روزنامه ایران: سالها قبل سانفرانسیسکو فناورانهترین شهر جهان بود. زمانی که در خیابانهای این شهر قدم میزدید خودروهای برقی را در اطراف خود مشاهده میکردید، مراکز کنترل عوارض جادهای هوشمند بودند، در هیچ نقطه از شهر مأمور پلیس مشاهده نمیشد و همه وظایف او به چراغهای راهنمایی واگذار شده بود و در مجموع، مردم همه خدمات خود را دیجیتالی دریافت میکردند. ولی از آن زمان مدت زیادی سپری شده و بازی به گونهای تغییر یافته است که دیگر شهرها هم در این زمینه گام برداشتهاند. این روزها سانتیاگو مرکزی را با نام «چیلیکون ولی» راهاندازی کرده است تا همه شرکتهای فناوری در آن مستقر شوند و البته سئول بهعنوان پایتخت کره جنوبی گامهای ارزشمندی برداشته است تا از آن بهعنوان فناورانهترین شهر جهان یاد شود.
تولد فناوری
به طور دقیق میتوان یادآور شد فناوری در شهر سانفرانسیسکو متولد شده است منطقهای در این شهر که با نام «سیلیکون ولی» یا «درهسیلیکون» شناخته میشود، خانه اصلی شرکتهای بزرگی چون اپل، گوگل، فیسبوک، اینتل و حتی دانشگاه استنفورد است و میتوان گفت اینترنت و رایانه در همین مرکز متولد شدند. طی چند سال اخیر تعداد زیادی از بزرگترین شرکتهای فناوری جهان در این منطقه فعالیت خود را آغاز کردند و این روزها هزاران استارتآپ در دره سیلیکون مشغول به کار هستند. همین مسأله باعث شده است تا کارشناسان پیشبینی کنند که دره سیلیکون، آینده جالبی نداشته باشد و تجمع بیش از اندازه شرکتهای فناوری و ناتوانی در پاسخگویی به افزایش روزافزون جمعیت، این منطقه را با مشکل مواجه کند.
«تیلور هاکابی» یکی از مدیران آژانس Bart در خلیج سانفرانسیسکو در پی شکایت ساکنان این منطقه از ناکارآمدی زیرساختهای حملونقل متناسب با افزایش جمعیت گفت: «استراتژیستها در سال 1996 میلادی راهی جز این نداشتند که انفجار فناوری را پیشبینی کنند و این اتفاق را به سمت دره سیلیکون هدایت کردند. آنها با این اتفاق شبکه راهآهن را گسترش دادند و بین دهههای 1960 و 1970 میلادی، زیرساختهای اصلی زندگی در دره سیلیکون شکل گرفت ولی این منطقه هماکنون توانایی پاسخگویی به نیازهای مردم را ندارد و باید قطب فناوری جدید راهاندازی شود.»
مهم نیست سانفرانسیسکو تا چه اندازه در تولد فناوری دخیل بوده است، زیرا این روزها منطقه مذکور نمیتواند همه زیرساختهای لازم برای توسعه بیشتر فناوری را در اختیار داشته باشد و به همین خاطر باید یک شهر دیگر بهعنوان قطب اصلی فناوری انتخاب شود. سانفرانسیسکو مملو از ساختمانهای قدیمی است که با معماری قرن 21 سازگاری ندارند و پاسخگوی نیازهای زندگی مدرن نیستند.
شهر هوشمند
کارشناسان این روزها معتقدند اگر قرار است فناوری به صورت متمرکز در یک نقطه از جهان توسعه یابد، لازم است یک دره سیلیکون جدید در یک شهر هوشمند راهاندازی شود. یکی از بهترین نمونههای شهر هوشمند که پتانسیل راهاندازی دره سیلیکون جدید را دارد، منطقهای است که در هشت مایلی بزرگترین فرودگاه بینالمللی کره جنوبی واقع شده است. «منطقه بینالمللی تجاری سونگدو» که ساخت آن 12 سال به طول انجامیده است. گفتنی است این منطقه بینالمللی تجاری با سرمایهگذاری بالغ بر 40میلیارد دلار در فضایی بهوسعت 600 هکتار ساخته شده است.
