مخالفت آمریکا با عضویت ایران در «شانگهای»

خبرگزاری فارس: پایگاه تحلیلی «پالیت آسیا»، ضمن انتشار مقاله‌ای با عنوان «سیاست آمریکا در آسیای مرکزی»، به بررسی اهداف آمریکا از حضور در این منطقه پرداخت. بنابر این گزارش، دولت «باراک اوباما» با تغییرات کمی از سیاست رهبران قبلی آمریکا پیروی می‌کند که اجزاء اصلی استراتژیک آن را حمایت از سازمان‌های غیر رسمی، رسانه‌ها و پروژه‌های اقتصادی در منطقه آسیای مرکزی برای دور زدن «مسکو» تشکیل می‌دهد. تحلیلگران، رویکرد سیاست‌های امنیتی-نظامی دولت اوباما در آسیای مرکزی را متشکل از 4 نکته کلیدی می‌دانند. اول اینکه «واشنگتن» هنوز هم مانند قبل بر روی ایجاد «آسیای مرکزی بزرگ» و زیر نفوذ قرار دادن کشورهای منطقه تمرکز کرده و به آسیای مرکزی به عنوان «منطقه مسئولیت» که «قوس بی‌ثباتی» (افغانستان و پاکستان) و تعدادی دیگر از کشورهای منطقه را در بر می‌گیرد، می‌نگرد. کاهش نفوذ روسیه و چین در منطقه یکی دیگر از سیاست‌های واشنگتن در منطقه آسیای مرکزی می‌باشد. سوم اینکه تصمیمات دولت اوباما در این منطقه مبنی بر پیشبرد منافع ژئوپولیتیک این کشور در چارچوب افزایش کمک‌های نظامی به افغانستان صورت می‌گیرند. چهارم، واشنگتن دورنمای عضویت جمهوری اسلامی ایران در «سازمان همکاری شانگهای» را تهدیدی جدی برای منافع خود نه تنها در منطقه «اوراسیا»، بلکه در سطح جهان می‌داند، زیرا عضویت تهران در شانگهای خطر تبدیل این سازمان به یک «ائتلاف ضد آمریکایی بر علیه جاه‌طلبی‌های جهانی» را برای آمریکا به وجود می‌آورد. این مقاله در ادامه اهداف اصلی واشنگتن در منطقه آسیای مرکزی را به صورت زیر عنوان کرده است. در عرصه نظامی-سیاسی تقویت حضور آمریکا در آسیای مرکزی و ایجاد شرایط مناسب برای بی‌ثبات کردن روندهای منطقه‌ای در جهت تضعیف حضور مسکو و پکن در این منطقه در عرصه اقتصادی کنترل مناطق تولید منابع انرژی و مسیرهای انتقال آن به بازارهای جهانی؛ ایجاد شرایط لازم برای محاصره انرژی چین؛ تحت کنترل قرار دادن ذخایر استراتژیک اورانیوم منطقه؛ با دستیابی به این اهداف، واشنگتن تلاش خواهد کرد تا کشورهای منطقه را به تدریج از زیر نفوذ روسیه خارج و مرحله به مرحله به اتحادیه‌های بین‌المللی مختلف اقتصادی و تجاری تحت کنترل کاخ سفید و همچنین برای همکاری با ناتو جلب کند. با بررسی سیاست واشنگتن در عرصه امنیت منطقه‌ای نیز کارشناسان 3 تهدید مهم برای برقراری امنیت در منطقه ذکر کرده‌اند. در ابتدا تهدیدات نظامی «سنتی»، مربوط به درگیری‌های مختلف در مناطق اطراف آسیای مرکزی. دوم تهدیدات «غیر سنتی» از جمله افراط‌گرایی و تروریسم و حفظ تنش‌ها بین 3 کشور تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان در آسیای مرکزی. افزایش قاچاق مواد مخدر، عدم حل مشکلات مهاجرت و همچنین رکود و بحران اقتصادی و سیاسی در برخی کشورهای منطقه از دیگر تهدیدات دسته دوم به شمار می‌رود. طبق این مطلب، تهدیدات «غیر سنتی» پایدار بوده و به احتمال زیاد در آینده نزدیک بروز خواهند کرد. تهدیدات گروه سوم، مربوط به روندهای جدید است که در چارچوب آن تغییر رهبریت در بیشتر کشورهای منطقه و به احتمال زیاد بی‌ثبات‌سازی هم‌زمان وضعیت و تغییر تاکتیک سازمان‌های افراطی از جمله تقویت فعالیت‌های تبلیغاتی آنها در منطقه، قرار دارد. به این ترتیب، منافع آمریکا در منطقه آسیای مرکزی، 3 واقعیت مرتبط به هم از جمله مقابله با روسیه، تضعیف نفوذ چین و گسترش عملیات نظامی در افغانستان را شامل می‌شود. در کوتاه‌مدت واشنگتن تلاش خواهد کرد تا کشورهای منطقه را از طریق ابزارهای اقتصادی، نظامی-سیاسی، ایدئولوژیک و فرهنگی-بشردوستانه در مدار استراتژیک خود نگاه دارد.