روایت گاردین از گذرنامه‌های ایرانی

خبرگزاری فارس: گاردین گزارش داد: «دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاه‌های آمریکای شمالی، به دلیل آنکه علی رغم انتظار چندین ماهه‌شان هنوز روادید دریافت نکرده‌اند، ترم اول تحصیلی‌شان را از دست دادند».

این روزنامه نوشت: «بیش از 100 دانشجوی ایرانی پذیرفته شده در دانشگاه‌های آمریکا و کانادا به دلیل مشکلات صدور روادید، ترم اول تحصیلیشان را از دست داده و نگران از دست دادن بورسیه یا کمک هزینه تحصیلی‌شان که به سختی برای آن جنگیدند، هستند».

در گزارش این رسانه انگلیسی آمده است: «دانشجویان برخی از برجسته‌ترین نهادهای دانشگاهی ایران به گاردین گفتند که آنها با وجود انتظار چندین ماهه، به خاطر عدم دریافت روادید نتوانستند تحصیلشان (در دانشگاه‌های آمریکایی و کانادایی که پذیرش گرفته‌اند) را ادامه دهند».

گاردین نوشته است: «اتباع ایرانی، یکی از غیر دوست داشتنی ترین گذرنامه‌ها در جهان را دارند و اغلب به منظور دریافت روادید به ویژه روادید کشورهای غربی، مجبور به گذراندن زمان‌های طولانی می‌شوند».

به گفته این رسانه غربی، نگاهی به داده‌های اطلاعاتی حدود 100 دانشجوی ایرانی نشان می‌دهد که اکثر آنها بیش از چهار ماه منتظر رواید بوده‌ و همچنان منتظر هستند. حداقل سه دانشجو هم هستند که بیش از 9 ماه منتظر بوده‌اند.

در بخش دیگری از گزارش می‌خوانیم: «کانادا و آمریکا طی سال‌های اخیر قوانین مرتبط به روادید را سخت کرده‌اند و دلیل طولانی شدن مراحل اجرایی کردن صدور روادید، بررسی‌های امنیتی و پیشینه همه اتباع ایرانی است که برای چنین کاری مورد نیاز است. بسیاری از ایرانی‌ها شکایت می‌کنند که چنین تحقیق و بررسی دسته جمعی از متقاضیان عادی و معمولی، ناشی از تبعیض سیاسی است».

گاردین در ادامه از انتقادات یک دانشجوی 26 ساله ممتاز ایرانی سخن گفته که توانسته از یکی از پنج دانشگاه برتر جهان پذیرش بگیرد اما چندین ماه است که برای صدور رواید انتظار می‌کشد.

این دانشجو که به دلیل «نگرانی از پیچیده تر شدن بیشتر روند صدور روادید» خواستار عدم انتظار نامش شده، به گاردین گفت: «هیچ یک از اعضای خانواده من در آمریکا نیستند، من هرگز در نیروهای مسلح (ایران) کار نکرده‌ام و هرگز هیچ تحقیقی در ارتباط با فهرست هشدار فناوری انجام نداده‌ام و نخواهم داد».

اشاره این دانشجو به لیست ممنوعه تحصیلی دولت آمریکا برای کشورهایی چون ایران، کوبا، سوریه و سودان است که به فهرست هشدار فناوری (technology alert list) موسوم است. این دانشجوی ایرانی افزود: «تحصیل من کاملا تامین مالی شده و منبع تامین مالی من هم مشخص است و در آخر اینکه من تنها پسر خانواده‌ام هستم و برنامه من آن است که پس از پایان مطالعات دوره دکتری به کشورم برگردم».

