روزنامه شرق، افشین غلامی: عملیات آزادسازی موصل در حالی وارد پنجمین روز خود شد که نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان عراق در روز چهارم، عملیات خود را از سه محور «باشیک»، «ناوران» و «تلسقف» ادامه دادند. در همان آغاز حمله نیروهای پیشمرگه تعداد زیادی از روستاهاي تحت کنترل داعش در این سه محور را در محاصره خود درآوردند و همزمان با پرواز هواپیماهای ائتلاف، داعش با سوزاندن نفت سیاه، حوزه دید هواپیماها و توپخانههای پیشمرگه را مختل کرد.
در اوایل صبح پنجشنبه در محور ناوران نیروهای پیشمرگه توانستهاند با کنترل این روستا تونل ٨٠٠متری داعش را که برخی از روستاهای منطقه را به هم متصل میکرد، منهدم کنند. سرهنگ هلگورد، فرمانده رسانهای نیروهای پیشمرگه، در گفتوگویی بیان کرد: داعش توانایی جنگیدن خود را از دست داده و به وسیله خمپاره اقدام به شلیکهای سرگردان میکند. در محور تلسقف، نیروهای پیشمرگه در عملیاتی روستای «کانی شیرین» یکی از مناطق استراتژیک و تعدادی دیگر از روستاهای این منطقه را از داعش پاکسازی کردند. نیروهای پیشمرگه را گروهی از نظامیان آمریکایی همراهی میکردند که به هواپیماهای ائتلاف گرا میدادند.
در محور باشیک بر اثر انفجار خمپاره و چند ماشین انتحاری، تعدادی از نیروهای پیشمرگه جان خود را از دست دادند. باشیک ١٢ کیلومتر از موصل دور است و با کنترلکردن این ناحیه دسترسی به دروازه موصل آسان شد. باشیک بهدلیل اینکه برخی محلههای موصل بدان چسبیده، برای نیروهای پیشمرگه بسیار مهم بود. ٩٠ درصد از جمعیت این ناحیه متشکل از کردهاست و بقیه روستاها جمعیتی از مسیحیها و اعراب هستند.
آنچه از خبرهای داخل موصل به گوش میرسد، داعش نیروهای ویژهای با عنوان سپاه «اسره» را در آمادهباش قرار داده و در غرب موصل برای جنگ خیابانی آماده کرده است. تعداد این نیروها هزارو ٢٠٠ نفر تخمین زده میشود. داعش همچنین غیرنظامیان و نظامیانی که قصد فرار از این شهر را دارند، تیرباران میکند. در محور ناوران هم جنگ در همان روز پنجم آغاز شد و در ابتداي صبح با آزادسازی این روستا، روستاهای ناوران، دیرکی، فاضلیه و باریمه پاکسازی شدند. «ویسی» یکی از فرماندهان محور ناوران، گفت: شما خود شاهد هستید در این محور داعش تمایلی برای جنگیدن از خود نشان نداده؛ اما در برخورد با نیروها با شدت مقاومت میکند. این در حالی است که صدای خمپاره و توپ از هر گوشه به گوش میرسد و هواپیماهای ائتلاف بمبهای خود را بر سر داعش میریزند.
به گفته سرهنگ هلگورد، مسئول رسانهای نیروهای پیشمرگه، این نیروها توانستند به همه اهدف خود در این مرحله از عملیات برسند و تعداد زیادی از روستاهای نزدیک به موصل را آزاد کنند. درحالحاضر، فاصله نیروهای پیشمرگه تا شهر موصل در برخی از نقاط به پنج کیلومتر رسیده است. فرمانده رسانهای نیروهای پیشمرگه همچنین گفت: نیروهای پیشمرگه به اهداف خود در کنترل مواضعی که در اختیار داعش بود، دست پیدا کردند، اما این احتمال وجود دارد در برخی نقاط اشخاص انتحاری خود را مخفی کرده باشند و این به زمان نیاز دارد تا پاکسازی شود. او ادامه داد: داعش هر روستایی را که ترک میکند به وسیله وسایل بمبگذاری روستاها را آلوده میکند. امروز در عملیاتی منسجم توانستیم چندین روستا را از تصرف داعش خارج کنیم تا داعش هرچه بیشتر به داخل شهر موصل عقبنشینی کند.
