ناخالصی‌های مرگ‌آور مواد مخدر
آثار سوء مصرف مواد مخدر آشکار است، اما مساله‌ای که عوارض این مواد را چند برابر می‌کند، وجود ناخالصی‌های عجیب و غریب در برخی از مواد موجود در بازار است. شاید یکی از دلایل ناموفق بودن بسیاری از روندهای درمان همین ناخالصی‌ها باشد که فرض را بر مواد مخدر قرار می‌دهند، اما آنچه در عمل مصرف می‌شود چیز دیگری است.
جوانان و افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، باید مراقب باشند؛ چون با مواد مخدر تقلبی که بسیار ارزان و به وفور درمیان سودجویان یافت می‌شود، جان و سلامت خود را به خطر می‌اندازند. به عقیده کارشناسان مواد مخدر، آنچه به عنوان تریاک به جوانان و مردم عرضه می‌شود، از انواع و اقسام فضولات حیوانی و انسانی، جگر مرغ، سوخته نان سنگک، کلیشه‌های رادیولوژی، چرم مصنوعی، آرد نخودچی و استات سرب تهیه می‌شود و به مراتب بدتر از چیزهایی مانند جوهر نمک است که گلو و معده افراد را با بیماری‌های خطرناک مواجه می‌سازد. براساس آمارها، درجامعه ایران یک میلیون و ۳۲۵ هزار معتاد به صورت مشخص وجود دارد و حدود ۸۰۰ هزار نفر نیز به طور تفننی از این مواد استفاده می‌کنند، از این رو چنین برآورد می‌شود که حدود چهار درصد مردم کشور به اعتیاد گرایش دارند. همچنین آمارها نشان می‌دهد که دو سوم از زندانیان در ایران به دلیل ارتباط با جرایم مربوط به مواد مخدر در زندان هستند و حدود ۲۵ درصد از حوادث رانندگی نیز به دلیل مصرف مواد مخدر است. در سال ۸۴ تعداد مرگ ناشی از سوء مصرف مواد مخدر ۴۷۴۰ بوده است. سال ۸۵، کشته شدگان مواد به ۴۴۸۴ رسیده اند و در سال ۸۶ با افزایش چشمگیری به ۴۷۱۳ رسیده است. این آمار در ۸۷، تعداد ۴۴۰۳ نفر بوده است ولی در سال ۸۸، تلفات کاهش یافته است. در سال ۸۸، معتادانی که بر اثر سوء مصرف مواد مخدر، جان خود را از دست داده اند، ۳۷۹۸ نفر بوده اند. سال ۹۳ نیز ۲هزار و ۹۸۶ نفر در ایران بر اثر سوء مصرف انواع مواد مخدر و روانگردان‌ها جان خود را از دست دادند. این میزان نسبت به سال ۹۲ حدود یک درصد افزایش داشته است. همچنین در ۸ ماهه اول سال ۹۴، ۱۷۶۲ نفر بر اثر عوارض سوء‌مصرف مواد مخدر جان خود را از دست داده اند. بنابراین می‌توان گفت که درصدی از مرگ‌ومیر ناشی از مواد مخدر بر اثر وجود ناخالصی یا مواد‌مخدر تقلبی است.
