سه روایت درباره دلیل مجرد بودن فتحالله گولن
فتح الله گولن نامی که این روزها بسیار بر سر زبانهاست و دولت ترکیه او را طراح کودتای نافرجام یک ماه پیش در این کشور میداند، تمام عمر 7 و نیم دههای خود را در تجرد سپری کرده است. چرا گولن ازدواج نکرده است؟
عدهای «منش صوفیمسلکانه» گولن را در این امر دخیل میدانند و عده دیگری معتقدند او برای ازدواج اقدام کرده اما با شنیدن پاسخ منفی سرخورده شده است. یک روایت سوم از خود فتحالله گولن هم وجود دارد که ترکیبی از هر دو گمانه است.
روایت نخست
«چینار اوسکای» نویسنده سرشناس روزنامه حریت ترکیه که سالها درباره جنبش گولن تحقیق کرده و صاحب تالیفاتی چند در اینباره است، معتقد است که در دیدگاه گولن به دلیل امتزاج با مبحث «طریقت و صوفیگری» مساله ازدواج نه تنها اولویت ندارد بلکه امری چندان مثبت نیست و حتی گاه به عنوان یک نشانه از دنیاگرایی و تسلیم در برابر هواهای نفسانی امری مذموم تلقی میشود.
با این حال گولن به دلیل تاکیدات دین و پیامبر اسلام به ازدواج ترجیح میدهد این دیدگاه خود را علنی نکند و خود در توجیه دلیل عدم ازدواجش مساله «قسمت» را مطرح کرده است.
روایت خود گولن
در سال 2014 که ماجرای اختلافات گولن و دولت اردوغان - اردوغان هنوز نخستوزیر بود - بالا گرفته بود، رجب طیب اردوغان مساله عدم ازدواج گولن و نداشتن همسر و فرزند را به طعنه در یکی از سخنرانیهایش مطرح کرد و این عالم دینی را به دلیل تجرد مورد شماتت قرار داد.
پس از آن بود که مساله عدم ازدواج گولن مورد بحث رسانهها قرار گرفت و مدتی پس از آن گولن در یکی از سخنرانیهایش در اینباره صحبت کرد.
گولن در آن سخنرانی در اینباره گفته است: «اساسا در تمام عمرم به دنبال چیزی برای خودم نبودهام چون هیچ دلبستگیای به این دنیا ندارم و هیچ چیزی نیست که مرا به این دنیا دلبسته کند. شاید گفتن این حرفها نوعی خودستایی باشد. زن و فرزندی ندارم و من این دلبستگیها را با آیین و منشی که به آن وفادارم مغایر میدانم.»
در روایتی دیگر که چینار اوسکای دو روز پیش در مصاحبه با روزنامه «آ.ب.ث» ترکیه مطرح کرده است، به سخنانی از گولن در اینباره استناد کرده است. این روزنامهنگار ترک در این مصاحبه سخنانی را به نقل از گفتههای شخص گولن در اینباره آورده و گفته است: «در ابتدا (جوانی) تمایل به ازدواج نداشتم. بعدها گزینههای خوبی قسمت شد اما من آنها را رد کردم و از یک سنی به بعد هم اندیشیدن به مساله ازدواج را بیمعنی دانستم.»
روایت سوم: خواستگاری نافرجام
اما یکی از نزدیکان سابق فتحالله گولن یک روایت جدید از عدم ازدواج او مطرح کرده است. دکتر «احمد کِلِش» یکی از نزدیکان گولن که 25 سال به این روحانی خدمت کرده است دوشنبهشب در گفتوگویی با شبکه سیانان ترک از ماجرای خواستگاری ناکام گولن و عدم ازدواج دوباره این روحانی 76 ساله سخن گفته است.
این خادم سابق گولن گفت در سالهایی که گولن جوان به عنوان یک خطیب در شهر «کیرک لارلی» - استان اروپایی ترکیه - فعالیت میکرد، یک بار برای خواستگاری از یکی از دختران محله به همراه یک مُفتی به خواستگاری رفته است اما پدر و مادر دختر با رد درخواست خواستگاری گولن به او گفتهاند: «به مردی که بدون حضور پدر و مادرش به خواستگاری میرود دختر نمیدهند.»
به گفته احمد کِلِش پس از این جواب رد، گولن دیگر به ازدواج با هیچ دختری تمایل نشان نداد و هیچ گاه قصد ازدواج نکرد.
مساله عدم ازدواج گولن در حالی است که او یک عالم دینی است و در دین اسلام بیش از دیگر ادیان و مذاهب بر ضرورت دوری از تجرد و همسرگزینی و فرزندآوری تاکید شده است و از پیامبر اسلام و دیگر بزرگان دینی اسلام احادیث و روایات متعددی درباره محسنات ازدواج و معایب تجرد نقل شده است.