تونل‌های عمیق و گورهای جمعی؛ میراث جنایات داعش

خبرگزاری تسنیم: علاوه بر تخریب مناطق مسکونی، کشتار مردم بی گناه و استفاده از آنان به عنوان سپر انسانی به اضافه سرقت داریی های مردم و نیز به آتش کشیدن بسیاری از تاسیسات زیربنایی همواره دو عنصر اصلی در اخبار متعلق به مناطق آزاد شده از اشغال داعش شنیده می شود و آن کشف تونل های بزرگ و چند کیلومتری به اضافه گورهای دسته جمعی این گروه تروریستی است. رمز و راز تونل‌های مجهز داعش در عراق کشف یک شبکه تونل در جنوب فرودگاه نظامی تلعفر و مجهز بودن آن به برق و کولر،سوال های زیادی در مورد سرعت عمل داعش در حفر این تونل ها و امکانات موجود آن مطرح می کند. کشف تونل داعش در نقاط مختلف عراق از تکریت گرفته تا فلوجه و الانبار موضوع جدیدی نیست ؛ تونل هایی که از آن به عنوان انبار تسلیحات، دارو و غذا و محل نگهداری گروگان ها و نیز حمله ناگهانی به نیروهای عراقی استفاده می شد، اما مجهز بودن تونل های داعش در جنوب تلعفر به برق و تهویه هوا این سوال را ایجاد می کند که این گروه تروریستی چگونه در فرصتی کوتاه این تونل ها را حفر کرده است؟ آنچه بیشتر جای سوال دارد وسعت و تعداد زیاد این تونل ها است تا جایی که باید پرسید آیا حفر این تونل ها در مساحت زیادی از شمال و غرب عراق از استان نینوا تا الانبار و صلاح الدین و نیز دیاله در طول دو سال و نیم گذشته با وسایل اولیه ای مانند بیل امکان پذیر است؟ تونل‌های بزرگ و تو در تو داعش در موصل در یک هفته نخست آغاز عملیات آزادسازی موصل که یک ماه پیش کلید خورد، نیروهای عراقی از کشف تعداد زیادی تونل های متعلق به داعش در این شهر خبر دادند. کشف این تونل ها تقریبا به عنوان یک رویداد هر روز ادامه داشته است و جالب اینکه برخی از این تونل ها بسیار بزرگ هستند و گاه حفاری زیر یک تپه بزرگ را به طور کامل شامل می شوند. در این میان چندی پیش نیروهای عراقی همزمان با پیشروی در بخش هایی از شهر موصل از کشف یک دستگاه حفاری خبر دادند و پس از آن این بحث مطرح شد که داعشی ها این دستگاهها را از کجا به دست آورده اند؟ فاش شدن راز تونل‌های مجهز و بزرگ داعش وزارت دفاع عراق حدود دو هفته پیش تصویری از دستگاه حفر تونل منتشر و اعلام کرد، داعش آن را در موصل عراق در اختیار داشت. با کشف این دستگاه حفر تونل درموصل، راز داعش در چگونگی حفر تونل های داعش در مدت زمانی کوتاه برملا شد. نیروهای لشکر نهم ارتش عراق این دستگاه حفاری را که بیش از 13 تن وزن دارد، کشف کردند. کشف دستگاه حفاری؛ حامیان داعش از هیچ کمکی دریغ ندارند کشف این دستگاه بزرگ حفاری در حالی است که پیشتر گزارش هایی درباره ارسال هزاران دستگاه خودروی صفر تویوتا دو دیفرانسیل برای گروه تروریستی داعش و همچنین مجهز بودن این گروه به انواع سلاح های غربی در رسانه ها منتشر شده بود اما این نخستین بار است که خبر استفاده داعش از دستگاه حفاری منتشر شده است. ماجرای خودروهای تویوتا داعش شرکت تویوتا ژاپن با تحقیق در مورد چگونگی رسیدن هزاران دستگاه خودرو این شرکت به دست داعش، فاش کرد که چهار کشور عربی شامل عربستان سعودی، قطر، امارات و اردن این خودروها را خریداری کردند و در اختیار داعش قرار دادند.

