روزنامه ایران: این روزها کمتر کسی را میتوان یافت که با آنتیبیوتیک یا به اصطلاح همان کپسولهای چرک خشک کن خودمان آشنا نباشد؛ هرچند داستان به یک آشنایی ساده ختم نمیشود. عدهای با کوچکترین احساس درد در ناحیه گلو یا سینوزیت سراغ خوددرمانی و استفاده از این چرکخشککنها میروند. برای ما چنین جا افتاده است که در بسیاری از مواقع، این داروها که براحتی هم قابل تهیه هستند، میتوانند ما را از مراجعه به پزشک بینیاز کنند. اما تحقیقات نشان داده آنتیبیوتیکها شمشیرهای دولبهای هستند که به مرور زمان به پدیدهای بدفرجام به نام مقاومت آنتیبیوتیکی منجر میشوند.
بیشک کشف آنتیبیوتیک یکی از مهمترین دستاوردهای بشر است اما پیچیدگیهای زندگی در عصر حاضر، انسان جامعه صنعتی را در مقابل پدیدهای به نام مقاومت آنتیبیوتیکی قرار داده است. مقاومت در برابر آنتیبیوتیکها به چنان چالش بزرگی تبدیل شده که میتواند در صورت بروز، زندگی بیمار را جداً به مخاطره بیندازد. در چنین شرایطی سازمان بهداشت جهانی و جمعیتهای پزشکی- بهداشتی جهان سعی میکنند با توصیه به اصلاح سبک زندگی از مصرف بیرویه آنتیبیوتیکها پیشگیری کرده، افقهای روشنی برای داشتن زندگی سالم مهیا کنند.
متخصصان و کارشناسان معتقدند با چند راهکار ساده اما مهم میتوان از بروز این مشکل پیشگیری کرد.
دکتر پژواک خاکی در گفتوگو با «ایران» میگوید: مقاومت در برابر آنتیبیوتیکها یک تهدید جهانی است که میتوان با اصلاح سبک زندگی از آن رهایی یافت. در حقیقت پدیدهای که این روزها نیازمند سرمایهگذاری بسیار و اتلاف انرژی فراوان است با رعایت نکاتی ساده اما کلیدی قابل پیشگیری است.
دبیر علمی هفدهمین کنگره علمی میکروبشناسی با تأکید بر اهمیت تغذیه میافزاید: توجه به رژیم غذایی یکی از مهمترین گامهایی است که یک فرد میتواند در محافظت از خود و خانوادهاش بردارد. چرا که غذاها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. متأسفانه تغییر سبک زندگی و استفاده از غذاهای فوری، نیمپز، شور و چرب که پیامد زندگیهای پرمشغله امروزی است نه تنها سیستم ایمنی بدن را تقویت نکرده بلکه آن را در برابر انواع میکروبها و باکتریها آسیبپذیر میکند. از اینرو بازگشت به شیوه تغذیهای که در گذشته مورد توجه بوده و طبخ طولانی مدت غذاها در کنار کاهش مصرف نمک و ادویههای نامناسب میتواند افراد جامعه را در سنین مختلف از ابتلا به بیماریهای عفونی محافظت کند.
نایب رئیس انجمن میکروبشناسی میافزاید: ورزش و انجام فعالیتهای فیزیکی مناسب و مداوم راهی دیگر برای داشتن بدنی سالم است. متأسفانه بسیاری از افراد جامعه از تحرک کافی برخوردار نیستند و همواره انجام فعالیتهای فیزیکی را با کمبود زمان توجیه میکنند. اما حقیقت این است که میتوان با کمی پیادهروی یا حتی استفاده از پله به جای آسانسور کمی تحرک را به زندگی امروزی تزریق کرد.
او در ادامه به برخی مناسبات فرهنگی در کشور اشاره کرده و عنوان میکند: فرهنگ ایرانی مبتنی بر احترام و محبت است. عیادت از بیماران یکی از اصول انسانی است که بسیاری از ما به آن معتقدیم اما متأسفانه بسیار دیده میشود که عدهای به همراه کودکانشان به عیادت بیمار بستری در بیمارستان میروند. حضور کودکان که از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردارند در محیطهای بیمارستانی خطر ابتلا به عفونتهای بیمارستانی در کودکان خردسال را بسیار بالا میبرد. متأسفانه عفونتهای بیمارستانی یکی از مقاومترین نوع عفونتها در مقابل آنتیبیوتیکها هستند.
دکتر خاکی میافزاید: پیشرفت تکنولوژی و گسترش ارتباطات در جوامع امروزی به تغییر الگوی زندگی و نیاز به مسافرت به نقاط مختلف جهان را فراهم میکند. این در حالی است که میتوان با پرهیز از سفر به برخی نواحی پرجمعیتی که خطر ابتلا به بیماریهای خطرناک در آنها وجود دارد خود و خانواده خود را بیمه کرد. اما گاهی هم افراد ناگزیرند که به چنین نقاطی سفر کنند، در چنین شرایطی توصیه میشود که دستورالعملهای بهداشتی به دقت رعایت شود.
دبیر علمی هفدهمین کنگره علمی میکروبشناسی با تأکید بر اینکه تلقیح واکسنها میتواند مانع ابتلا به برخی بیماریهای عفونی شود، توصیه میکند: تلقیح واکسنهایی که توسط سازمان بهداشت جهانی اجباری شده یکی دیگر از الزاماتی است که میتواند ابتلا به بیماری و مصرف آنتیبیوتیک را به حداقل برساند. دکتر خاکی در خاتمه تصریح میکند: در نهایت باید بدانیم که خوددرمانی و استفاده نادرست از آنتیبیوتیکها به مقاومت آنتیبیوتیکی منجر میشود. چرا که تجویز دارو باید کامل و استفاده از آن بدرستی صورت بگیرد. به عبارت سادهتر بیمار هنگام استفاده خودسرانه از آنتی بیوتیک با کسب سلامتی نسبی مصرف دارو را قطع خواهد کرد، غافل از اینکه دوز پایین دارو باعث ایجاد میکروبهای مقاوم به آنتیبیوتیک خواهد شد. پس میتوان گفت استفاده درست از داروها طبق دستور پزشک برای پیشگیری از ایجاد مقاومتهای آنتیبیوتیکی بسیار ضروری است.