درآمد بازیگران ایرانی از کجا می‌آید؟

مجله مهر: حضور و پا گرفتن ستاره‌ها در سینما و تلویزیون امری عادی است که در همه دنیا اتفاق می‌افتد. آدم‌هایی که می‌آیند فیلم‌ها و سریال‌هایی را بازی می‌کنند، محبوبیتی پیدا می‌کنند و بعد آرام آرام دستمزدهشان بالا می‌رود و حضورشان در فیلم‌ها دلیلی بر پرفروشی آن‌ها می‌شود. هرچند که این روند برای همه بازیگرها تکرار نمی‌شود و خیلی از آن‌ها هم هستند که پیش از رسیدن به نقطه‌ای که بتوانند آن را محل درآمد و معرفی مشخصی برای خودشان بدانند، از این چرخه بی‌رحم رسانه و فیلمسازی خارج می‌شوند.قصه محبوبیت و دیده شدن این آدم‌ها که به واسطه تصویر خوب، صدای دلنشین یا ساخت اثری که در زمانه‌ای برای مردم خوشایند می‌شود، خیلی پیچیده و عجیب نیست، اما حافظه تاریخی آدم‌ها نشان داده که پس از مدتی که همین بازیگرها را نبینند یا کمتر ببینند و همچنین با ظهور ستاره‌های تازه قبلی‌ها را کمتر به یاد می‌آورند. این بخش دردآوری برای افراد حاضر در این فضا است که شاید بتوان حضور آن‌ها در فضاهای مختلف رسانه‌ای و حتی شبکه‌های اجتماعی را راه‌حلی برای این موضوع دانست. چهره از ما؛ پول از شما در این میان خود ستاره‌ها هم از این موضوع خبر دارند که برای ماندن در فضای خبری و رسانه‌ای و دیده شدن‌ها نیاز دارند حضور داشته باشند؛ از شرکت در برنامه‌های سینمایی تا تبلیغات و حضور فعال و اظهار نظرهای مختلف در فضاهای مجازی نمونه کارهایی است که این بازیگرها برای مطرح ماندن انجام می‌دهند؛ اما همین کارها هم در نهایت باید در رسانه‌های رسمی کشور بازخورد داشته باشد که در غیر این صورت ابتر باقی می‌ماند. اما زمانی دیگر تلویزیون محلی نبود که آدم‌های شناخته‌تر حضور پیدا کنند و بخواهند از ذهن مردم پاک نشوند! با این حال رسانه ملی می‌خواست اعتباری را که در چند سال گذشته و با ظهور شبکه‌های ماهواره‌ای و اجتماعی از دست داده بود، با دعوت بازیگرانی که محبوبیت دارند یا از پسِ حرف‌های جنجالی برمی‌آیند، خودش را در دل مخاطبانش جا کند. همین ماجرا باعث شد بسیاری از بازیگران و اصلا هنرمندانی که سطح کارهای هنری‌شان بسیار کاهش پیدا کرده را در برنامه‌های مختلف زیادی ببینیم. وقتی رقابت شبکه‌های تلویزیون به نفع چهره‌ها تمام می‌شود صدا و سیما اصلی‌ترین محل برای دعوت و حضور هنرمندان است و از آن‌جایی که با اطمینان می‌توان گفت بیشتر از نیمی از آنتن برنامه‌های تلویزیون را مجموعه‌های مجری‌محوری گرفته که درباره مسائل مختلف صحبت می‌کنند و در نهایت گپ و گفتی خودمانی دارند، محل مناسبی برای ستاره‌های سینمایی و تلویزیونی است که هم خودشان را نشان دهند و هم اعتباری را به برنامه و مجری آن ببخشند. نکته‌ای که در این میان باید به آن توجه کرد هنرمندان، ورزشکاران و دیگر مهمانانی که در برنامه‌های زنده یا ضبط شده حضور پیدا می‌کنند، به دلیل حاضر شدن در برنامه به فراخور معروفیت و محبوبیتی که دارند، از این کار درآمدزایی هم می‌کنند. اصلا می‌توان بازیگرهایی را پیدا کرد که در چند سال گذشته هیچ فیلم و سریالی بازی نکرده‌اند، اما به واسطه برخی اظهار نظرهای بعضا جنجالی توانسته‌اند به برخی برنامه‌ها دعوت شوند، برنامه‌هایی که هدیه‌های آنچنانی هم برای مهمانان خودشان در نظر می‌گیرند. البته این اصلا بد نیست که هنرمندان به واسطه حضورشان که باعث بالا رفتن آمار بیننده‌های یک برنامه می‌شود، هدیه‌هایی را دریافت کنند، اما وقتی متوسط هدیه‌هایی چون 5-6 سکه بهار آزادی در یک برنامه 30 یا 40 دقیقه‌ای شنیده می‌شود که باز هم برای مهمان‌های مختلف متفاوت است. نمونه خاص