معتادان سرب مصرف می‌کنند
قاچاقچيان مواد مخدر، به دليل ارزانی سرب، ترياك را با اين ماده نصف به نصف مخلوط می‌كنند كه مصرف آن معتادان را مسموم كرده و كبد، طحال، كليه و در نهايت مغز آنها را از بين می‌برد. بدن ما روزانه به سه ميلی گرم سرب نياز دارد، اما اگر يك معتاد بخواهد نيم گرم ترياك مصرف كند، ۵۰۰ ميلی‌گرم (نيم گرم) سرب به بدنش وارد می‌شود كه اين موضوع بسيار خطرناك است، چون ميزان سربی كه وارد بدنش می‌شود ۱۵۰ برابر بيشتر از حد معمولی می‌شود. مصرف سرب موجود در مواد مخدر ابتدا باعث می‌شود عوارض حاد مانند عوارض گوارشی، درد زير ناف و چيزي شبيه دردهاي آپانديسيت، يبوست، تهوع و استفراغ در فرد معتاد مشاهده شود و در موارد مزمن نيز موجب از بين بردن كبد، طحال، كليه و در نهايت مغز می‌شود. از طرفی اختلال ذهنی، يادگیري و حافظه از ديگر عوارض مصرف ترياك با ناخالصی سرب هستند. اما سرب فقط مختص تریاک نیست و در شیشه و هروئین هم مشاهده شده است. در چند ماه اخیر گزارشات متعددی از مسمویت با سرب در استان‌های مختلف مخابره شده است که تحقیقات نشان می‌دهد افراد زیادی که به صورت خوارکی اقدام به مصرف تریاک می‌کردند، با علائمی همچون مشکلات و دردهای گوارشی، بی‌حالی، دردهای مفصلی، کم خونی، مشکلات عصبی و سایر علائم مسمومیت با سرب به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند. به گزارش گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی، آزمایشات بر روی تریاک، هروئین و شیشه‌های موجود در بازار نشان می‌دهد که میزان سرب بالایی در این مواد وجود دارد.
تولید مواد مخدر از خون حیوانات
به گفته رئیس پلیس مواد مخدر ناجا، اضافه کردن ناخالصی‌هایی مانند خون شتر و خون گاو و حتی قیر باعث افزایش وزن تریاک می‌شود و همین امر موجب افزایش درجه ناخالصی آن و پایین آمدن قیمتش شده است. تولیدکنندگان مواد مخدر با جمع آوری خون حیوانات از کشتارگاه‌ها، مقادیر زیادی از خون را در بشکه‌های بزرگ همراه با مقدار کمی تریاک و افزودن چیزهای دیگر، می‌جوشانند و طی فرایندی، ماده‌ای می‌سازند که به عنوان تریاک توزیع می‌شود. به عقیده کارشناسان این مساله امری نیست که برای ترساندن معتادان گفته شود بلکه بسیاری از قاچاقچیان در بازجویی‌های خود به این مساله اقرار کرده اند. همچنین استفاده از پودر استخوان حیوانات، شیرخشک، آرد نخودچی، تفاله چای، فضولات حیوانی و خاک در تهیه مواد مخدر از شیوه‌های رایج است.
نسخه ایرانی شیشه!
توليدکنندگان شيشه که معروف به آشپزخانه دار هستند، شيشه را از چند راه و با فرمول‌هاي مختلف توليد می‌کنند. شيشه‌اي که در ايران به فروش می‌رود متامفتامين نيست. متامفتامين از احيا پسودوافدرين با فسفر قرمز ساخته می‌شود. پسودوافدرين در بازار جهانی گران‌تر از آن است که توليد کننده وسوسه شود به صورت قاچاق آن را وارد کند. آشپزخانه دارهای ایرانی که در اکثر موارد با علم شیمی آشنایی دارند، متکاتينون (افدرون) را به جای متامفتامين استفاده می‌کنند. اثرات مضر مغزی مصرف شيشه ايرانی (افدرون) بيشتر از کريستال متامفتامين است. اين شيشه به خاطر استفاده از سفيدکننده‌های شيميايی در ساخت آن، به شيشه وايتکسی هم معروف هست. باقی ماندن املاح منگنز در مخدر شيشه ايرانی باعث بروز ضايعات عصبی و مغزی و از بين رفتن هوش و بيماری منگنز می‌شود. همچنين منگنز باعث بيماری پارکينسون، آب آوردن ريه‌ها و برونشيت می‌شود. اگر مردان براي مدت زمان زياد تحت تاثير منگنز قرار گيرند، ممکن است توانایی جنسی خود را از دست دهند. سندرمی که بر اثر عملکرد منگنز در بدن انسان اتفاق می‌افتد دارای علائمی مانند شيزوفرنی، کسالت، ضعف عضلات، سردرد و کم خوابی است.
