چه کسی پیروز انتخابات آمریکا خواهد بود؟

روزنامه وطن امروز: کمتر از 10 روز پیش، نظرسنجی شبکه تلویزیونی «ای‌بی‌سی» انعکاس گسترده‌ای در رسانه‌های آمریکایی داشت. اهمیت نظرسنجی در آن بود که نشان می‌داد حدود 2 هفته مانده به انتخابات، هیلاری کلینتون فاصله خود را با دونالد ترامپ به‌طور چشمگیری افزایش داده است. از میان کسانی که گفته بودند قصد شرکت در انتخابات را دارند، ۵۰ درصد از کلینتون و ۳۸ درصد از ترامپ حمایت کرده بودند.

اما شادمانی در اردوگاه حامیان کلینتون چندان دوام نداشت. نظرسنجی روز ۳۱ اکتبر (۱۰ آبان) ای‌بی‌سی و واشنگتن‌پست، خبر از کاهش فاصله 2 کاندیدا به یک درصد داد (کلینتون ۴۶ و ترامپ ۴۵ درصد).

با این حال به دلیل سیستم خاص انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، کارشناسان نظرشان را روی تعدادی از ایالت‌های کلیدی متمرکز کرده‌اند. برای پیروزی نهایی، پیروزی در این ایالات ضروری است. این ایالات را اصطلاحا «صحنه نبرد» می‌نامند. تکلیف بعضی از ایالات به دلیل اختلاف زیاد دوطرف در نظرسنجی‌ها مشخص است، بعضی از آن ایالت‌ها قطعا به کلینتون و برخی به ترامپ رای خواهند داد اما در ایالات «صحنه نبرد» رقابت نزدیک و پیش‌بینی قطعی امکان‌ناپذیر است. این ۱۱ ایالت عبارتند از: کلرادو، فلوریدا، آیوا، میشیگان، نوادا، نیوهمپشایر، کارولینای شمالی، اوهایو، پنسیلوانیا، ویرجینیا و ویسکانسین. متوسط آخرین نظرسنجی‌ها - تا لحظه نگارش این گزارش - نشان می‌دهد کلینتون تقریبا ۴ درصد (۴۶ به ۴۲) در این ایالات از ترامپ پیش است.

اگر بخواهیم نظرسنجی‌ها را تا این لحظه ترجمه کنیم، معنایش این است که شانس پیروزی کلینتون به مراتب بیشتر از ترامپ است (۷۷ درصد در مقابل ۲۳ درصد طبق برخی مدل‌های محاسباتی براساس نظرسنجی‌ها). اما همین مدل‌ها تا یک هفته پیش شانس کلینتون را بالای ۹۰ درصد گزارش می‌کردند. به عبارت دیگر مجموعه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد ترامپ در حال کم کردن فاصله خود با رقیب است.

در هیاهوی انتخابات، روز جمعه ۲۸ اکتبر ناگهان خبر آمد که اف‌بی‌آی دوباره پرونده استفاده کلینتون از یک سرور شخصی را برای مبادله ایمیل‌هایی باز کرده است که می‌تواند محرمانه تلقی شود.

در ماه ژوئیه تحقیقات درباره استفاده کلینتون از ایمیل شخصی، بدون طرح اتهام به خطر انداختن اطلاعات محرمانه خاتمه یافته بود.

آنطور که از گزارش‌ها بر می‌آید، ناگهان هزاران ایمیل مربوط به خانم هما عابدین، مشاور ارشد کلینتون (متولد آمریکا از پدر هندی و مادر پاکستانی، هر دو مسلمان و هر دو دارای درجه دکترا از دانشگاه‌های آمریکا) روی لپ‌تاپ شوهرش آنتونی وینر که از او جدا شده کشف شده است. این ایمیل‌ها که ممکن است حساس و حاوی اطلاعات طبقه‌بندی شده باشد در جریان تحقیقات جزایی از آنتونی وینر به دست آمده بود که به ارسال پیام‌های صریح جنسی برای یک دختر ۱۵ ساله متهم است. اف‌بی‌آی معتقد است این ایمیل‌ها ممکن است به تحقیقات سابق درباره استفاده کلینتون از یک سرور شخصی مربوط باشد. نیویورک‌تایمز گزارش داد حرکت اف‌بی‌آی، ستاد انتخاباتی کلینتون را به لرزه درآورده است. براساس نظرسنجی ۳۰ اکتبر ‌ای‌بی‌سی و واشنگتن‌پست (هر دو تشکیلات پشتیبان کلینتون)، یک‌سوم حامیان خانم کلینتون گفته‌اند بر اثر تحولات جاری «کمتر احتمال» دارد که به وی رای دهند.

