کالاهای صادراتی ایران ارزان شدند

خبرگزاری ایسنا: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در هفت ماهه سال جاری میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی ایران بیش از ۷۲ میلیون تن و به ارزش ۲۴ میلیارد و ۶۵۷ میلیون دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش ۳۱.۴۷ درصدی در وزن و ۴.۳۴ درصدی در ارزش داشته است. این در حالی است که میزان واردات کشور در این مدت با کاهش ۷.۱۷ درصد در وزن و یک دهم درصدی در ارزش همراه بوده و در سال جاری به ۱۸ میلیون و ۷۲۸ هزار تن به ارزش ۲۴ میلیارد و ۵۱ میلیون دلار رسیده است. کالاهای صادراتی ایران ارزان شدند تغییرات میزان صادرات در هفت ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته حاکی از آن است که افزایش وزن صادرات غیرنفتی ایران به مراتب بیشتر از افزایش ارزش آن است، به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که متوسط ارزش و قیمت کالاهای صادراتی ایران در سال جاری نسبت به سال گذشته با کاهش همراه بوده است؛ به عبارت دیگر کالاهای ایرانی در سال جاری ارزان‌تر از سال گذشته به فروش رفته‌اند و کاهش قیمت‌ها خود نیز ممکن است یکی از دلایل افزایش صادرات باشد. حال آنکه در صورتی که این کاهش قیمت به دلیل کاهش هزینه‌های تولید در ایران و قیمت تمام شده محصولات باشد، امری مثبت تلقی شده و می‌تواند زمینه‌ رقابت‌پذیری بیشتر کالاهای ایرانی و جذب بازارهای صادراتی بیشتر را فراهم آورد، اما در طرف مقابل اگر به دلیل رکود داخلی و جهانی تولیدکنندگان مجبور به صادرات کالاهای خود با قیمتی پایین تر از برنامه‌ریزی خود شده باشند، این امر در بلندمدت مشکلات بیشتری را برای تولیدکنندگان به وجود خواهد آورد. با این تفاسیر با توجه به شرایط تولید در طول یک سال گذشته و عدم تغییرات اساسی در میزان مالیات، فضای کسب ‌و کار، رکود و ... بعید به نظر می‌رسد که هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان کاهش یافته باشد و احتمال این موضوع که صادرکنندگان تنها برای فروش محصولات خود اقدام به کاهش قیمت کرده باشند، بیشتر به نظر می‌رسد. افزایش قیمت کالاهای وارداتی به ایران در طرف مقابل آمار مقایسه‌ای واردات هفت ماهه ایران نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد که میزان واردات از نظر وزنی بیش از ارزش آن کاهش داشته است، بنابراین در این سوی ماجرا، عکس موضوع قبلی اتفاق افتاده و متوسط قیمت کالاهای وارداتی به ایران با افزایش همراه بوده است؛ در واقع هر چند که میزان واردات در این مدت از نظر وزنی حدود هفت درصد کاهش داشته است، اما این میزان واردات نسبت به مدت مشابه سال گذشته تقریبا تغییر ارزش چندانی نداشته و این امر حاکی از گران‌تر شدن واردات کالا برای ایران است. با این حال دولت کماکان معتقد است که در راستای اهداف خود صادرات را افزایش و واردات را کاهش داده و از دیگر سو برخی از کارشناسان نیز معتقدند که کاهش واردات صرفا امری مثبت تلقی نمی‌شود و ممکن است مشکلاتی را برای تامین مواد اولیه تولیدکنندگان داخلی ایجاد کند؛ مانند نایاب شدن شکر و افزایش قیمت ناگهانی آن‌که برخی کارشناسان آن را به دلیل سیاست‌های نادرست دولت در واردات این محصول می‌دانستند. اقلام عمده صادراتی ایران در هفت ماهه سال جاری شامل «محصولات پتروشیمی» با وزن ۱۶.۵ میلیون تن و ارزش ۷.۵ میلیارد دلار، «میعانات گازی» با وزن ۱۰.۳ میلیون تن و ارزش چهار میلیارد دلار، «گازهای طبیعی مایع‌ شده» با وزن ۸.۸ میلیون تن و ارزش ۱.۹ میلیارد دلار، «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» با ارزش ۸۸۸ میلیون دلار و «روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین» با ارزش ۸۲۸ میلیون دلار بوده است. ۳۰ درصد صادرات ایران در اختیار محصولات پتروشیمی است بر اساس همین آمار، سه گروه نخست اقلام عمده صادراتی ایران بیش از ۵۰ درصد از کل صادرات غیرنفتی و بخش محصولات پتروشیمی به تنهایی ۳۰ درصد از صادرات ایران در این مدت را به خود اختصاص می‌دهند و این در حالی است که ارزش متوسط صادرات محصولات پتروشیمی نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۸.۲ درصدی روبه‌رو بوده است. از سوی دیگر در همین مدت در سال گذشته بیشترین مقصد صادرات کالاهای ایرانی کشور امارات بود، اما در سال جاری ارزش صادرات به چین از این کشور پیشی گرفته و چین بزرگ‌ترین بازار صادراتی ایران از نظر ارزش تبدیل شده است، هر چند که میزان صادرات از نظر وزنی به کشور چین حدود دو برابر امارات متحده عربی است، اما از نظر ارزش تفاوت این دو کشور تنها حدود ۶۰۰ میلیون دلار به نفع چین است و به این ترتیب کشورهای چین، امارات و عراق حدود ۵۰ درصد از کالاهای صادر شده ایران را دریافت می‌کنند. سایر مقاصد عمده کالاهای صادراتی ایران در این مدت نیز شامل کشورهای ترکیه و جمهوری کره می‌شود و متوسط قیمت کالاهای صادراتی ایران در این مدت ۳۴۱ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۲۰ درصد کاهش داشته است. چین، بزرگ‌ترین صادرکننده به ایران اما در هفت ماهه نخست سال جاری اقلام عمده وارداتی به ایران «ذرت دامی» به ارزش ۶۷۹ میلیون دلار، «لوبیا و سویا» به ارزش ۵۳۴ میلیون دلار، «برنج» به ارزش ۵۰۸ میلیون دلار، «قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری» به ارزش ۴۹۸ میلیون دلار و «وسائل نقلیه» به ارزش ۴۰۷ میلیون دلار بوده است. در بخش واردات نیز بزرگ‌ترین شریک ایران در این مدت کشور چین بوده که ۲۳.۷ درصد از کالاهای وارداتی ایران در این مدت از این کشور به ایران وارد شده است. امارات متحده عربی، جمهوری کره، ترکیه و آلمان نیز دیگر شرکای وارداتی ایران در این مدت بوده‌اند و قیمت هر تن کالای وارداتی در هفت ماهه سال جاری نیز ۱۲۸۴ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۷.۶۳ درصد افزایش داشته است.