روز غدیر؛ عیدی برای اهالی زمین و آسمان

دین اسلام آخرین و کامل‌ترین دین؛ و پیام‌آور آن نیز آخرین پیامبر است. اصل دین بر پایه قرآن بنا نهاده شد و تفسیر و اجرای آن بعد از پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله) نیازمند افرادی است که مستقیماً از طرف خداوند متعال منصوب شده باشند؛ لذا مهم‌ترین مسأله بعد از اتمام نبوّت، انتصاب الهیِ ولایت و امامت مسلمین و پرچمداران دین اسلام است. این مسأله از آن‌جا اهمیّت بیشتری می‌یابد که اگر به هر نحوی اطلاع رسانی گسترده، به موقع و اثرگذاری برای نصب الهی جانشین پیامبر صورت نپذیرد و رشته نبوّت درست و محکم (از لحاظ تاریخی) به ولایت و امامت ائمّه متصل نشود، خطر نابودی دین بسیار جدّی خواهد بود. به همین خاطر باید در تمام مراحل مراسم انتصابِ این مقام، قاطعیّت و جدّیت و وضوح در بالاترین حدّ خود باشد. بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّك‏ کلمه " بَلّغ" به معنای «برسان» تنها یک بار در قرآن کریم به کار رفته و آن نیز در مورد واقعه غدیر خُمّ است. صراحت و جدّیت در این بیان کاملا آشکار است. «بلّغ» به طورى كه" راغب" در كتاب" مفردات" مى‏گويد: از جمله" أَبلِغ" تاكيد بيشترى را مى‏‌رساند.[1] خدای متعال فرمود:« يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرين‏ [مائده/67] اى پيامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، كاملًا (به مردم) برسان! و اگر نكنى، رسالت او را انجام نداده‌‏اى! خداوند تو را از (خطرات احتمالى) مردم، نگاه مى‏‌دارد و خداوند، جمعيّت كافران (لجوج) را هدايت نمى‏‌كند».

حضرت امیر المؤمنین علی (علیه السلام) به عنوان صاحب غدیر، با وجود این‌که داستان غدیر بسیار تازه بود و مثل خورشیدی تابان بسیار مسلّم بود خود، بیشترین یادآوری را نسبت به واقعه غدیر داشتند. اولین مراسم و اجتماع را در مورد غدیر برپا کردند و سی سال بعد از واقعه غدیر نیز در کوفه برای اثبات خلافت خود به حدیث غدیر استناد کردند.[2] بزرگ‌ترین انحراف تاریخ را باید در عمل نشدن به وصیّت آخرین پیامبر الهی برای جانشینی ایشان دانست زیرا با اتمام سلسله نبوّت و رسالت سنگ بنای جانشینی و خلافت بد و اشتباه نهاده شد، لذا مسیر جامعه اسلامی روز به روز با سختی‌ها و فسادها پُر شد و کم‌کم همه شاهد بودند که بدترین انسان‌ها بر آن‌ها حاکم شدند. لذا مهم‌ترین نکته برای بازگشت امور مسلمین به مسیر اصلی خود فراموش نشدن واقعه غدیر در درجه اول و سپس رساندن و ابلاغ پیام غدیر به گوش همه جهانیان است. از این جهت می‌توان همه مسلمین را مأمور ابلاغ پیام غدیر دانست. برگزاری مراسم جشن، سخنرانی، خطبه‌خوانی و امثال این موارد تنها گوشه‌ای از وظیفه ما در مورد غدیر است. مهم‌تر از آن، حقیقت واقعه غدیر که همان جایگاه ولایت ائمّه علیهم السلام است است. حکمی الهی که قطعی و حتمی است و بالأخره در جهان نمایان خواهدشد. غدیر؛ جشن آسمانیان امام رضا علیه السلام فرمودند: حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ إِنَّ يَوْمَ الْغَدِيرِ فِي السَّمَاءِ أَشْهَرُ مِنْهُ فِي الْأَرْضِ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الْفِرْدَوْسِ الْأَعْلَى قَصْراً لَبِنَةٌ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَةٌ مِنْ فِضَّةٍ فِيهِ مِائَةُ أَلْفِ قُبَّةٍ مِنْ يَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ وَ مِائَةِ أَلْفِ خَيْمَةٍ مِنْ يَاقُوتٍ أَخْضَرَ تُرَابُهُ الْمِسْكُ وَ الْعَنْبَرُ فِيهِ أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ نَهَرٌ مِنْ خَمْرٍ وَ نَهَرٌ مِنْ مَاءٍ وَ نَهَرٌ مِنْ لَبَنٍ وَ نَهَرٌ مِنْ عَسَلٍ حَوَالَيْهِ أَشْجَارُ جَمِيعِ الْفَوَاكِهِ عَلَيْهِ طُيُورٌ أَبْدَانُهَا مِنْ لُؤْلُؤٍ وَ أَجْنِحَتُهَا مِنْ يَاقُوتٍ تَصُوتُ بِأَلْوَانِ الْأَصْوَاتِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْغَدِيرِ وَرَدَ إِلَى ذَلِكَ الْقَصْرِ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ يُسَبِّحُونَ اللَّهَ وَ يُقَدِّسُونَهُ وَ يُهَلِّلُونَهُ فَتَطَايَرُ تِلْكَ الطُّيُورُ فَتَقَعُ فِي ذَلِكَ الْمَاءِ وَ تَتَمَرَّغُ عَلَى ذَلِكَ الْمِسْكِ وَ الْعَنْبَرِ فَإِذَا اجْتَمَعَتِ الْمَلَائِكَةُ طَارَتْ تِلْكَ الطُّيُورُ فَتَنْفُضُ ذَلِكَ وَ إِنَّهُمْ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ لَيَتَهَادَوْنَ نِثَارَ فَاطِمَةَ ع فَإِذَا كَانَ آخِرُ الْيَوْمِ نُودُوا انْصَرِفُوا إِلَى مَرَاتِبِكُمْ فَقَدْ أَمِنْتُمْ مِنَ الْخَطَإِ وَ الزَّلَلِ إِلَى قَابِلٍ فِي مِثْلِ هَذَا الْيَوْمِ تَكْرِمَةً لِمُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ[3] پدرم برای من نقل کرد که پدرشان فرمود: روز غدير در آسمان مشهورتر و شناخته‌شده‌تر از زمين است. خداوند-عزّ و جلّ-در فردوس برين كاخى دارد كه يك خشت آن از طلا و خشت ديگر آن از نقره است و صدهزار گنبد از ياقوت سرخ و صدهزار خيمه از ياقوت سبز در آن وجود دارد و خاك آن از مشك و عنبر است و چهار جوى آب در آن روان است: جويى از شراب، جويى از آب، جويى از شير و جويى از عسل و پيرامون آن انواع درختان ميوه وجود دارد كه پرندگانى بر روى آن نشسته‌اند كه بدن‌هاى آن‌ها از لؤلؤ و بال‌هاى آن‌ها از ياقوت است و با انواع صداها، آواز مى‌خوانند. آن‌گاه كه روز غدير فرا مى‌رسد و آسمانيان به اين كاخ وارد مى‌شوند و به تسبيح و تقديس و تهليل خدا مى‌پردازند، آن پرندگان به پرواز در مى‌آيند و در آن آب فرو مى‌روند و بر آن مشك و عنبر مى‌غلتند و آن‌گاه كه فرشتگان گرد هم مى‌آيند، آن پرنده‌ها به پرواز در مى‌آيند و خود را تكان داده و مشك و عنبر بر روى آن‌ها مى‌ريزند و نيز نثارهاى حضرت فاطمه (عليها السّلام) را مى‌پاشند و در پايان اين روز به آن‌ها ندا مى‌شود: به مراتب خود بازگرديد، كه به كرامت محمد و على-عليهما السّلام- تا روز غدير سال آينده از خطا و لغزش ايمن گرديديد». جمع‌بندی و نتیجه؛ 1- دستوری که به پیامبر داده شده در واقع یک دستور کلی به همه علمای دین و آگاهان از قضیه غدیر است که همگی باید دیگر مسلمین و غیر آن‌ها را نسبت به این منصب الهی و حقّ حکومتی ائمّه (علیهم السلام) آگاه کنند؛ چه بسا افرادی که فقط به دلیل ناآگاهی مسیری غلط را می‌پیمایند و با اطلاع‌رسانی ما هدایت می‌شوند. 2- غدیر هیچ منفعتی برای خدا، پیامبر و یا حتی شخص امیرالمؤمنین و اهل بیت (علیهم السلام) ندارد، بلکه منفعت غدیر برای کل بشریّت در تمام زمان‌هاست و قرارگرفتن در مسیر غدیر سعادت دنیوی و اخروی، فردی و اجتماعی کل بشریّت را به دنبال خواهد داشت. 3- منصب ولایت، امامت و خلافت منصبی الهی است و ربطی به انتخاب و سلیقه پیامبر یا هر فرد دیگری ندارد. نتیجه آن‌که؛ باید دریاری معارف پنهان و آشکار غدیر را شکافت و با تمام توان و به وسعت تمام دنیا آن را تبلیغ، ترویج و نهادینه کرد. پی‌نوشت [1]. تفسير نمونه، ج‏5، ص2. [2]. پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه ؛ پرسمان - بهمن 1381، شماره 5 [3]. إقبال الأعمال(ط - قديم)، ج‏1، ص468.