این مرکز نخستین شهر هوشمند جهان و بزرگترین مرکز شخصی توسعه یافته در تاریخ محسوب میشود که تااین اندازه خدمات آن مبتنی بر دنیای مجازی و هوشمند ارائه میشود. در این شهر رایانهها داخل خیابان کار گذاشته شدهاند و زیرساختها در شبکه اطلاعاتی شهر به صورت کاملاً هوشمند عمل میکنند. مانیتورینگ و نگهداری شهر به صورت هوشمند و بدون دخالت انسان انجام میشود و از دیگر امکاناتی که برای آن در نظر گرفته شده است میتوان به سیستم دفع زباله «پنوماتیک» بدون نیاز به سطل آشغال، هدایت تمام تأسیسات شهری به زیر زمین با قابلیت کنترل اتوماتیک و مدیریت هوشمند همه بخشهای شهر اشاره کرد.
با این توضیحات «سونگدو» را هوشمندترین شهر جهان میدانند که البته با «سانتیاگو» رقابت تنگاتنگ دارد و میتواند قطب جدید فناوری جهان محسوب شود. زمانی که در این شهر آسیایی گام برمیدارید، در هر نقطهای که باشید ردپای فناوریهای هوشمند را در کنار خود مشاهده میکنید. این شهر هوشمند برخلاف تجربههای قبلی به گونهای ساخته شده است که هیچ بخشی از آن به سیستمهای دستی متصل نیست. حسگرهای اطلاعاتی به صورت مستمر دادهها را از تمام نقاط شهر جمعآوری میکنند و آب، انرژی و ترافیک شهری به صورت کاملاً هوشمند مدیریت میشود. شبکه هوشمند شرکت سیسکو همه خانههای سونگدو را به یکدیگر متصل کرده است و از آنجایی که سیسکو پیش از این شبکه مرکزی دره سیلیکون را هم ارائه کرده بود، با تجربه کاملاً مناسب خدمات جدید را برای «سونگدو» ارائه کرده است.
گفتنی است شبکه هوشمند شرکت سیسکو برای منطقه بینالمللی تجاری سونگدو «سیستم حضور از راه دور» راهاندازی کرده است که این سیستم ارتباطات سمعی و بصری بین همه شهروندان را برقرار میکند. همچنین قرار بر آن شده است که همه لباسهایی که ساکنان «سونگدو» بر تن میکنند هوشمند باشد و والدین در هر لحظه بتوانند موقعیت و وضعیت فرزندان خود را از راه دور بررسی کنند.
آسیا پیش بهسوی فناوری
پتانسیل شهری برای تبدیل شدن به قطب فناوری و ارائه هوشمندترین خدمات در آسیا بیشتر از هر نقطه دیگر دیده میشود و ژاپن هم گامهای قابل ملاحظهای در این زمینه برداشته است. کشور ژاپن میزبان مسابقات المپیک 2020 است و توکیو از هماکنون خود را برای ارائه پیشرفتهترین خدمات الکترونیکی آماده میکند و قرار است پایتخت ژاپن بهعنوان نخستین شهر جهان نسل پنجم خدمات مخابراتی و ارتباطی موسوم به 5G را در اختیار کاربران بگذارد. دهکده المپیک توکیو که از هماکنون ساخت آن آغاز شده است به طور کامل نیروی مورد نیاز خود را از هیدروژن تأمین میکند. برای «توکیو 2020» چشمانداز فناورانهای در نظر گرفته شده است که به جرأت میتوان گفت هیچ شهر دیگری از جهان نمیتواند تا این اندازه در حوزه فناوری پیشرفت کند.
با این توضیحات و پیشرفتهای صورت گرفته در دیگر کشورها از جمله سنگاپور، مالزی، چین، امارات و تایوان، این وعده به مردم داده شده است تا در آینده نه چندان دور زندگی روزمره از کانال فناوری برای آنها بشدت آسان شود. ادغام فناوریهای هوشمند با طرحهای توسعه شهری، تغییر سیستمهای حملونقل و ترافیک، ارائه خدمات ماهوارهای GPS در هر زمان و مکان، افزایش سرمایه گذاریهای دولتی در حوزه فناوری، خیابانها و ماشینهای هوشمند، حذف سیستمهای بوروکراسی اداری و وابستگی کامل به خدمات دیجیتالی دولتی و دیگر اتفاقاتی از این دست، مواردی محسوب میشوند که در شهرهای هوشمند و فناورانه ارائه خواهد شد.
به هر حال، روزنامه «بیزینس اینسایدر» پیشرفتهترین و فناورانهترین شهرهای جهان را به ترتیب سونگدو، سانفرانسیسکو، لندن، نیویورک، سئول، لسآنجلس، بوستون، تایپه، تورنتو، سنگاپور، آمستردام، توکیو، شیکاگو، برلین و مونیخ میداند که البته این نظم تا سال 2020 میلادی احتمالاً تغییر میکند.