مجری: چه برنامه‌ای برای مقاوم‌سازی مسکن حاشیه‌نشین‌ها دارید؟/ وزیر راه و شهرسازی: مسئولش آن کسی است که به این مناطق رفته! +فیلم

سرویس اقتصادی فردا: یکشنبه این هفته بود که عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی به برنامه پایش رفت تا به سوالاتی راجع به معضلات حاشیه نشینی پاسخ دهد. مرتضی حیدری و کیا داود اسفندیاری مجریان این برنامه بودند. این برنامه پس از پخش با انتقادات زیادی مواجه شده بود، زیرا که وزیر راه و شهرسازی نه تنها برنامه ای راجع به حل معضل شهرنشینی نداشت، بلکه در بخشی از صحبت هایش راجع به مسکن مهر، آنها را حاشیه نشین نامید.

در بخشی از گفتگوی برنامه پایش، کیا داود اسفندیاری می پرسد: چرا برای جلوگیری از حاشیه نشینی خدمات را به روستاها نمی برید؟ آیا برای اینکه حاشیه نشینی توسعه پیدا نکند، پیشگیری انجام شده است؟

وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که تخلیه روستاها و افزایش جمعیت شهرنشینی، اتفاقی طبیعی است؟ ادامه می دهد: من می گویم باید برنامه داشته باشیم و کسی آن را ارزیابی کند. تا بگوید اقتصاد روستایی در ایران ظرفیت چند درصد جمعیت ایران را دارد؟ آیا اگر دولت یا مجلس اراده کند و تصمیم بگیرد تا جمعیت روستایی 50 درصد شود،مشکل حل می شود؟ به نظر من مهم ترین دلایل مهاجرت، اشتغال، تولید و معیشت است. و اصلی ترین عامل محرکه اشتغال است. اما مگر چقدر شغل می توان در روستا ایجاد کرد؟ اسفندیاری در ادامه می پرسد: در آمارها و بررسی ها، مشخص شده که در خیلی از مناطق حاشیه نشینی، افراد از شهرهای دیگری آمده اند و به حاشیه شهر مهاجرت کرده اند. این ستادی که شما در آن مسئولیت دارید و بحث اجرایی آن با شما است. آیا در زمینه اینکه در شهرها شغل ایجاد کند، و مانع مهاجرت ها از شهرها به حاشیه شهرهای دیگر شود، کاری انجام شده است؟ آخوندی پاسخ می دهد: ما دو سال است در مورد این داریم بحث می کنیم! بحث موجود را به حساب ما نگذارید! ما داریم می گوییم چگونه این داستان را سرو سامان بدهیم. ما عمده کارهایمان سامان شهری است. و مسئولیت ایجاد اشتغال را نداریم. بحث ما این است که چگونه به این سکونت گاه ها و به این وضعیت ناهنجار یک سامانی دهیم. که کیفیت و محیط زندگی و وضعیت مطلوب تری را پیدا کند! آن هم فقط در حدی که بتوانیم یک کارگاهی بگذاریم، آموزش فنی حرفه ای ایجاد کنیم و خانم هایی که در منطقه هستند بتوانند کارهای دستی خود را عرضه کنند. مجری برنامه پایش به سراغ پیامک مخاطبان این برنامه می رود و می گوید: یکی از مخاطبان سوال پرسیده که در صورت وقوع زلزله در حاشیه شهرها و با توجه به اینکه خانه ها مهندسی سازی نیست، مسئول آن چه کسی است؟ در ستاد بازآفرینی چه اقداماتی جهت بهبود امنیت، ارتقا سطح فرهنگی، سلامت و به طور کلی نزدیک شدن امکانات شهری به حاشیه نشینان شده است؟ اینها سوالات تکراری بود که در پیامک ها بود و در آخر آنها می گویند چرا مسئولان همیشه می گویند که ما بودجه نداریم؟ وزیر راه و شهرسازی تصریح می کند: یک مقدار واقع نگرانه بحث کنیم. مسئولان که این وضعیت را به وجود نیاورده اند و افراد هم به صورت غیر رسمی در این مناطق ساکن شدند. یک عده هم گفتند به اینها امکانات ، آب و برق هم ندهید، تا بروند. بنابراین اینکه انتظار داشته باشیم عده ای بروند جایی به طور غیر رسمی خانه ای بسازند و بعد بگویند اگر زلزله آمد چه کسی مسئول است؟ خب مسئول همان کسی است که رفته آنها را ساخته است! خب خودشان رفته اند! اظهارات وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به سوال مجری برنامه پایش، در حالی مطرح می شود که دولت وظیفه فراهم کردن اشتغال افراد و تامین مسکن قشر نیازمند را دارد. آخوندی در ادامه می گوید: ما از رسانه ها می خواهیم که اگر به بحث حاشیه نشینی می پردازند از فردا نگویند چرا اینجا اینطوری است؟ ما خودمان می دانیم و بحثش را هم مطرح می کنیم. حل این مسائل زمان خیلی زیادی می برد. شاید فقط دو سال طول بکشد تا حاشیه نشین ها به ما اعتماد کنند. و بعد تصمیم بگیریم مشکلاتشان را حل کنیم! کیا داود اسفندیاری در مقابل اظهارات عجیب آخوندی می گوید: به طور قطع هیچ کدام از این افراد دوست ندارند که در چنین مناطقی زندگی کنند. کسانی که به حاشیه نشینی روی می آورند به دلایل مشکلاتی بوده که اگر آنها رفع می شد به چنین مناطقی پناه نمی آوردند. مناطقی که زیرساخت ندارد و مشکلات بسیاری را برای آنها ایجاد می کند. این افراد از سر ناچاری به سراغ حاشیه نشینی رفته اند. اگر شما ریشه مشکلات این افراد را نادیده بگیرید و دو سال وقت را فقط صرف ارتباط گرفتن با این افراد کنید و چند سال بعد بخواهید مشکلاتشان را حل کنید. آن وقت 19 میلیون نفر جدید به وجود می آیند که حاشیه نشین شده اند زیرا که مشکل ریشه ای مسکن و اشتغال افراد حل نشده است. آخوندی از جواب دادن طفره می رود و بیان می کند: من آمادگی این را دارم که وارد بحث های ساختاری و تئوریک و نظری شودم اما بحث های تئوریک دردی از مشکلات را دوا نمی کند! این را بگویم که جمعیت حاشیه نشینان نسبتا پایدار شده و تصور ما این است که همچین رشدی دیگر به وجود نمی آید. مرتضی حیدری، مجری دیگر این برنامه از وزیر راه و شهرسازی می پرسد: شهرهای جدید و مسکن مهر را جز کدام دسته تعریف می کنید؟ آیا سکونت گاه رسمی شهر محسوب می شوند؟ آخوندی که پیش از این هم سابقه توهین به مسکن مهری ها را داشته، این بار هم آنها را حاشیه نشین می خواند و می گوید: از نظر قانونی، شهر جدید، شهری رسمی است که دولت آن را تعریف می کند. اما از جهت اجتماعی مسکن مهر عملا غیر رسمی است! زیرا از نظر اجتماعی این افراد حاشیه نشین هستند. در واقع منطقه ای که شهر نبوده، به طور ناگهانی ده هزار خانواده وارد آن می شوند و امکاناتی در آنجا وجود ندارد و هیچ کس، هیچ کس را نمی شناسد.

