اعراب و تسليحات سركوب

روزنامه آرمان؛ صباح زنگنه*: كشورهاي حاشيه خليج فارس اين روزها به دلايل مختلفي بودجه خرید سلاح خود را با وجود كاهش قيمت نفت افزايش داده‌اند. يكي از دلايلي كه كشورهاي حاشيه خليج‌فارس بودجه نظامي خود را افزايش مي‌دهند، عدم داشتن پايگاه اجتماعي و مردمي براي سياستمداران اين كشورهاست.

خريد تسليحات توسط كشورهاي عربي مي‌تواند از دو ديدگاه مورد نظر قرار گيرد. ديدگاه نخست اينكه كشورهاي خريدار، با اين عمل درصدد هستند تا متحد‌ان غربي و اروپايي را به خود نزديك كنند كه البته نبايد فراموش شود، در اين موضوع، ميان كشورهاي حاشيه خليج‌فارس با يكديگر رقابت سنگيني وجود دارد كه براي مثال مي‌توان به اقدام‌هاي عربستان و قطر درخريداري تسليحات سنگين از فرانسه اشاره داشت و رقابت‌هاي زيادي در ميان اين دوكشور وجود دارد. علت دوم خريد سلاح اين است كه كشورهاي فروشنده تجهيزات و تسليحات از اين طريق مي‌خواهند تا نفوذ خود دركشورهاي مورد نظر را حفظ كنند.

بخشي از دلايل افزايش بودجه نظامي اعراب و خريد تسليحات از كشورهاي خارجي به دليل تقويت ساختار نظامي است كه البته تا حدود زيادي مانند يك رقابت تسليحاتي هم محسوب مي‌شود. عربستان سعودي به عنوان يكي از بزرگ‌ترين خريداران تسليحات با وجود دراختيار داشتن امكانات بسيار بالا، همچنان از آمريكايي‌ها و ساير كشورها براي تامين امنيت خود استفاده مي‌كند تا بتواند نظم عمومي را برقرار كنند. تا به اين وسيله از شورش‌هاي داخلي هم جلو‌گيري كند و علاوه بر آن، در تمامي اين مدت هيچ‌گونه تهديدي از سوي صهيونيست‌ها عليه كشورهاي خليج فارس صورت نگرفته بود كه آنها بخواهند اين موضوع را دليل افزايش خريد تسليحات خود عنوان كنند.

از جهتي ديگر، مبلغ كمك‌‌هاي نظامي كشورهاي غربي و اروپايي به اعراب پس از فروش تسليحات خود به اين كشورها مجددا به خودشان باز‌ مي‌گردد. به عبارت ديگر، ممكن است عده‌اي فكر كنند كه بودجه‌اي از سوي كشورهاي خارجي به حساب اعراب واريز مي‌شود اما با فروش تسليحات تمامي آن مبالغ به علاوه سود آنها مجددا به كشورهاي اروپايي و غربي باز مي‌گردد. بخشي از تجهيزات و تسليحاتي كه توسط اعراب خريداري مي‌شود، مختص به شورش‌ها و اعتراض‌هاي داخلي است تا با استفاده از آن بتوانند جمعيت مذكور را كنترل كنند كه رقمي در حدود يك سوم از اين تسليحات را در بر مي‌گيرد كه به عنوان «تسليحات شهري» از ‌آن نام برده مي‌شود. بيشترين حجم فروش سلاح‌ها بعد از آمريكا، به انگليس و فرانسه تعلق دارد كه جنگنده‌هاي رافائل فرانسوي يكي از اين اقلام نظامي هستند. اوضاع و شرايط داخلي كشورهاي عربي و احتمال شورش دراين كشورها موجب شده آنها بخش عمده‌اي از بودجه خود را صرف خريد تسليحات شهري كرده تا در مقابل هر گونه اعتراض داخلي آمادگي لازم را داشته باشند. از جمله دلايل عدم رشد مردم‌سالاري در اين كشورها همين تجهيزات سركوب داخلي در كشورهاي عربي از جمله عربستان سعودي است.