عربستان، مشکل اصلی نفت در جهان

روزنامه آرمان؛ اسدا... قره خانی*: نشست هشتم آذر کارشناسان سازمان اوپک با کشورهای غیرعضو، در پی تصمیم عربستان سعودی و روسیه به شرکت نکردن در آن لغو شد.

قرار بود این نشست برای فیصله دادن به اختلافات برگزار شود که عربستان باعث شد این نشست مهم برگزار نشود. به طور کلی نشست الجزایر نتوانست آنطور که انتظار داشتیم پیش رود. در حال حاضر شرایط به گونه‌‌ای است که هم کشورهای عضو و هم کشورهای غیرعضو به این نتیجه رسیده‌اند که تصمیمات سیاسی را رها کرده و منطقی تصمیم بگیرند. متاسفانه سیاستگذاری‌هایی که عربستان در زمینه تولید داشت، باعث شد کشورهای تولیدکننده نفت بسیار متضرر شوند، در حالی که خود عربستان نیز از اقدامی که انجام داده بود، صدمه دید و به نوعی عربستان برای ضربه‌‎زدن به دیگران خود را قربانی کرد. عربستان هنوز به این نتیجه نرسیده است که در تصمیمات اوپک مصالح و منافع همه کشورهای اوپک را در نظر بگیرد.

کشورهای غیرعضو اوپک هم که بزرگ‌ترین آنها روسیه است، به این نتیجه رسیده اند که منابع همه باید مورد توجه باشد. بدون شک تا به امروز چنین اتفاق نظری وجود نداشته و همین موضوع باعث شد تا در یک جلسه که در حاشیه کنفرانس بین‌المللی انرژی صورت گرفت ما افزایش هشت درصدی قیمت نفت را شاهد باشیم. انتظارها بر این است که در جلسات آتی اگر چنانچه تولید اوپک کاهش پیدا کند و در یک بخش قابل قبولی عرضه نفت صورت بگیرد، حتی می‌توانیم شاهد افزایش مناسب‌تری در قیمت نفت باشیم. پیش‌بینی‌ها بر این است که افزایش قیمت نفت تا ۶۰ دلار هم دور از ذهن نیست. حضور روسیه در اوپک مثبت ارزیابی می‌شود. البته روسیه در حال حاضر به دنبال پیوستن به سازمان اوپک نیست، اما در میان کشورهای غیرعضو نقش تعیین‌کننده‌ای را ایفا می‌کند.

در حال حاضر روسیه بنا دارد کشورهای اوپک با یکدیگر هماهنگ عمل کنند که ایران به شدت از این هدف استقبال می‌کند. از طرف دیگر وقتی قیمت نفت کاهش پیدا کرد کشورهای عضو و غیرعضو به مشکل برخوردند. عربستان هم به همین ترتیب از ذخیره‌های خود استفاده کرده و در حال حاضر کسری بودجه بسیار بالایی دارد. سیاست ایران درباره طرح فریز نفتی بسیار پسندیده و هوشمندانه بود. عربستان در حالی این پیشنهاد را مطرح کرد که به حداکثر تولید خود رسیده بود و دیگر توان تولید زیادی نداشت.

ایران نیز در اثر تحریم‌ها به پایین‌ترین میزان تولید خود رسید. همه این موضوعات مطرح شد و عربستان در آخر قبول نکرد. دوباره عربستان اعلام کرد که توان کاهش تولید دارد، به شرطی که ایران در نقطه فعلی بماند. باز هم ایران این رای را نپذیرفت که سیاست درستی بود. در بخش سوم بود که اعضای اوپک و عربستان پذیرفتند ایران تولید خود را به قبل از تحریم‌ها برساند و در نقطه چهار میلیون قرار بگیرد. بنابراین نتیجه این شد که ایران سقف تولید خود را به چهار میلیون بشکه در روز برساند و آنها چند صد هزار بشکه کاهش داشته باشند که در جلسه آینده اوپک این سهمیه بندی برای کاهش صورت می‌گیرد.