این رسانه انگلیسی ادامه داد: «بسیاری از دانشجویان (ایرانی) که با مشکلات روادید مواجهند، درخواست‌هایشان را به تعویق انداخته‌اند اما در صورتی که قادر نباشند طی ترم آینده روادید بگیرند، نگران از دست دادن کمک هزینه تحصیلی یا بورسیه‌های خود هستند». دانشجوی 26 ساله ایرانی همچنین گفت: «من به منظور گرفتن مدرک دکتری، دو سال از زندگی خودم را صرف تقویت رزومه و دادن امتحان‌های تافل و جی آر ای (GRE) کردم و من از سوی 4 دانشگاه آمریکایی و دو دانشگاه کانادایی پیشنهاد دریافت کردم، پیشنهاد یکی از آنها را پذیرفتم و دیگر پیشنهادات را رد کردم. من هیچ طرح ثانوی و جایگزین دیگری ندارم و نمی‌دانم اگر نتوانم ترم آینده وارد دانشگاه شوم، چه باید بکنم».

او از مشکلات خودش به این روزنامه غربی گفته و اینکه در فرایند طولانی صدور روادید چقدر شرایط بر او سخت گذشته است.

دانشجوی ایرانی گفت: «هر روز از این سه ماه (انتظار برای صدور روادید) برای من پر از استرس بوده است. من نمی‌توانم روی هیچ چیز تمرکز کنم و من نمی‌توانم هیچ کاری بکنم و من به خاطر اینکه ذهنم هر دقیقه درگیر موضوع روادید می‌شود، نمی‌توانم تحقیقات قبلی خودم را کامل کنم. من از آدم‌های اطرافم فرار می‌کنم و برای اینکه دیگران درباره روادیدم پرس و جو نکنند و در نهایت بیشتر خجالت زده نشوم، تلاش می‌کنم اغلب زمان‌ها تنها باشم».

روزنامه غربی همچینن به نقل از دانشجویان ایرانی نوشته است: «دانشجویانی که با گاردین حرف زدند، گفتند که ناامیدی آنها با این واقعیت تشدید شده که سفارت‌های هر دو کشور (آمریکا و کانادا) هیچ گونه اطلاع رسانی جدیدی درباره درخواست‌های روادید یا دادن یک زمان مشخص در این باره سر باز می‌زنند».

در ادامه گزارش به اظهارات یک دانشجوی ایرانی به نام رضا پرداخته شده؛ کسی که از دانشگاه ساسکاچوان کانادا در مقطع دکتری رشته مهندسی مکانیک پذیرش گرفت. او در ماه ژوئن برای درخواست روادیدش به استانبول سفر کرد.

او گفت: «من دو سال گذشته را به درخواست دادن برای یک جای مناسب(برای تحصیل) گذراندم. من بورسیه کامل دارم، بورسیه تنها به تعداد معدودی از دانشجویان داده می‌شود اما اگر نتوانم تا ژانویه روادیدم را بگیرم، همه چیز روی هوا می‌رود».

این دانشجو که دو روز قبل از حملات تروریستی ماه ژوئن به فرودگاه استانبول ، این فرودگاه را پس از ارائه درخواست روادید ترک کرده بود، در این باره گفت: «من برای روادید، چیزهای زیادی را به خطر انداختم». به گفته نخست‌وزیر ترکیه در این حمله به فرودگاه استانبول که داعش مسئولیت آن را برعهده گرفت، حداقل 41 نفر کشته شدند.

دانشجوی دیگری به نام نرگس که در ماه می درخواست صدور رواید داده و همچنان منتظر است، در این باره گفته است: «من معتقدم که صرفنظر از اینکه هر کس در کجا متولد می‌شود، این حق همه است تا فرصتی برای شکوفا شدن استعدادهایشان داشته باشند. هیچ کس نمی‌تواند کس دیگری را به خاطر تابعیتش سرزنش و ملامت کند».

یک دانشجوی دیگر ایرانی هم اینطور شرایطش را توصیف کرده است: «بسیار رنج آور است که شما در چنین وضعیت انتظار نا محدود و بی حد قرار بگیرید. ما نمی‌دانیم چه خبر است. ما نمی‌توانیم هیچ برنامه ریزی برای آینده‌مان داشته باشیم».