روزنامه ایران: رتبهبندی معلمان ماجرای پرپیچ و خمی است که حتی با ادعای آموزشوپرورش مبنی بر آغاز فاز اجرایی این طرح از مهر 94 هنوز هم بسیاری از کارشناسان آموزشی بر این باورند خبری از اجرای آن نیست.
سال گذشته بود که پس از کشوقوسهای فراوان و تدوین طرحهای مختلف از سوی نمایندگان مجلس برای عملیاتی کردن رتبهبندی معلمان و رد آن از سوی شورای نگهبان به دلیل عدم تأمین بار مالی، وزارت آموزشوپرورش برآن شد تا خود آستینها را بالا زده، طرح رتبهبندی معلمان را تدوین کند و در هیأت دولت به تصویب برساند.
سرانجام در روزهای پایانی سال 93 کلیات نظام رتبهبندی معلمان در هیأت دولت تصویب شد و در 5 اردیبهشت 94 اسحاق جهانگیری نظام رتبهبندی معلمان را ابلاغ کرد. براساس این مصوبه، مشمولان طرح طبقهبندی معلمان شامل «آموزگاران، دبیران، هنرآموزان، مربیان امور تربیتی، مشاوران، مراقبان سلامت، مدیران و معاونان مدارس و مجتمعهای آموزشی و تربیتی» براساس ضوابطی که به تصویب هیأت وزیران میرسد، در پنج رتبه «مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی» رتبهبندی حرفهای میشوند.
مشمولانی که براساس ضوابط مصوب در یکی از این رتبهها قرار میگیرند، به ترتیب از 15، 25، 35 و 50 درصد افزایش امتیاز حق شغل از مهرماه سال 94 برخوردار شدند، اما آنچه تحت عنوان نظام رتبهبندی معلمان ابلاغ شد و براساس آن معلمان در پنج رتبه مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی طبقهبندی شدند با نظام رتبهبندی که پیشتر از آن صحبت میشد و در سند تحول بنیادین نیز به آن اشاره شده است، تفاوت بسیاری دارد.
اما در سند تحول بنیادین در رابطه با نظام رتبهبندی معلمان چه آمده است؟
این سند بر استقرار نظام سنجش صلاحیتهای عمومی، تخصصی و حرفهای، تعیین ملاکهای ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان براساس نظام معیار اسلامی و ایجاد نظام ارزیابی صلاحیت معلمان شامل شایستگیهای اخلاقی، اعتقادی، انقلابی، حرفهای و تخصصی و ارزشیابی متناسب با اسناد سند تحول بنیادین تأکید دارد.
در دوره تصدی حمیدرضا حــــاجــــی بـــــابــــایی بــــر وزارت آموزشوپرورش، رتبهبندی معلمان بر اساس 4 مرحله مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم مطرح شد و در حالی که ذهن معلمان درگیر این تعاریف و این سبک از رتبهبندی بود مصوبه جدید تفاوت بسیاری با این تعاریف داشت و شاید به همین دلیل بود که بسیاری از کارشناسان آموزشی و نمایندگان مجلس اذعان کردند این طرح رتبهبندی معلمان نیست بلکه همان قانون مدیریت خدمات کشوری با هدف افزایش سطح حقوق معلمان است.
قاسم احمدی لاشکی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در رابطه با طرح رتبهبندی معلمان در اردیبهشت سال 94 اعلام کرد: طرحی که هم اکنون آموزش و پرورش در تلاش برای اجرای آن است، طبقهبندی فرهنگیان است. در بحث رتبهبندی به دنبال این بودیم که یک معلم بعد از چند سال خدمت در آموزش و پرورش به عناوینی همانند آنچه که در دانشگاهها وجود دارد دست یابد. آیا در دانشگاه میزان اختلاف حقوق یک مربی با استادیار 100 تا 200 هزار تومان است؟ با فضایی که در نظام رتبهبندی پیشبینی شده بود منزلت و جایگاه معلم در جامعه تغییر مییافت اما طرح فعلی طرح طبقهبندی معلمان است نه رتبهبندی آنها.
بالاخره رتبهبندی معلمان مهر 94 وارد فاز اجرا شد و دولت برای مرحله نخست رتبهبندی در سال 94، 1350 میلیارد تومان و سال 95، 3500 میلیارد تومان اختصاص داد.
