت دارند، برای اولین‌بار در یک آلبوم کنار هم قرار گرفته‌اند و آهنگسازی کارها را انجام داده‌اند. «محمد معتمدی» جدیدترین ساخته‌های این دو آهنگساز سرشناس را در قالب یک آلبوم اجرا کرده و قطعاً این اثر تا اواخر پاییز یا زمستان سال جاری به بازار عرضه می‌شود. شنیده‌های خبرنگار سایت «موسیقی ما» حکایت از آن دارد که روند ضبط و تولید این اثر به پایان رسیده و مستر نهایی آن به زودی به شرکت «آوای باربد» تحویل داده می‌شود. تا این لحظه جزئیات دقیق تعداد قطعات و اسم آلبوم از سوی مهیار علیزاده یا فردین خلعتبری منتشر نشده اما این مجموعه رقیب آسانی برای سایر آثار موسیقی اصیل ایرانی در سال 95 نخواهد بود؛ چون از یک سو تجربه دو آهنگساز مطرح در آن وجود دارد و ضبط و تولید کارها در ایران و جمهوری چک انجام شده و از سوی دیگر ابعاد دیگری از صدای محمد معتمدی را در این اثر خواهیم شنید. مهیار علیزاده به غیر از این آلبوم که انتشار آن قطعی است و آلبوم مشترک که هنوز نشر آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، دو آلبوم مهم دیگر را هم در دست تولید دارد که یکی از آنها احتمال انتشارش در زمستان بسیار قوی است. علی قمصری و آلبوم «افق عمودیست» اثر جدید علی قمصری، آذرماه امسال منتشر می‌شود. «افق عمودیست» عنوان آلبومی است که این هنرمند در فضایی با محوریت دو ساز تار و بم‌کمان و همراهی سازهای کوبه‌ای ساخته و تنظیم کرده است. یکی از نکاتی که در این مجموعه جلب نظر می‌کند، همخوانی «علی و مصباح قمصری» است که در کنار نوازندگی این دو برادر، فضایی نو را به گوش مخاطب خواهد رساند. «علی قمصری» چندی قبل در پارلمان اروپا به اجرای برنامه پرداخت. برنامه‌ای که خودش درباره آن می‌گوید: «این حاصل گفت و گوست نه تلاش براى فتح. هنر راه‌هایى را به روى جهانى شدن باز مى‌کند که توسط سیاست و جنگ بسته شده است.» دیالوگِ موسیقایی معتمدی و شجریان هنوز بسیاری خاطره‌ی دوئت آوازی همایون شجریان و محمد معتمدی در اپرای شمس را به خاطر دارند؛‌ خبر خوش این است که قرار است آلبوم صوتی اپرای «شمس و مولوی» به عنوان بخشی از اپرای عروسکی «مولوی» به کارگردانی بهروز غریب پور به آهنگسازی بهزاد عبدی و خوانندگی همایون شجریان و محمد معتمدی به زودی منتشر شود. این اثر این بار با عنوان اپرای شمس و مولوی منتشر می شود و شامل تمام قسمت‌هایی است که پیش از این روی صحنه رفته بود. اپرای عروسکی مولوی بر اساس اشعار مثنوی معنوی و کلیات شمس نوشته شده و موسیقی آن بر اساس موسیقی کلاسیک ایرانی، دستگاه‌ها و ردیف‌های آوازی با آهنگسازی بهزاد عبدی ساخته شده است. موسیقی این اثر در دستگاه های نوا، همایون، ماهور، شور، چهارگاه و آوازهای بیات اصفهان، شوشتری و دشتی است.

این اپرا با دو استیل آواز کلاسیک ایرانی و آواز کلاسیک غربی تنظیم شده که محمد معتمدی، همایون شجریان، حسین علیشاپور، علی خدایی، ملیحه مرادی، مصطفی محمودی، اسحاق انور، مهدی امامی، کیوان فرزین، سارا رضازاده، علی یاری، رضا نجفی مهیاری، علی نجفی ملکی، سولماز بدری در آواز ایرانی همکاری داشتند و محمدرضا صادقی، عامر شادمان، مهدی جاور، سجاد پورقناد و احسان نصیری خوانندگان کلاسیک آن بودند. سالار عقیلی و داستان عاشقانه‌ای به روایت مولانا سالار عقیلی این روزها پروژه‌ی «داستان عشق به روایت مولانا» را به اتمام برده است. این خواننده‌ی موسیقی سنتی همچنین تا پایانِ سالِ جاری، دومین آلبومش را با همکاری پیمان سلطانی منتشر می‌کند. او همچنین در یک آلبوم جدید با مسعود شعاری مشغول همکاری است که قرار است در آن موسیقی قدیمی موسیقی ایرانی را بازسازی کند. در این آلبوم مسعود شعاری تنظیم قطعه‌ها را نیز خود برعهده دارد. برخی از قطعه های آلبوم کمتر شنیده شده و برخی دیگر تاکنون شنیده نشده است. این خواننده همچنین فعالیتی را با استاد جلیل عندلیبی انجام داده است که مراحل ضبط آن به پایان رسیده و به زودی منتشر می شود. او همچنین کاری را با آهنگسازی «پشنگ کامکار» انجام داده که تنها مراحل ضبط آن باقی مانده و به زودی به پایان می‌رسد.