با پسربچه‌های ویرانگر چگونه رفتار کنیم؟

سرویس سبک زندگی فردا: مادر احسان از دستش کلافه شده است. احسان ۱۰ سال دارد و در کلاس چهارم ابتدایی تحصیل می‌کند. او گاهی اوقات رفتارهای بد و پرخاشگرانه‌ای از خود نشان می‌دهد. احسان وقتی عصبانی می‌شود همه چیز را به هم می‌ریزد؛ از کوسن‌های مبل که به اطراف پرتاب می‌شود بگیرید تا کاغذ دیواری‌های اتاقش که پاره‌پاره می‌شود و قاب عکس‌هایی که همه پایین می‌‌آید. والدین احسان ابتدا تصور می‌کردند که این رفتارها ناشی از ترس احسان است به همین دلیل سعی کردند علت ترس را بیابند اما موفق نشدند. مسئله دیگری که وجود دارد این است که احسان با خواهرش هم رفتار مناسبی ندارد و گاهی اوقات با او هم وارد مشاجره می‌شود. مادر و پدر احسان سعی کرده‌اند با او صحبت کنند اما به نظر می‌رسد روش درست برقراری ارتباط با او را نمی‌دانند و در بر طرف کردن این مشکل موفق نبوده‌اند. در ادامه این مطلب را به نقل از بیتوته بخوانید.

باپسرهای ویرانگر چه باید کرد؟

«جو فراست» کارشناس تربیتی کودکان است و از پس همه مشکلات روحی و رفتاری بچه‌ها برمی‌آید. از سال ۲۰۰۴ او با اجرای یک برنامه به خانواده‌ها کمک می‌کند تا فرزندانشان را بهتر تربیت کنند.

هرچند اگر کتابی را در اختیار کودک خردسالی قرار دهید به احتمال زیاد بعد از مدتی کتاب را در حالتی که صفحه‌های آن جویده، پاره و مچاله شده است می‌یابید اما هرگز نمی‌توانید این رفتار را رفتاری مخرب تلقی کنید. اما بدون شک اگر کودک ۱۰ ساله‌ای کاغذدیواری‌های خانه را پاره و دیوارها را نقاشی کند، این رفتار رفتاری پرخاشگرانه محسوب می‌شود. پس بین اتفاق و اشتباه تفاوت قائل شوید. این کار احسان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد.

وقتی پای خواهر و برادر وسط است

وقتی نوزاد جدید به خانواده اضافه می‌شود بچه‌های بزرگ‌تر با ورود تازه وارد احساس تهدید می‌کنند. حالا که احسان با خواهرش هم درست رفتار نمی‌کند، ممکن است این مشکل ناشی از عدم موازنه توجه کافی والدین به این ۲ فرزند باشد.

وقتی والدین مدام نه مي‌گويند

وقتی والدین مدام نه می‌گویند این در برخی کودکان واکنش ایجاد می‌کند و آنها چون در حال امتحان استقلال هستند با این رفتار مقابله می‌کنند. والدین بهتر است بدانندکه لحن آمرانه در كودكان ایجاد مقاومت می‌کند. به جای اینکه به او بگویید «زود باش کفشات رو پات کن داریم میریم پارک» به او بگویید «می‌خوای کفشات رو پات کنی تا با هم بریم پارک؟»

وقتی توجه لازم را نمی‌گیرد

گاهی اوقات کودکان به این درک می‌رسند که با این رفتارها به سادگی و با موفقیت کامل قادر به جلب توجه منفی شما هستند و بدون تردید برای کودکان جلب توجه منفی بهتر از عدم توجه دیگران خواهد بود.

وقتی ناکام می‌شود

ناکامی يكي‌ از مسائلي‌ است‌ كه‌ به‌ پرخاشگري‌ مي‌انجامد. وقتي‌ كودك‌ به‌ هدف‌ خود دست‌ نيابد و ناكام‌ شود، يكي‌ از رفتارهايي‌ كه‌ از او سر مي‌زند پرخاشگري‌ است.

راه‌حل به او قدردانی و احترام را بیاموزید

برایش توضیح دهید کندن کاغذ دیواری رفتار نامناسبی است. پس از آن اگر با این رفتارها مواجه شدید از روش «اگه یه دفعه دیگه این کار رو بکنی تنبیه میشی!» استفاده کنید. اگر بر رفتارش اصرار داشت می‌توانید از توقیف برخی از کارهایی که به آنها علاقه دارد، استفاده کنید.

آرامش را در خانه حاکم کنید

همان‌طور که رفتارهای ناشایست فرزندتان را شناسایی می‌کنید، این مسئله را در مورد خودتان هم به کار گیرید چرا که تربیت کودک همانا تربیت خود شماست.

