نقش جدیدالاسلام‌ها و سمپات‌های منافقین در عدم اکران سیانور

صبح نو: حواشی درباره اکران فیلم «سیانور» بالا گرفته است. فیلمی که تغییر ایدئولوژیک سازمان منافقین را دست‌مایه قصه خود قرار داده است. از یک سو اکران این فیلم با وجود موافقت اولیه حوزه هنری به دلیل اعمال نظرهای صورت‌گرفته معلق مانده است. از سوی دیگر سازمان سینمایی هم این اثر را فعلاً به حاشیه رانده و استراتژی سکوت را درباره آن پیش گرفته است. فیلمی که در زمان جشنواره هم تحسین وزیر ارشاد و برخی مقامات امنیتی را بر انگیخته و با قول مساعد شخص رییس سازمان سینمایی برای حمایت در اکران مواجه شده بود. آقای سیدمحمود رضوی، تهیه‌کننده «سیانور» در یادداشت زیر به گلایه از برخی نامهربانی‌ها نسبت به این فیلم می‌پردازد.

* * * * *

چهار، پنج سال قبل در موسسه سیمای مهر، مشغول تحقیقات و نگارش یک سریال با موضوع ریشه‌های فرقه ضاله بهائیت بودیم. پیش از آن هم نگارش سریال ضلع سوم در مورد تاریخچه مجاهدین خلق را به انجام رسانده بودیم که تا امروز به تولید نرسیده است. بزرگی وقتی شنید بعد از ضلع سوم، سراغ یک سوژه جنجالی دیگر رفته‌ام، حقیر را به جلسه‌ای دعوت و بعد از کلی مقدمه و زمینه‌چینی گفت: «بهتر است که این کار را کنار بگذاری و وقتت را تلف نکنی!» علت را جویا شدم، محکم گفتند: «درباره بهائیت و منافقین نمی‌شود کار کرد.» شاکی شدم. گفتم ما کار نکنیم پس چه کسی کار کند. فرمودند: «نمی‌گذارند کار کنی، بگذارند کار کنی هم باید کار بی‌خاصیت بسازی، بی‌خاصیت نسازی حذفت می‌کنند.» گفتم: «نگذاشتند کار کنیم که حجت از ما برداشته است، کار بی خاصیت هم ان‌شاءالله نمی‌کنیم، شهادت هم که آرزوی غائی ماست.»

خندیدند و گفتند: «همیشه حذف، شهادت نیست، بی‌آبرویت می‌کنند، بی‌حیثیت می‌شوی یا بلایی سرت می‌آورند که کارت دیده نشود و آخرین کار زندگی‌ات باشد و برای همیشه تمام شوی.» در جواب خندیدم و گفتم: «انجام می‌دهیم و به اذن خدا می‌شود.» آن جلسه تمام شد و بعد از 2 سال تلاش و تحقیقات روی متن، کار تاریخچه بهائیت هم مثل ضلع سوم به کناری گذاشته شد اما کوتاه نیامدم. سال گذشته عزم جزم کردیم که سیانور را بسازیم. هر کس رسید گفت نمی‌شود ساخت. با اینکه حوزه هنری به عنوان سرمایه‌گذار اصلی با ما مذاکره کرده بود در آخرین روزهای پیش‌تولید، پا پس کشید. به هر مسوول سینمائی متن را ارائه دادیم خواند و تعریف کرد ولی پای کارش نیامد. حتی نهادهای امنیتی که بعدها نامشان به عنوان سرمایه‌گذار و حامی شنیده می‌شد هم ریالی در فیلم مشارکت نکردند و کار به لطف خدا و یاری چند نفر از رفقا تولید شد. شکر خدا با تمام کارشکنی‌ها و بی‌مهری‌ها، «سیانور» آن طور که آن بزرگوار پیش‌بینی کرده بود بی‌خاصیت نشد. از روز شروع تولید منتظر حذف بودیم و تا آخر تولید اتفاقی حادث نشد، تا اینکه جشنواره فیلم فجر روی همه را برای حذف سفید کرد. در کمال ناباوری پس از دیده شدن و داوری، فیلم در هیچ رشته‌ای کاندیدا هم نشد.

خوبی ماجرا اما حمایت منتقدین و صاحب‌نظران از فیلم و نظر منفی آنها درباره برخورد جشنواره بود. نحوه این حذف و جزییات ماجرای جشنواره جای بسی سخن دارد که فعلاً بماند. خوشحال بودیم کار خوبی ساخته‌ایم که مردم، منتقدان و فعالان هر 2 جریان سیاسی کشور و حتی مسوولان، همه با هم آن را پسندیده‌اند و متفق‌القول معتقدند که یک اثر تاریخی بی‌طرف، تاثیرگذار و ارزشمند تولید شده که بخشی از تاریخ معاصر را روایت می‌کند. اما همچنان چشم انتظار حذف بودیم. حالا در این ایام به روشی دیگر حذف در حال روی دادن است، جریاناتی نامعلوم و مخفی از چشم‌های ما، هم و غم خود را به کار گرفته‌اند تا این اثر در موعدی که به مردم قول داده بودیم اکران نشود و روزی اکران شود که دیده نشود؛ شاید تا حدودی موفق هم شوند .

پس از صحبت‌های حقیر در برنامه رادیویی «سینما معیار» دوستانی تماس می‌گیرند و تقاضای سکوت دارند. متوجه نمی‌شوم چرا باید سکوت کنم. برادران! نگران نباشید. من اگر حرفی بزنم درباره برخورد با فیلم «سیانور» حقایقی را خواهم گفت و به مسائل دیگرتان کاری ندارم. چرا اینقدر مضطرب شده‌اید و این و آن را واسطه می‌کنید. مگر خبری هست که مردم نباید بدانند؟ آقایان محترم اگر برای شما دوره بگم بگم شروع شده برای ما به تلخی گذشته و اگر ما دادی می‌کشیم تنها از درد حذف نیست بلکه از حقیقت داشتن ادعای آن بزرگ است.

ظاهراً هنوز سمپات‌ها در سیستم بی‌قدرت نیستند و تأثیر گذارند. ظاهراً نسبت‌های فامیلی بعد از گذشت سال‌ها هنوز در رأی و نظر افراد تعیین کننده‌اند. هنوز جدیدالاسلام‌ها کارهایی می‌توانند بکنند، ان‌شاءالله که دروغ و توهم است ولی اگر ادعاهای حقیر درست هم باشد ما از آن جنس بیدها نیستیم که با این بادها میدان را خالی کنیم. حالا حالاها هستیم و کارمان فقط با حذف فیزیکی ساخته می‌شود.

از آنجایی که قرار ما این بوده که در این میدان ضمن اینکه خودمان کم نیاوریم، دیگران را هم دلسرد نکنیم، ضمن اعلام اینکه ان‌شاءالله «سیانور» به حول و قوه الهی در موعد مقرر به هر صورتی که باشد اکران می‌شود، به دوستان و غیردوستان وعده می‌دهم، منتظر ساخت اثری با همین مضمون و با یک تیم متفاوت در مجموعه سیمای مهر جهت حضور در جشنواره امسال باشند و از حالا تیم خود را برای حذف در جشنواره و جلوگیری از اکران موفق آماده کنند. و لله العزه و لرسوله و للمومنین و لکن المنافقین لایعلمون...