سرنوشت مونالیزای افغان فیلم می‌شود +عکس

رکنا: کلمه افغانستان برای بسیاری یک خاطره تصویری ثابت دارد. تصویری که برخلاف تصور بسیاری همراه با جنگ و خونریزی و بمب و انفجار نیست. این خاطره تصویر ثابت شمایل زنی است که مبهوت به ویزور دوربین نگاه می‌کند.

عکسی که آن‌قدر معروف شد که در زمان خود نمادی از مردم افغانستان شد. این تصویر به یادماندنی که بارها از رسانه‌های مختلف جهان پخش شد، توسط استیو مک‌کوری سال 1984 و در شهر پیشاور پاکستان از دختر پناهجوی افغان گرفته شد.

استیو سال 1984 در سفری به منطقه‌ای در نزدیکی پیشاور پاکستان به مدرسه‌ای رفته بود که در آن تعدادی از آواره‌های جنگ افغانستان هم بودند. در یکی از کلاس‌های درس، چهره دختری 12 ساله به نام «شربت گولا» نظرش را به خود جلب کرد.

استیو خواست از او عکس بگیرد، اما متوجه شد شربت بسیار خجالتی و ممکن است موافقت نکند، به همین دلیل اول از همکلاسی‌های او عکس گرفت تا خجالت شربت بریزد و سپس سراغ او رفت. عکس گرفته شد و روی جلد مجله نشنال جئوگرافیک در ژوئن 1985 چاپ و بسیار مشهور شد.

در عکس دقت کنید، احساسات و زیبایی در آن پیدا هستند. در عین حال دختری با شال پاره با صورتی که معلوم است شسته نشده، می‌بینیم. در چشم‌های سوژه بزرگی و استقامت و پایداری هم نهفته است. همین چیزهای متضاد باعث آفریده شدن این عکس شدند که به مونالیزای افغان مشهور شده است. شربت در آن زمان به علت بمباران نیروی هوایی شوروی، والدین خود را از دست داده و یتیم شده بود.

سال 2002، استیو در مأموریتی از سوی «نشنال جئوگرافیک» به افغانستان رفت تا شربت گولا را پیدا کند. جالب بود که زنان زیادی مراجعه و ادعا کردند «شربت» هستند! استیو از پیدا کردن شربت ناامید شده بود، او حتی نام سوژه عکس‌اش را هم نمی‌دانست، هیچ آدرسی از او نداشت و حتی نمی‌دانست به کدام قبیله متعلق است.

تا این‌که به صورت معجزه‌آسا مردی را پیدا کرد که برادر شربت را می‌شناخت. «شربت گولا» که از اقوام پشتون است سال 1992 به وطنش بازگشت.

هویت گولا با استفاده از تکنولوژی زیست‌سنجی و مطابقت عنبیه چشمش با عکس تائید شد. او خاطره گرفتن آن عکس را به وضوح به خاطر داشت، چراکه این تنها عکسی بود که در طول عمرش گرفته بود. شربت در اواخر دهه 1980 ازدواج کرده و اکنون سه دختر دارد.

او گفت آرزو دارد دخترانش بتوانند آموزشی ببینند که خودش هرگز آن را به پایان نبرده بود. عکس‌های جدید او در مقاله‌ای درباره زندگی‌اش در شماره آوریل 2002 منتشر و بر همین اساس مستندی تلویزیونی نیز تهیه شد.