واقعیت این است که هر دو نامزد، به نحوی که کمتر در انتخابات آمریکا سابقه داشته، از دید رای‌دهندگان غیرقابل اعتمادند. طبق برخی بررسی‌ها تنها‌ ۱۱ درصد رای‌دهندگان خانم کلینتون را قابل اعتماد می‌دانند و ۱۶ درصد ترامپ را. طبق نظرسنجی ای‌بی‌سی و واشنگتن‌پست، میزان نامحبوب بودن دو نامزد نیز در انتخابات اخیر آمریکا بی‌سابقه است؛ ۶۰ درصد رای‌دهندگان خانم کلینتون و ۵۸ درصد ترامپ را دوست ندارند.

آنچه نظر بسیاری از ناظران را به خود جلب کرده غیرعادی بودن این انتخابات است. بسیاری از کارشناسان معتقدند در یک انتخابات عادی، اگر یک نامزد حرف‌هایی را که ترامپ درباره زنان زده بود بر زبان آورده بود، در این لحظه باید خانم کلینتون با اختلاف ۲۰ درصد از او جلو می‌بود اما کارزاری که ترامپ به‌راه انداخته به قدری نامتعارف است که همه معادلات قبلی را بهم ریخته است. از جمله پیش از این قابل تصور نبود که یک نامزد جمهوری‌خواه، نه تنها با دموکرات‌ها بلکه با رهبران جمهوری‌خواه هم در جریان مبارزات انتخاباتی خود در بیفتد. موضوع جالب توجه دیگر این است که اخیرا در چندین مورد، در نقاط مختلف دنیا، نتایج رفراندوم‌ها و انتخابات با نتایج نظرسنجی‌ها انطباق نداشته است. به عنوان نمونه می‌توان به پیروزی محافظه‌کاران در انتخابات سال ۲۰۱۵ بریتانیا، رفراندوم خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (پیروزی اردوگاه «خروج») و رفراندوم مربوط به توافق دولت کلمبیا با گروه شورشی فارک (که مخالفان توافق به‌طور غیرقابل انتظاری پیروز شدند) اشاره کرد.

همانطور که پیش‌تر گفته شد، نتیجه نظرسنجی‌ها بر پیروزی کلینتون دلالت دارد اما هنوز ممکن است بعضی پارامترها باعث منحرف کردن نظرسنجی‌ها شده باشند.

یک سیستم هوش مصنوعی که از سال ۲۰۰۴ ابداع شده با جمع‌آوری ۲۰ میلیون داده، از شبکه‌های عمومی و اجتماعی، شامل گوگل، فیسبوک، توئیتر و یوتیوب و تجزیه و تحلیل آنها توانسته نتیجه انتخابات را ظرف ۱۲ سال گذشته بدون خطا پیش‌بینی کند. این سیستم از سال ۲۰۰۴ تمام نتایج انتخابات مقدماتی هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه را بدون اشتباه پیش‌بینی کرده است. منطق سیستم این است که کاندیدایی پیروز خواهد شد که بیشترین توجه را در این شبکه‌ها به خود جلب کرده باشد. بنا به گفته ابداع‌کننده این سیستم، ترامپ پیروز این انتخابات خواهد بود. سنجیو رای، خالق این سیستم می‌گوید در صورت باخت ترامپ، برای نخستین‌بار بعد از ۱۲ سال سیستم خطا کرده است.

در تحولی دیگر، به گزارش واشنگتن پست، «آلن لیچمن»، استاد برجسته تاریخ از دانشگاه آمریکایی (American University) که ظرف ۳۰ سال گذشته تمام نتایج انتخابات آمریکا را درست پیش‌بینی کرده، طبق مدلی که برای پیش‌بینی نتیجه انتخابات تولید کرده، برخلاف نظرسنجی‌ها ادعا می‌کند دموکرات‌ها قادر به حفظ کاخ سفید نخواهند بود.

اما اگر بر خلاف تمام نظرسنجی‌ها و به‌رغم حمایت همه‌جانبه رسانه‌های اصلی آمریکایی از کلینتون، ترامپ در انتخابات به پیروزی برسد، با مطالعات و مقالات عدیده‌ای روبه‌رو خواهید شد که خبر از یک دوران جدید در آمریکا بلکه در جهان می‌دهد. دوران پایان اقتدار امپراتوری رسانه‌های اصلی آمریکایی و ظهور یک قدرت جدید، یعنی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، در جهت شکل دادن به افکار عمومی.