در این میان هنوز این موضوع که دستگاه حفاری از کجا و توسط چه طرف هایی به دست داعش رسیده است، هنوز مشخص نیست. تونل‌های مجهز به آب، برق و اتاق‌های اسکان در برخی از تونل های داعش که در شهرهای مختلف عراق پراکنده است، مقادیری تجهیزات و وسایل ساخت کشور عربستان سعودی و نیز تسلیحات و تجهیزات و داروهای آمریکایی کشف وضبط شد. تروریست‌های داعش با بهره‌گیری از این تونل‎ها ضمن تلاش برای جلوگیری از پیشروی‌های نیروهای عراقی، به صورت ناگهانی در مناطق مختلف حضور می‌یافتند و با حملات انتحاری تلاش داشتند راه پیشروی‎ها نیروهای عراقی را سد کنند. در برخی از این تونل‎ها حتی اتاقک‌هایی تعبیه ‌شده‌است که داعشی‌ها برای اسکان چندروزه از آن‌ها استفاده می‌‎کردند و در برخی دیگر از تونل ها نیز به آب، برق، تلویزیون و مایحتاج لازم برای ماه ها زنده ماندن مجهز بودند. همچنین نیروهای عراقی یک تونل سه کیلومتری در شهر فلوجه عراق شناسایی کردند که یکی از طولانی ترین تونل های این گروه تروریستی در عراق به شمار می آمد. تونل‌های کشف شده در موصل برخی از تونل هایی که در شهر موصل کشف شده اند، در عمق 10 متری زمین حفر شده و به برق و تجهیزات تهویه هوا مجهز بودند. کشف این تونل ها اطلاعات جدیدی دربارۀ نحوۀ زندگی داعشی را فاش کردند از جمله اینکه نیروهای پیشمرگه، در حمله به منطقه «بدانه» در موصل، یک شبکه از تونل های زیرزمینی کشف کردند که داعشی ها برای حضور هر چه بیشتر در این شهر آن ها را حفر کرده بودند.

در این تونل ها اتاق هایی برای استراحت که مجهز به تعداد پتو و چراغ های خورشیدی بود، وجود داشت. این چراغ ها نور خود را از باتری های خورشیدی می گیرند و در پشت بام یک منزل کار گذاشته و با سیم به تونل وصل شده بود. جالب اینکه بر اساس نوع طراحی تونلی که نیروهای پیشمرگه شناسایی کردند، مشخص شد که نیروهای داعش برای کار به بخش بالایی تونل می رفتند و برای استراحت در بخش زیرزمینی آن مستقر می شدند. مخفی شدن داعشی‌ها به جای جنگیدن یک فیلم ویدئویی که خبرنگار شبکه تلویزیونی CCTV چین، منتشر کرد نشان می دهد که چند خبرنگار این شبکه به همراه نیروهای عراقی به داخل تونل ها رفته و از آشپزخانه، اتاق خواب ها و کتابخانه ها، فیلم و عکس تهیه کردند و معلوم شد داعشی ها بیشتر به جای جنگیدن بر روی زمین در تونل ها مخفی می شدند. تروریست ها با مخفی شدن در این تونل ها از حملات توپخانه ای، پهپادها و ماهواره ها در امان می مانند و این تاکتیکی است که در موصل نیز از آن استفاده می شود. گورهای جمعی داعش نیروهای ارتش عراق حدود سه ماه پیش هنگام پاکسازی مناطق حومه شهر فلوجه از توابع استان الانبار در غرب عراق، یک گور جمعی متعلق به داعش کشف کردند. این گور جمعی در محوطه پشتی یک مدرسه ابتدایی در محله مسکونی «النزال» قرار داشت. این گور جمعی یکی از صدها گوری است که داعش در مناطق مختلف عراق از خود به جا گذاشته است که یک نمونه آن کشف گور جمعی در نزدیکی موصل بود که اجساد 300 نیروی پلیس عراق در آن دفن شده بود. جدیدترین مورد از کشف گور جمعی دعش اینکه نیروهای عراقی در جریان آزادی شهر حمام العلیل در جنوب موصل یک گور دسته جمعی کشف کردند که یکصد جسد سر بریده شده در آن وجود داشت. داعشی ها پس از ارتکاب جنایت های هولناک در حق اهالی مناطق تحت اشغال خود، بسیاری از اهالی را گروگان گرفته و به شیوه های مختلف به قتل می رساندند و سپس اجساد آنان را در یک گور جمعی دفن می کردند. این گورها در مناطقی که از اشغال داعش آزاد شده اند یکی پس از دیگری در حال کشف هستند و سند جدیدی از جنایت های این گروه تروریستی را برملا می کند. داعش همچنین اجساد بسیاری از تلفات خود را در گورهای جمعی دفن می کرد که نمونه آن کشفیک گور جمعی در شهر فلوجه به دست نیروهای عراقی بود که در آن اجساد 550 داعشی دفن شده بودند. اکنون داعش روزهای آخر خود را در عراق سپری می کند و در موصل بزرگترین محل استقرار باقی مانده در این کشور در تنگنا قرار گرفته است اما هنوز بسیاری از جنایت های آن برملا نشده است به ویژه اینکه این گروه تروریستی در قتل و عام و خونریزی از هیچ کاری فروگذار ندارد و هیچ گونه محدودیت سنی و جنسیتی را برای قربانیان خود در نظر نمی گیرد.