مسکن مهری ها منتقد این قسمت از برنامه پایش

پس از اتمام برنامه پایش و گفتگو با عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، بسیاری از متقاضیان مسکن مهر پردیس از این برنامه انتقاد کردند. آنها طی تماس تلفنی با «فردا» اعلام داشتند که پیامک های بسیاری را به برنامه پایش فرستادند و خواستار توجه به مشکلات مسکن مهر و پاسخگویی وزیر نسبت به عدم تحویل این واحدها شدند. اما متاسفانه مجری برنامه پایش تنها به اعلام ارسال پیامک های زیادی از سوی مسکن مهری ها بسنده کرد. آنها می خواستند بدانند چرا در این برنامه راجع به مشکلات مسکن مهر، سوالاتی پرسیده نشده است؟

به همین منظور خبرنگار «فردا» با سید امیر سیاح، مدیر گروه اقتصادی شبکه اول سیما این مسئله را جویا شد. سیاح می گوید: به دو دلیل راجع به مسکن مهر در این برنامه صحبتی نشده است. دلیل اول این بود که اصلا موضوع برنامه پایش، مسکن مهر نبوده است و دلیل دوم هم این بود که اصلا وزیر راه و شهرسازی راجع به مسکن مهر، صحبت نمی کند!

از سوی دیگر مرتضی حیدری، مجری برنامه پایش در گفتگو با «فردا» می گوید: موضوع برنامه مسکن مهر نبوده است و ما آقای آخوندی را از باب سمت رئیس ستاد ملی بازآفرینی دعوت کرده بودیم. به همین دلیل اصلا موضوع مسکن مهر را طرح نکردیم.