صبح‌نو: نیمه اول دهه هفتاد بود که صندوق ذخیره فرهنگیان باهدف افزایش رفاه و ثروت بازنشستگان وزارت آموزشوپرورش و استفاده از خدمات برای شاغلین این وزارتخانه تأسیس شد. این صندوق قرار بود با سرمایه فرهنگیان بتواند به کارمندان و بازنشستگان بزرگترین وزارتخانه کشور خدمات ارائه دهد. کارمندان این وزارتخانه نیز هریک هرماه 5 درصد از درآمدشان را بهحساب این صندوق میریختند تا بر اساس قوانین این صندوق بتوانند بعدها در حوزه «گردشگری، خدمات لیزینگ و خدمات بیمه و بانک» از خدمات این صندوق بهرهمند شوند اما به نظر میرسد این روزها فرهنگیان دلخوشی از این صندوق جنجالی ندارند. اگر به سایت این صندوق مراجعه کنید در قسمت نظرسنجی از شما درباره طرح استمرار عضویت در صندوق ذخیره فرهنگیان، پس از بازنشستگی سؤال میشود و نکته جالب اینکه فقط نزدیک به 30 درصد کاربران موافق استمرار عضویت در صندوقاند و بیش از نیمی از کاربران قطعاً مخالف حضور در این صندوق هستند که این نشان از نارضایتی فرهنگیان از این صندوق است.
اما ماجرای سوءاستفاده از صندوق فرهنگیان چه بود؟ دهم شهریورماه بود که آقای حسین مقصودی، سخنگوی فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس که در همایش اقتصاد مقاومتی سخنرانی میکرد، با اشاره به برخی از مفاسد اقتصادی رایج در کشور، یادآور شد: تاکنون بالغبر یک هزار و 500 میلیارد تومان به خزانه دولت بازگشته است و در صندوق ذخیره فرهنگیان هم بر اساس مدارک مستند بیش از 8 هزار میلیارد تومان فساد مالی صورت گرفته است. همسر و فرزند مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان بازداشت شدهاند و شخص مدیرعامل در مصاحبهای فقط فساد 3 هزار و 800 میلیارد تومانی را قبول کرده لذا نمایندگان مجلس شورای اسلامی وکیل مردم هستند تا بتوانند از حقوق اقشار مختلف مردم دفاع کنند.
این خبر مثل بمب در فضای رسانهای کشور صدا کرد و خیلی زود برخی نمایندگان در رد این ادعا برخاسته و آن را تکذیب کردند. پس از اظهارات مقصودی، یکی از اعضای هیأتامنای صندوق ذخیره فرهنگیان، هرگونه شایعه را درباره اختلاس در این صندوق تکذیب کرد. آقای مرتضی حاجی افزود: با توجه به سهم 45 درصدی صندوق ذخیره فرهنگیان در بانک سرمایه، در بدترین حالت سهم صندوق از معوقات بانک سرمایه کمتر از ۱۵۰۰ میلیارد تومان است که البته همین میزان نیز باید وصول شود. عملکرد صندوق و مدیرعامل آن در سه سال گذشته در حوزههای سودآوری، ایجاد ارزشافزوده و افزایش خدمات به فرهنگیان عضو، قابلقبول و مثبت است.
پس ازآن، آقای علیرضا سلیمی دبیر گروه آموزش و تحقیقات مجلس، از موافقت این گروه با تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان خبر داد و گفت: نامه گروه درباره منصرف نشدن متقاضیان استیضاح فانی نیز به هیأترییسه ارسال شد؛ اما هفته گذشته آقای جعفری دولتآبادی از بازداشت چهار نفر مرتبط با پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان خبر داد. البته پس اعلام این خبر، آقای محمد امامی تهیه کننده سریال شهرزاد نیز در رابطه با این پرونده دستگیر شد.
اما وزیر آموزشوپرورش اصرار داد که تغییرات در صندوق فرهنگیان را عادی جلوه دهد. او به خبرنگاران میگوید: مدت عضویت هیأتمدیره و مدیرعامل این صندوق دو سال است. در اسفندماه سال گذشته که جلسه هیأتامنا برگزار شد آن دو سال منقضی شده است. بهطور طبیعی میتوانیم نسبت به ترمیم اعضای هیأتمدیره اقدام کنیم. این صندوق با پولی که هرماه از حقوق فرهنگیان کسر میشود اداره میشود و قرار است که فرهنگیان از مجموعه صندوق ذخیره فرهنگیان و شرکتهای زیرمجموعه آن منتفع شوند که اکنون فرهنگیان از تحقق نیافتن این موضوع نگران و به آن معترضاند. با برکناری 6 نفر از اعضای سابق صندوق ذخیره فرهنگیان، 6 نفر جدید جایگزین آنها خواهند شد که خبرها از حضور آقایان«هاشمیطبا»، «خجسته»، «سحابی»، «شبیری»، «ناصری» و «رضایی» حکایت دارد، ضمن اینکه آقای روحالله عالمی که پیشازاین بهعنوان رییس هیأتمدیره صندوق ذخیره فعالیت داشت، در لیست 7 نفره و جدید هیأتمدیره وجود دارد.
