روزنامه کیهان: یک روزنامه اصلاحطلب نوشت سوخت برجام تمام شده و بیش از این نباید انتظار تحول و معجزه اقتصادی از آن داشت.
روزنامه شرق که در طول2 سال قبل از تصویب و اجرای برجام، حتی جلوتر از برخی دولتمردان حرکت میکرد و مدعی بود با توافق معجزه خواهد شد، در یادداشتی نوشت: برجام، دیگر به تنهایی برای ایجاد رشد اقتصادی کافی نیست. اکنون و پس از گذشت 15 ماه از توافق هستهای، انتظارات فعالان اقتصادی با واقعیتهای اقتصادی تطبیق داده شده است. موتور محرک اقتصاد ایران، سوخت ناشی از انتظارات مثبت از برجام را سوزانده و حالا منتظر یک رویداد مثبت است. نباید انتظار میداشتیم تحریمهایی را که سالیان سال آمریکاییان در رویا میپروراندند و در فرصتی استثنایی و با سیاستهای دولت احمدینژاد به آن دست یافتند، با کرشمهای از طرف ما به طور کلی فراموش شود.
این ادعا در حالی است که رئیسجمهور و برخی دولتمردان بارها گفته بودند همه تحریمها بالمره در روز اجرای توافق برداشته خواهند شد.
این روزنامه بزککار آمریکا در طول چند سال گذشته، با تبرئه ضمنی توپ را در داخل زمین خودی میاندازد و برخلاف گزارش رسانههای غربی از تهدیدهای آمریکا مینویسد: در زمینه فنی و اجرایی، غرب بسیاری از محدودیتها را برداشته است، اما تفکر دولتی ما که فکر میکنیم همه چیز با دستور دولت و خواست او انجام میپذیرد، در آنجا حاکم نیست.
شرکتها و بانکها مستقلا تصمیم میگیرند و در این تصمیمگیری بیش از هر چیز ملاحظات خود را در نظر میگیرند. شاید طبیعی باشد هر کسی ترجیح دهد برای عبور از میدان مین پاکسازی شده اولین نفر نباشد! اینجاست که لازم است اعتماد و اطمینان به این شرکتها بازگردانده شود. بخشی از آن در خارج از کشور است و بخشی از آن در داخل. به راستی آیا نهادها و سیاستهای داخلی ما برای جلب اعتماد سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی بینالمللی آماده شده بودند؟
برخلاف ادعای شرق، رسانههای اروپایی بارها گزارش دادهاند که شرکتها و بانکهای بزرگ غربی با وجود اشتیاق به همکاری با ایران از تهدیدها و مجازاتهای آمریکا میترسند. شرق در پایان مینویسد: توافق صورت گرفته سبب شد افق اقتصادی روشنتر از قبل شود؛ ولی تغییری در ماهیت اقتصاد کشور نداد. اکنون فعالان اقتصادی بیشتر از قبل متوجه این واقعیت هستند و دیگر انتظار معجزه از برجام ندارند. فردای لغو تحریمها اقتصاد ما همان اقتصادی ماند که بود و عادتهای ما همان عادتهایی که داشته و داریم.