همه مواد موجود در بازار ناخالصی دارد
مدیر کل سابق فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر در مورد مواد مخدر تقلبی در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید: زمانی که صحبت از قاچاق می‌شود یا اینکه فردی کالایی را به صورت غیرقانونی وارد کشور می‌کند، مسائل اخلاقی و حقوق انسانی در این موضوع رعایت نمی‌شود، چون نفس عمل غیرقانونی است. در کشور ما اقلامی وجود دارد که موارد مشابه و تقلبی آن موجود است. در بازار مواد مخدر هم این مساله وجود دارد و به طور قطع یا این مواد ناخالصی دارد یا چیزی شبیه به مواد را به فروش می‌رسانند. می‌توان گفت ۱۰۰ درصد مواد مخدر موجود در بازار ناخالصی دارد چون با هر دست چرخیدن چیزی به آن اضافه می‌شود. آنچه در کشور ما مشاهده می‌شود، بیشتر از مواد مخدر تقلبی و مصنوعی، بحث وجود ناخالصی در مواد مخدر است. تولید کنندگان به روش‌های مختلفی دست می‌زنند تا حجم مواد مخدر خود را افزایش دهند و از این راه به سود بیشتری دست پیدا کنند. هومان نارنجی‌ها درباره ناخالصی‌های موجود در مواد مخدر اظهار می‌کند: تولید کنندگان با افزودن مواد دیگری به ماده مخدر، سهم آن را کاهش می‌دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد مواد مخدر داخل این مواد وجود دارد اما خلوص آن در حد بسیار پایینی است. همچنین آزمایشات نشان داده وجود موادی مثل سرب و گریس در مواد مخدر بسیار رایج شده است که عوارضی چندبرابر را برای فرد در پی دارد. توزیع‌کنندگان مواد مخدر اگر بتوانند ماده‌ای شبیه به مواد مخدر تولید کنند که در اصل ماده مخدر نیست و فقط شمایلی از آن دارد، این مواد را بیشتر مواقع به مشتری‌هایی می‌فروشند که ثابت نیستند. همه قاچاقچیان مواد مخدر پس از دستگیری به این مساله اذعان کرده‌اند که مواد مخدری که به دستشان رسیده ناخالصی داشته و اگر هم نداشته خودشان اضافه کرده‌اند. او با اشاره به مخاطرات مواد مخدر خالص خاطرنشان می‌کند: فردی را در نظر بگیرید که هروئین مصرف می‌کند. از ۱۰۰ درصد این ماده، به طور معمول ۱۰ درصد آن در واقع هروئین است و ۹۰ درصد آن افزودنی‌هایی دیگر، در این شرایط، زمانی که هروئین خالص وارد بازار شود، مصرف فرد با ماده خالص، به یکباره ۱۰ برابر می‌شود که اوردوز و مرگ ناشی از مواد مخدر را در پی دارد. نارنجی‌ها با اشاره به باور‌های غلط در مورد مصرف دارویی تریاک بیان می‌کند: تریاک چه خالص باشد و چه ناخالص برای بدن مضر است. نوع ناخالص این ماده مخدر به مراتب بیشتر است اما نوع خالص آن هم برای درمان توصیه نمی‌شود، چون هیچ‌گونه اثر مثبتی روی بدن ندارد. بنابراین تریاک و مشتقات آن در دسته سموم قرار می‌گیرند.
مواد مخدر تقلبی درمان را مشکل می‌کند
این کارشناس مواد مخدر در مورد روند درمان معتادانی که مواد مخدر ناخالص یا تقلبی استفاده می‌کنند، افزود: کلینیک‌های درمان اعتیاد، با توجه به اینکه بازار مواد روز را می‌شناسند، تا حدی با درمان این افراد آشنا هستند. برای مثال زمانی‌که فردی با مصرف روزانه ۱ گرم تریاک به مراکز درمان مراجعه کند، آنها می‌دانند که این اندازه معادل چقدر دارو است. البته باید توجه داشت در برخی از موارد، ناخالصی به قدری بالاست که داروهای درمانی اثرات مخربی بر فرد می‌گذارند. برای مثال درمانگر می‌داند برای هر اندازه از مصرف هروئین چقدر متادون استفاده کند اما آنچه فرد مصرف کرده، در اصل هروئین نبوده است. در این مواقع ممکن است داروهای معمول که برای درمان استفاده می‌شود، برای فرد معتاد خطرناک شود.