سودان پشیمان از جایگزینی عربستان به جای ایران

خبرگزاری فارس: دولت سودان با بالا رفتن هزینه‌های زندگی، ‌افزایش قیمت سوخت، گران شدن دارو و دیگر خدمات با خطر بروز نافرمانی مدنی و فعال شدن جنبش‌های ضد دولتی روبه‌رو شده است. به نوشته وبگاه خبری «المصدر» یمن، از دوسال پیش که مقامات «خارطوم» به امید دستیابی به رفاه اقتصادی، به جای ایران که با تحریم‌های جهانی مواجه بود، عربستان سعودی را وارد معادلات اقتصادی خود کردند تاکنون، انتظارات سودان برآورده نشده و این کشور همچنان با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند. گزارش این وبگاه می‌افزاید: به نظر می‌رسد محاسبات «عمر البشیر» رئیس جمهور سودان درباره رابطه با عربستان نادرست بوده است. دوسال پیش دقیقا در زمانی که البشیر گمان می‌کرد رابطه با عربستان فرصت مناسبی برای ارتقای سودان است، دولت عربستان با رکود اقتصادی مواجه شد اما ایران توانست بعد از امضای برجام، شرایط خویش را بهبود بخشد. خبرگزاری «رویترز» حجم پرداخت‌های ریاض به سودان را در طی چهارسال گذشته، 11میلیارد دلار برآورد کرده است. دولت عربستان همچنین یک میلیارد دلار به بانک مرکزی سودان اعطا کرد و توافقنامه‌ای با سودان امضا کرد که به موجب آن متعهد شد منابع مالی بیشتری برای ایجاد یک سد بر روی رودخانه «نیل» در اختیار این کشور قرار دهد. علاوه بر این عربستان وعده داده بود که در بخش کشاورزی سودان بیش از گذشته سرمایه‌گذاری کند. اما درست در زمان افزایش نرخ بیکاری در سودان، سقوط ارزش پول ملی این کشور و آغاز جنبش‌های اعتراضی علیه البشیر، امنیت اقتصادی موقتی که در پرتو رابطه با عربستان ایجاد شده بود، متزلزل و کسری بودجه عربستان دامنگیر حکومت عمر البشیر هم شد. فعالان اجتماعی در فضای مجازی در اعتراض به گرانی و اقدامات اخیر دولت برای افزایش قیمت سوخت، کالاها و دارو یک کمپین نافرمانی مدنی ایجاد کرده و خواستار پاسخگویی دولت البشیر در قبال موج گرانی‌ها در این کشور شدند. اما دامنه اعتراض‌ها محدود به فضای مجازی نماند و ائتلاف معترضان با صدور بیانیه‌ای از همه گروههای سیاسی و اقشار مردم درخواست کردند که در جهت سرنگونی حکومت البشیر قدم بردارند. بلافاصله دولت سودان از ترس فعال شدن اعتراضات خیابانی، تصمیم‌های قبلی خود مبنی بر افزایش قیمت دارو را لغو و کمیته‌ای برای بررسی و اعلام نرخ جدید کالاها و خدمات تشکیل داد. به نوشته المصدر، اگر چه البشیر تاکنون توانسته صدای اعتراض‌ها را خاموش کند ولی نگران است که اوضاع از کنترلش خارج شود زیرا به گفته فعالان سیاسی، نافرمانی مدنی همانطور که موجب سرنگونی «جعفر النمیری» و «ابراهیم عبود» رؤسای جمهور‌ سابق سودان شد، می‌تواند اولین گام برای سرنگونی دولت البشیر هم باشد. در شرایط کنونی مشکلات اقتصادی عربستان موجب قطع حمایت‌های ریاض از دولت‌های فقیر از جمله سودان شده است و بعید نیست که سودان هم راه مصر را انتخاب و از دنباله روی از عربستان دست بردارد. دلیل اصلی این مسأله این است که نگاه سودان و مصر به رابطه با عربستان نگاه اقتصادی است و به دنبال دستیابی به منابع مالی برای بهبود شرایط خویش هستند اما در سمت مقابل، عربستان نگاهی کاملا سیاسی به روابط با این کشورها دارد و انتظار دارد که از اقدامات ریاض در منطقه حمایت کرده و روابط خصمانه‌ای با ایران داشته باشند. بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که البشیر که از دریافت کمک‌های مالی عربستان ناامید شده، همانند مصر، حمایت خویش از سیاست‌های عربستان را متوقف و بهبود روابط با ایران را در دستور کار خویش قرار دهد.