توافق پیشمرگهها با دولت بغداد
درهمینحال، وزارت پیشمرگه از دستیابی به توافق با دولت عراق درباره عدم ورود نیروهای کرد به مرکز موصل خبر داد. «بختیار محمد»، مشاور وزارت پیشمرگه در سخنانی اظهار کرد: طرح کامل و بسیار خوبی وجود دارد که مورد توافق پیشمرگهها و دولت فدرال و ائتلاف قرار گرفته است. این طرح طبق جدولبندیهای تعیینشده در حال اجراست. او گفت: پیشمرگههای کرد وارد مرکز موصل نخواهند شد، چراکه آنها با دولت عراق و ائتلاف به توافقی دست یافتهاند مبنی بر اینکه فقط ارتش عراق و پلیس فدرال اجازه ورود به این منطقه را دارند.
سرهنگ دیدوان، فرمانده عملیات محور «خازر» در شرق نینوا در شمال عراق، با بیان این مطلب که همه اهداف نظامی خود را در این محور در چارچوب عملیات موصل کنترل کردهاند، هرگونه تحرک نیروهای پیشمرگه به سمت موصل را منوط به دستور فرماندهی اقلیم کردستان دانست. او در پاسخ به این سؤال که نیروهای پیشمرگه برنامهای برای ادامه حمله به مواضع داعش دارند، توضیح داد: هنوز برنامهای دراینباره در دست نیست و ما منتظر فرمان از فرماندهی اقلیم کردستان هستیم. سرهنگ دیدوان با اشاره به اینکه نیروهای پیشمرگه قصد رفتن به داخل موصل را ندارند، اذعان کرد: با توجه به نشستهای چندجانبه بین اقلیم، نیروهای ائتلاف و دولت عراق و همچنین سفر ریاست اقلیم کردستان به بغداد، قرار بر این است نیروهای پیشمرگه در عملیات اطراف موصل حضور داشته باشند و وارد شهر نشوند.
٥٠٠ خانواده اسیر داعش
درهمینحال، به گزارش بیبیسی، بسیاری از ساکنان روستاهای اطراف موصل با شروع عملیات پسگرفتن این شهر آواره شدهاند. دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد میگوید گروه داعش، در عراق ۵۵۰ خانواده را از روستاهای اطراف موصل به داخل این شهر منتقل کرده و احتمالا قصد دارد از آنها بهعنوان سپر انسانی در برابر عملیات نیروهای عراقی استفاده کند.
بنا بر این گزارش، داعش این خانوادهها را در اطراف پایگاههای خود در شهر موصل اسکان داده است. یکی از فرماندهان ارتش عراق به بیبیسی گفت: زمانی که نیروهای ارتش وارد روستای «باشمانا» در مسیر موصل شدند، این روستا خالی بود که نشان میداد ساکنان آن به گروگان گرفته شدهاند. «راوینا شامداسانی»، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل، گفته است این دفتر همچنین در حال تحقیق درباره گزارشهای حاکی از کشتهشدن ٤٠ نفر از ساکنان یک روستا به دست داعش است.
پیشتر گزارشها حاکی از آن بود که داعش مانع از فرار ساکنان شهر شده است. گزارشها از داخل شهر نیز حاکی از آن است مایحتاج اساسی و روزانه ساکنان موصل بهسرعت رو به پایان است. ارتش آمریکا پیشتر گفته بود نشانهها حاکی است با پیشروی نیروهای عراقی به سوی موصل، رهبران داعش در حال فرار از این شهر هستند.