سرویس اجتماعی فردا:
یک رشته دانشگاهی که مانند بسیاری از رشتههای دیگر بازار کاری ندارد اما این جا مسئله کمی فرق میکند. رشته مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی رشته ای است که فرصتهای شغلی اش درعمل بوسیله پزشکان اشغال شده و همین مسئله موجب شده تا از یک سو فارغ التحصیلان این رشته در جایی غیر از رشته خودشان به کار گرفته شوند و از سوی دیگر پزشکانی که بخش عمدهای از زمان خود را صرف طبابت یا حضور در اتاق عمل میکنند در حالی بر جایگاه مدیریت بیمارستانها و مراکز درمانی تکیه بزنند که هیچ زمانی برای رسیدگی به امور این شغل حساس ندارند.
بحث تصدی شغل مدیریت بیمارستانی به تحصیل کردههای این رشته و اینکه مدیر یک بیمارستان یا مرکز درمانی الزاما پزشک نباشد موضوعی است که هر از چند گاه مطرح بوده است تا جائیکه برخی کارشناسان معتقدند هیچ لزومی ندارد وزیر بهداشت یک پزشک باشد بلکه باید کسی در این جایگاه بنشیند که یک مدیر لایق باشد. با وجود این حاکمیت ساختار پزشکسالاری در این وزارتخانه موجب شده است تا مدیران این وزارتخانه، مدیران دانشگاههای علوم پزشکی و مدیران بیمارستانها همگی پزشک باشند. این در حالی است که مدیریت با دغدغههای پزشکی جمع پذیر نیست اما پزشکانی که همیشه مدیریت مجموعههای
درمانی را دردست داشتهاند زیر بار مدیریت یک غیر پزشک نروند و وزارت بهداشت هم اصلا چنین فضایی را برای مدیران غیر پزشک ایجاد نکند.
مدیر بیمارستان باید مدیر باشد
به باور رئیس انجمن علمی اداره امور بیمارستانها افرادی میتوانند اداره امور بیمارستانها را عهدهدار شوند که تحصیلات آکادمیک در زمینه علوم مدیریت و اقتصاد سلامت را گذرانده باشند.
محمد عرب تاکید میکند: بیمارستانها علاوه بر تولید خدمات بهداشتی و درمانی به عنوان یک سازمان اقتصادی در همه جهان شناخته میشوند و بسیاری نیز از فعالیتهای بیمارستانی به عنوان صنعت بیمارستان نام میبرند و دیدگاههای دیگری هم بیمارستان را به عنوان یک بنگاه اقتصادی میشناسند. وجود این دیدگاهها و نیز گردش مالی بالا، وجود نیروی انسانی متخصص، وجود انبوهی از دستگاهها و ابزارهای تشخیصی و درمانی سبب میشود تا نحوه اداره امور بیمارستانها از اهمیت خاصی برخوردارد شود. وی تصریح میکند: به همین منظور دانشمندان علوم مدیریت و اقتصاد تلاش میکنند تا بهترین
مدلهای اداره امور بیمارستانها را طراحی و اجرا نمایند.
به گفته رئیس انجمن علمی اداره امور بیمارستانها در نظامهای مختلف سلامت با توجه به نوع تامین مالی و نظام پرداخت و سایر عوامل مدلهای مختلف اداره امور بیمارستانها میتواند علاوه بر تامین
این روشها در همه دنیا به مورد اجرا گذاشته میشوند و کارائی و اثر بخشی متفاوتی دارند.
مدیر گروه علوم مدیریت و اقتصاد بهداشت دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه بیمارستان به عنوان یک سازمان اداری، مالی و اقتصادی شناخته میشود بنابر این اداره ان مستلزم دارا بودن دانش و مهارتهای لازم در این زمینهها است، میافزاید: افرادی میتوانند اداره امور بیمارستانها را به عهده بگیرند که بدوا تحصیلات اکادمیک در زمینه علوم مدیریت و اقتصاد سلامت را گذرانده و تجربیات لازم در زمینههای مالی و حقوقی را داشته باشند. اینگونه افراد میتوانند با استفاده از روشهای مدیریتی مناسب بهره وری لازم را در تولید خدمات بیمارستانی ایجاد نمایند
البته انتظار این است که با تغییرات مناسب در سرفصل دروس و ترکیب دانش و مهارت در اموزش این گونه دانشجویان افرادی با شرایط مناسب برای کار در بیمارستانها تربیت شوند .
رئیس انجمن علمی اداره امور بیمارستانها درباره وضعیت مدیریت بیمارستانها در کشور، میگوید: در حال حاضر مدیریت بیمارستانها ترکیبی از نیروهای تحصیل کرده در رشتههای مدیریت و اقتصاد و نیز رشتههای مختلف پزشکی و غیر پزشکی است و انتظار این است که مسئولین دانشگاههای علوم پزشکی و نیز بیمارستانهای بخش خصوصی با تغییر رویکرد و بکارگیری نیروهای متخصص در رشتههای مدیریت و اقتصاد بهداشت، زمینههای لازم را برای افزایش بهرهوری منابع بیمارستانی و افزایش کیفیت خدمات و در نهایت رضایت مردم فراهم نمایند.
به باور دکتر حسین درگاهی مدیر گروه رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران اما با وجود اینکه رشته مدیریت خدمات بهداشت درمانی دهه 1340 راه اندازی شده اما هنوز جایگاه این رشته در مقاطع و دانشگاههای مختلف کشور به درستی مشخص نشده است.
یک مدیر غیر پزشک
انتصاب دکتر صدرالسادات به سمت معاونت منابع انسانی وزارت بهداشت به عنوان یک مدیر غیر پزشک روندی امیدوار کننده در وزارت بهداشت بود اما همچنان مدیریت در دست پزشکان است و از سوی دیگر دانشجویانی تا مقطع دکترا در رشته مدیریت خدمات بهداشتی تربیت میشوند که جایگاهشان مشخص نیست زیرا همچنان فرهنگ پزشکسالاری در جامعه سلامت ما حاکم است.