پاسخ حسن عسگری‌فر، روانشناس بالینی به این سوال ۲+۳ راه برای آرام کردن بچه‌های زلزله بسیاری از پرخاشگری‌های كودك منشا یادگیری دارد. در بسیاری از موارد كودك توانسته با نمایش رفتارهای پرخاشگرانه به خواسته‌های خودش برسد. تنوع در اعمال و رفتارهای تربیتی از طرف منابع قدرت (پدر، مادر، پدربزرگ، مادربزرگ، عمو و...) و فقدان مدیریت واحد كه همه روی آن متفق‌القول نظر مساعد داشته باشند به كودك اجازه بهره‌برداری غیرمعمول و سوءاستفاده را می‌دهد. نظم و انضباط رفتار کودک را مدیریت می‌کند

خواب خوب، تغذیه درست و به موقع و برنامه‌ریزی مناسب از عوامل تاثیرگذار بر رفتار كودك از سوی والدین است. باور اینكه زمان خواب و بیداری كودك باید از زمان خواب و بیداری والدین متفاوت باشد جزء اركان اصلی ایجاد نظم در خانواده و اعضای آن است.

خشمگین می‌شود تا درکش کنید

یكی از موارد اساسی در كنترل كودك، فهم علل خشم‌ها، نگرانی‌ها، ترس‌ها و فریادهای منشعب از همین علل است كه معلولش رفتارهای پرخاشگرانه و تندخویی و تخریب او به عنوان اعتراض است كه گاه منطقی و گاه غیرمنطقی است. درك خشم و نگرانی منطقی كودك و بیان آن از سوی والدین، احساس آرامش و امنیت به كودك داده و رابطه‌اش را با والدین مستحكم‌تر و قوی‌تر می‌كند.

او دنبال استقلال است

كودكان در چند دوره زندگی رشدی‌شان فهم و ادراك خاصی از بزرگ شدن و مستقل بودن دارند و استقلال را به معنی من، من می‌خواهم، من دوست دارم و... تجلی می‌دهند. این دوره‌‌ها در گذر زمان شكل‌ها و مدل‌های متفاوتی را نشان می‌دهد و در بسیاری از مواقع با مدیریت خوب والدین این دوره‌های توام با پرخاشگری و تندخویی و گاه خشم گذر كرده و كودك در شروع نوجوانی رفتاری دیگر نشان می‌دهد.

این ۵ تمرین را مرحله به مرحله انجام دهید

۱. به او نشان دهید رفتارش اشتباه بوده: وقتی كودكتان رفتاری نامطلوب نشان می‌دهد، بلافاصله بعد از نمایش آن رفتار، كودك را در اتاق خودش یا اتاقی كه در خانه دارید گذاشته و به او تاكید کنید تا رفتارش را درست نكند اجازه خروج از اتاقش را ندارد. در اتاق باید باز باشد تا هم شما او را ببینید و هم او شما را.

۲. فقط نگاه کنید: ممكن است كودك خشم و ناراحتی‌اش را با به هم ریختن و تخریب اتاقش نشان دهد. در این شرایط شما فقط چند باری نزدیك اتاق او شوید، طوری كه او نیز شما را ببیند، نگاهی كنید و بروید.

۳. او را ببخشید: پس از مدت یك ساعت یا چند ساعت كه كودك با بی‌محلی‌های شما روبه‌رو شد، خودش بیرون می‌آید و طلب بخشش می‌كند. در این شرایط كمی صبور باشید تا كودك احساس كند شما كمی مقامت در بخشش او دارید، سپس او را بغل كرده، ببوسید و نشان دهید كه او را بخشیده‌اید اما باز به كودك باید متذكر شوید كه هر بار از سوی او با نافرمانی مواجه شوید او باز همین محرومیت‌ها را تجربه خواهد كرد.

۴. در مقابل مقاومت او شکیبا باشید: در شروع اصلاح رفتار او، شما با مقاومت زیاد كودكتان مواجه خواهید شد. او برخلاف خواسته شما ممکن است از اتاقش بیرون بیاید و نشان ‌دهد كه از شما فرمان نمی‌برد. هر بار كه كودك از اتاق بیرون می‌آید و در عین حال سعی می‌كند تا پرخاشگری بیشتری از خود به نمایش بگذارد شما با آرامش دوباره او را به اتاق برگردانده و باز توضیح می‌دهید كه تا رفتارش اصلاح نشود اجازه خروج از اتاق را ندارد. (در چند مورد اول یا چند روز اول ممكن است این آمد و شد چند بار تكرار شود)

۵. مقاوم باشید: اگر كودكتان ضعف شما را در اعمال رفتارهای تنبیهی در مهمانی‌ها یا در جمع آدم‌ها كشف كند (به دلیل آبروداری و امثال آن) در جمع آدم قبلی خواهد شد. به این سبب در صورت نیاز شاید محرومیتی كه ذكر آن رفت را یك بار در جمع نیز باید به او نشان دهید تا او مطمئن شود شما در هیچ موقعیتی آدم ضعیفی نیستید.