این جابه‌جایی مبالغ را در شب‌های عید نوروز می‌توان دید، زمانی که سازندگان برنامه‌های تلویزیونی برای اینکه گوی رقابت را در برنامه‌هایی که بیشتر از 12 ساعت طول می‌کشد از شبکه‌های دیگر بدزدند، حاضرند هزینه کنند و مهمان‌هایی را بیاورند که در زمان‌های دیگر سال یا به تلویزیون نمی‌آیند یا اینکه آنقدر معروف هستند که حضورشان در برنامه حتی با وجود تکراری بودن، برای مخاطب جذابیت دارد. به همین دلیل در همان یک شب اگر هر شبکه‌ای زدید و چشمتان به بازیگرها و هنرمندانی افتاد که شب عیدی را در تلویزیون و دور از خانواده می‌گذراندند، اگر در لحظه دلتان برای‌شان سوخت که لحظه تحویل سال سر سفره خانوادگی‌شان نیستند، به این فکر کنید که برای بودن در آن‌جا پول گرفته‌اند. مجله‌هایی با جلدهای میلیونی! با اینکه رسانه‌های مکتوب خیلی وقت است جای خود را به رسانه‌های اینترنتی و سایت‌ها داده‌اند، اما هنوز هم کسانی هستند که مجله بخوانند و البته برخی نشریات هستند که سال‌های سال منتشر می‌شوند و مخاطبان خودشان را دارند، اما در این میان خیلی از مجلات هستند که برای بالا بردن آمار فروش خود از تصویر بازیگرها و چهره‌ها مخصوصا برای روی جلد استفاده می‌کنند. در برخی موارد حضور این چهره‌ها مخصوصا روی جلد نشریات ناشناخته‌تر همراه با هدیه‌هایی است که بار مادی هم دارند. البته این مورد درباره همه چهره‌ها و همه نشریات صدق نمی‌کند. دستمزدهایی که هنرمندان از تریبون می‌گیرند درباره حضور در همایش‌ها یکی از بازیگرهای زن به صراحت گفته بود که زمان‌هایی که نقشی به او پیشنهاد نمی‌شود، در همایش‌ها، کنفرانس‌ها و مراسم مختلف حضور پیدا می‌کند و البته دستمزد حضورش در برنامه را هم می‌گیرد. به هر حال مردم وقتی از حضور بازیگری باخبر باشند، برای دیدنش جمع می‌شوند و برنامه شلوغ‌تر و پر سر و صداتر برگزار می‌شود. ماجرای مجری‌ها هم در برنامه‌ها منبع درآمد خوبی است! اصلا آن‌هایی که مدتی در تلویزیون آنتن ندارند، با همین همایش‌ها و مراسم افتتاحیه و اختتامیه روزگار می‌چرخانند، با متوسط قیمت‌های نجومی اجرایی 10 میلیون تومان! مانور هنرمندان در فضای مجازی این روزها برنامه‌های اینترنتی جای خود را در میان مردم و البته برنامه‌سازها پیدا کرده است، با اینکه پخش برنامه‌های آن‌ها به اندازه رسانه ملی بُرد ندارد، اما با استفاده از ظرفیت شبکه‌های مجازی و باز بودن دست برنامه‌سازها باعث شده این مجموعه‌ها مورد توجه باشند. برنامه‌های مختلفی از این دست تولید شده که تقریبا همه آن‌ها گفت‌وگو محور هستند و تولید کنندگان آن‌ها از هنرمندان شناخته شده می‌خواهند در برنامه حضور پیدا کنند و هرچه صحبت‌ها چالشی‌تر باشد، جذابیت هم بیشتر می‌شود، اما آیا بازیگران تنها برای انجام یک گفت‌وگوی چالشی حاضر می‌شوند روبروی مجری بنشینند و هدیه‌ای نمی‌گیرند؟ برندهای پول‌ساز؛ وقتی چهره‌ها بیلبورد می‌شوند حضور در تبلیغات مختلف و معرفی برندهای لباس، کیف و کفش، ساعت و حتی موارد خوراکی یکی دیگر از منابع درآمد بازیگران است. خیلی هم پیدا کردن‌شان سخت نیست؛ بیلبوردهای تبلیغاتی و شبکه‌های مجازی پُر از نمونه‌های مختلفی از این حضور بازیگران است. خیلی هم فرق نمی‌کند که چقدر معروف باشند، به هر حال کالایی پیدا می‌شود که برای هرکدام مناسب باشد، هرچند که در این میان برخی برندها بازیگرانی را انتخاب کرده‌اند که روزهای پرکاری را می‌گذرانند و خرج بالایی دارد، طبق اخبار رسیده به جز هزینه‌هایی که ماهیانه به این افراد پرداخت می‌شود، رد پای کالای تبلیغ شده را در زندگی خودشان و برخی از اطرافیان‌شان می‌توان پیدا کرد.