آن گونه که علی اصغر فانی وزیر آموزشوپرورش در فروردین 94 عنوان کرد: با اجرای طرح رتبهبندی معلمان به طور میانگین، حقوق دریافتی معلمان از 160 تا600 هزار تومان افزایش خواهد یافت همچنین مشاور معاون توسعه و مدیریت پشتیبانی وزیر آموزش و پرورش در سیودومین اجلاس رؤسا و مدیران آموزش و پرورش در تابستان سال 94 گفته بود: 65 درصد فرهنگیان جزو رتبه عالی و خبره قرار میگیرند و افزایش حقوق بین 330 تا 540 هزار تومان خواهند داشت. افرادی که جزو رتبه ارشد قرار میگیرند، حدود 150 هزار نفر هستند که مبلغ 180 تا 240 هزار تومان افزایش حقوق خواهند داشت و افرادی که در رتبه پایه قرار میگیرند، از 150 تا 200 هزار تومان دریافت میکنند.
اما آنچه که اغلب فرهنگیان به آن اذعان دارند افزایش 300 هزار تومانی حقوق آنهاست و این موضوع به طور ضمنی از سوی معاون شورای عالی آموزشوپرورش مورد تأیید قرار گرفت و وی از افزایش حقوق 300 هزار تومانی اغلب فرهنگیان در قالب این طرح خبر داد.
با گذشت نخستین سال اجرای طرح رتبهبندی معلمان و در شرایطی که این طرح از مهر 95 وارد دومین سال خود میشود که هنوز نیروهای اداری، معلمان با سابقه کمتر از 6 سال، سرایداران مدارس و معلمانی که بیش از 4 ساعت کسر ساعت موظف دارند، مشمول رتبهبندی نمیشوند.
طبق اعلام سید محمد بطحایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزشوپرورش در سال ۹۵،مرحله دوم طرح رتبهبندی برای معلمان انجام و بخشی از نظام سنجش صلاحیتهای حرفهای مستقر خواهد شد.
طبق گفتههای بطحایی، به هر میزان صلاحیت و شایستگیهای معلمان ارتقا پیدا کند، رتبه و درجه معلم در گروه بالا میرود، مجموع این شایستگیها در دو بخش شایستگیهای عمومی و دانشی و شایستگیهای مهارتی طبقهبندی شده است.افرادی که شرایط لازم را از حیث سنوات خدمت و مدرک تحصیلی احراز کنند درخواست خود برای ارتقا به گروه بالاتر را ارائه میکنند و مورد ارزیابی قرار میگیرند. متناسب با امتیاز کسب شده رتبه درخواستی اعطا میشود.
سال جاری نظام کامل رتبهبندی مستقر نمیشود و نظام کامل در سال ۹۶ محقق خواهد شد و بر این اساس مراکز سنجش صلاحیتها راهاندازی میشوند.
در سال نخست اجرای طرح رتبهبندی معلمان، انتقاد بسیاری از سوی سرایداران مدارس مبنی بر قرار نگرفتن آنها در قالب این طرح اعلام شد.
ســرایــداران مـــدارس عنــوان میکردند: ما سرایداران مدارس مشمول طرح رتبهبندی قرار نگرفتهایم. آیا همکاران خدمتگزار مدارس، فرهنگی نیستند؟ در سه سال گذشته تاکنون از هیچ گونه افزایش حقوقی که از طرف وزارت آموزش و پرورش شامل حال معلمان شده است بهره نبردهایم.
این انتقاد سرایداران مدارس در حالی مطرح است که برخی کارشناسان آموزشی براین باورند طرح رتبهبندی فقط ویژه معلمان است و برای سرایداران باید طرح دیگری از سوی آموزش و پرورش تهیه شود.
معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزشوپرورش در پاسخ به درخواست سرایداران مدارس عنوان میکند: با توجه به مصوبه هیأت وزیران و مجوز سازمان مدیریت و برنامهریزی از ابتدای سال 95 فقط متصدیان 15 عنوان شغل تخصصی، فوقالعاده ویژه بند 10 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری را دریافت میکنند و برای سایر افراد از جمله سرایداران طرحی تهیه شده است تا آنها نیز مشمول افزایش حقوق شوند که جلسات تخصصی در این رابطه در حال برگزاری است تا به نتیجه مدنظر برسیم. طرح به اصطلاح رتبهبندی معلمان در شرایطی وارد دومین سال اجرای خود میشود که مسئولان آموزشوپرورش بر این باورند این طرح از سال 96 در مسیر اصلی خود قرار میگیرد به هر حال در نخستین سال اجرای این طرح، معایب این طرح نمایان شد که هنوز مشخص نیست برای حل این مسائل چه تدابیری اتخاذ خواهد شد؟