اما صندوق ذخیره فرهنگیان قرار بود چگونه معلمان را پولدار کند که حالا محل فساد کلان شده است؟ طبق اساسنامه این صندوق هیأتامنای این صندوق از آقایان علیاصغر فانی، مرتضی حاجی و حسین مظفر وزرای آموزشوپرورش دوره اصلاحات، سید رحمتالله اکرمی (معاون نظارت مالی و خزانهدار کل کشور) وحید کیارشی و سید حسین شبیری تشکیلشده است. کیارشی تا چندی پیش معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارتخانه بود و با توجه به اینکه حدود ۹۸ درصد بودجه آموزشوپرورش صرف حقوق و مزایا میشود و این وزارتخانه دارای بیش از یکمیلیون فرهنگی است، معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی دارای اهمیت ویژهای است. در کارنامه شبیری نیز عناوینی چون مدیرکل برنامهوبودجه بنیاد مستضعفان و مدیرعامل صندوق مهر امام رضا؟ع؟به چشم میخورد. اکرمی نیز یکی از فرهنگیان قدیمی است که بهتدریج در وزارت اقتصاد رشد کرده است.
طبق اساسنامه، اعضای هیأتامنا توسط وزیر آموزشوپرورش تعیین میشوند که باید ترکیبی از افراد آشنا به مسائل بازرگانی، تجاری و اقتصادی باشند! نگاهی به ترکیب هیأتامنا و اعضای هیأتمدیره و سوابق تحصیلی و اجرایی آنان خود گویای بخشی از مشکلات و ضعفهای موجود در صندوق ذخیره فرهنگیان است. چرایی انتخاب بعضی از اعضای فعلی هیأتامنا حکایتی تأملبرانگیز دارد. جالب اینکه مرتضی حاجی معتقد است ازآنجاییکه وی و حسین مظفر در بین فرهنگیان وجهه قابل قبولی داشته و به نیازها و خواستههای فرهنگیان آگاهی و اشراف کامل دارند، از طرف علیاصغر فانی به عضویت هیأتامنا انتخاب شده اند.
هرچند که آقای شهابالدین غندالی، مدیرعامل مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان، در پیام خود در سایت این صندوق اعلام کرده :«ارائه اطلاعات درست و به هنگام از فعالیتهای مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان به اعضاء و تسهیل دسترسی آنان به آنچه در این مجموعه اقتصادی میگذرد، از دیگر برنامههاست تا تسهیلگر اعتمادسازی باشیم.» ولی به نظر میرسد در واقعیت، این صندوق فعالیتهای چندان شفافی نداشته است؛ اما پسلرزه فساد اخیر دامن هیأتامنا را نگرفت و بلکه با زلزله در هیأترییسه صندوق همراه بود. غیر از روحالله عالمی که مشاور اقتصادی وزیر آموزشوپرورش و رییس هیأتمدیره صندوق ذخیره فرهنگیان بود؛ همه اعضا تغییر کردند. اعضای تغییریافته نیز اکثراً از اعضای هیأتمدیره شرکتهای گوناگون اقتصادی بودند که بهطور همزمان در چند شرکت حضور داشتند.
درحالیکه خبر اختلاس از این صندوق مخابره میشود، در بخش اخبار این سایت اعلامشده که در آستانه عید غدیر به حساب هریک از اعضا، رقم 27 هزار تومان سود واریز کرده است (درمجموع 27 میلیارد تومان)! اما سرمایه صندوق در چه زمینهای خرج میشود؟ با اندکی جستوجو میتوان محل اصلی توزیع سرمایه صندوق ذخیره فرهنگیان را کشف کرد. بانک سرمایه، بیمه معلم، شرکت پتروشیمی پتروفرهنگ، ماشینسازی اراک، گروه صنعتی پلور سبز، پتروشیمی مروارید، پتروشیمی خراسان و چند شرکت ساختمانی، بیمهای و صنعتی به چشم میخورند؛ اما نگاهی به اطلاعات این شرکتها در بازار بورس نشان میدهد که این شرکتها وضعیت خوبی را سپری نمیکنند. بهطور مثال ارزش سهام بانک سرمایه از سال 92 تاکنون در یکی از پایینترین شرایط قراردارد و ماشینسازی اراک در چند نوبت اخیر سود خاصی را نتوانسته به سهامداران خود بدهد که نشان از وضعیت نامساعد این دو بنگاه اقتصادی است. بنگاههایی که با سرمایه بیش از یک میلیون فرهنگی اداره میشوند و قرار است محل افزایش سرمایه و خدمات به این قشر باشد