تنگتر شدن عرصه بر آنکارا با نزدیکی مسکو و واشنگتن

خبرگزاری مهر: پیروزی «دونالد ترامپ» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با کشیدن خط بطلان بر نتایج بسیاری از نظرسنجی ها، گروه وسیعی از کارشناسان و تحلیلگران مسائل سیاسی این کشور را در بهت و حیرت فرو برد. انتظار می رود به قدرت رسیدن وی در آمریکا با توجه به شعارهای تبلیغاتی موجبات تغییرات زیادی در سیاست های داخلی و بین المللی آمریکا شود. دکتر «نورای مرت» استاد علوم سیاسی دانشگاه استانبول در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سوال که با توجه به استقبال «رجب طیب اردوغان» از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، آیا در دوره ریاست جمهوری ترامپ شاهد نزدیکی بیشتر آنکارا و واشنگتن خواهیم بود، گفت: از آنجائیکه ترامپ هنوز دیدگاه های خود را درباره خاورمیانه مطرح نکرده است و دیدگاه های وی در این خصوص شفاف نیست لذا نمی توان درباره تاثیرات آتی ریاست جمهوری وی بر روابط ترکیه و آمریکا گمانه زنی درستی کرد. وی درباره خشم اردوغان از سیاست های هیلاری کلینتون رقیب دموکرات دونالد ترامپ گفت: اردوغان به علت حمایت «کلینتون» از کردها و همچنین حمایت های وی از «فتح الله گولن» از وی خشمگین بود به همین علت ممکن است اردوغان امید داشته باشد که بتواند ترامپ را متقاعد کند تا گولن را تحویل ترکیه دهد. من نمی دانم که این کار در صورت محقق شدن چه تبعاتی خواهد داشت. نورای مرت در عین حال تصریح کرد: بطور کلی سخت است که بتوان روابط بهتری را با آمریکا پیش بینی کرد زیرا از ترامپ هم انتظار نمی رود که همه چیز را زیر و رو کند. در خصوص دورنمای روابط ترکیه و آمریکا باید بگویم که پس از ناامید شدن حاکمان ترکیه از اوباما تحت ماهیت پیچیده روابط بین الملل انتظار نمی رود بتوانند به آنچه که توقع دارند از طریق ترامپ دست یابند. وی درباره تبعات سیاست های احتمالی دونالد ترامپ برای منطقه افزود: بدترین مسئله درباره ترامپ همراهی وی با «نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل است و همچنین حمایت های بیشتر او از اتحاد سعودی-اسرائیلی - ترکیه ای علیه ایران و دوستان ایران است. استاد دانشگاه استانبول در ادامه گفت: من هنوز نمی دانم که آیا تغییرات بزرگی صورت خواهد گرفت یا خیر. ضمنا نباید فراموش کنیم که کلینتون در خصوص سوریه بسیار رجزخوانی می کرد و سیاست های مداخله جویانه وی فجایعی را در لیبی ایجاد کرد. اگر از من بپرسید خواهم گفت هیلاری اگر روی کار می آمد فجایع بیشتری به بار می آورد. همچنین دیدگاه های هیلاری درباره روابط آمریکا و روسیه بسیار خطرناک بودند و می توانست به درگیری های بیشتر در عرصه بین الملل منجر شود. مرت درباره تلاش ترکیه برای نزدیک شدن به روسیه با هدف جبران اختلافات خود با آمریکا گفت: گفته می شود که ترکیه برای جبران تیرگی روابطش با آمریکا به دنبال روابط بهتر با روسیه است اما این سیاست هم کم و بیش به جای نرسیده زیرا بیشتر از آمریکایی ها این روس ها بودند که با عملیات نظامی ترکیه در سوریه مخالفت کردند. استاد دانشگاه استانبول گفت: وقتی اختلافات آمریکا و روسیه بر سر سوریه نتوانست کمکی به ترکیه کند تا موقعیتش را بهبود بخشد فکر نمی کنم که بهبود روابط آمریکا و روسیه (بعد از روی کار آمدن ترامپ) اجازه دهد تا ترکیه فضای بازتری در خاورمیانه داشته باشد. وی درباره تاثیر روی کار آمدن ترامپ در کاستن از اختلافات ترکیه و آمریکا بر سر مسایل کردها گفت: در خصوص موضوع کردها باید بگویم مسئله شبیه تاسیس دولت یهودی در خاورمیانه است، بطوریکه دولت ها و قدرت های جهانی با وجود رقابت با یکدیگر در خصوص آن به توافق رسیدند. من دلیلی نمی بینم که ترامپ بخواهد سیاست جانبداری بیشتر از ترکیه را دنبال کند مگر اینکه شرایط جدیدی به وجود آید. دلایل زیادی هستند که ثابت کنند که ترامپ سیاست های عملگرایانه بیشتری را در پیش گیرد و اهمیتی به دموکراسی و حقوق بشر در ترکیه ندهد. مگر چه کس دیگری به این مسئله اهمیت داده است؟ مرت در ادامه افزود: این همواره منافع آمریکا بوده است که سرانجام روابط آمریکا با ترکیه را شکل داده است. نهایتا اگر ترکیه می خواهد فضای سیاسی بیشتری در خاورمیانه داشته باشد و در بند سیاست خارجی آمریکا که قصد منزوی کردن آن را دارد نیافتد، نباید خودش انزواگرا باشد. جنگ قدرت سیاسی در خاور میانه آنقدر زیاد و شدید است که هر گونه شکاف ناشی از سیاست های آمریکا در این خصوص موجب خواهد شد تا به جای ایجاد یک فضای باز که ترکیه بتواند آن را پر کند، رقابت بین بازیگران منطقه ای و محلی شدت یابد.